رابرابر۴/۰مشخص گردیدودرفرمول قرارگرفت.
۳-۴-روش نمونه گیری:
در این پژوهش ازروش نمونه گیری تصادفی-طبقه ای استفاده وجامعه ی آماری ازآنجا که رشته های تحصیلی پراکندگی زیادی داشت وگروه های مجزایی رادربر می گرفت برای سهولت کارنمونه گیری آنها رادر۵رشته تحصیلی جهت تحلیل بهتر باهمکاری استاد راهنما دسته بندی نمودیم.گروه های اجتماعی وانسانی ،کشاورزی ،فنی ومهندسی،علوم پایه وعلوم پزشکی.انتخاب واحدهای نمونه نیزبه صورت تصادفی بوده است.
۳-۵-ابزارپژوهش:
ابزارجمع آوری داده ها درپژوهش پرسشنامه ی محقق ساخته است که شامل دوبخش سوالات متغیرهای مستقل شامل ۲۶ سوال وگویه های متغیروابسته شامل ۲۹گویه وبااستفاده ازطیف لیکرت باپنج گزینه ی کاملا مخالفم ،مخالفم،نظری ندارم ،موافقم وکاملا موافقم باارزشگذاری ۱تا۵مشخص گردیده است .اکثرسوالات متغیرهای مستقل به صورت بسته بوده وفقط سوالات ۱و۲و۷ و۱۳و۱۴ به صورت باز پاسخ می باشد که درنرم افزار spssجهت انجام تحلیل ، یاآنهارامحدودنموده ایم یااینکه پاسخ هاراهمانگونه که هست واردکرده ایم.
۳-۶-اعتبار وپایایی ابزار:
اعتباربه معنای این است که آیا روش یا وسیله اندازه گیری که برای سنجش موضوع انتخاب شده مناسب است وآیاموضوع رابه خوبی می سنجدیاخیر.به عبارت دیگرماهمان چیزی رامی سنجیم که قصدسنجش آن داریم یاچیزدیگری رامی سنجیم .به طورکلی می توان اعتباررا به دودسته تقسیم نمود که عبارتنداز:
الف-اعتباردرونی ب-اعتباربیرونی . اعتباردرونی یااعتبارمنطقی :بیانگرمیزان کنترل متغیرهای ناخواسته یامیزان دقت یافته های تحقیق است. هرچه دریک تحقیق متغیرهای ناخواسته کمتری وجودداشته باشدوتغییرات متغیروابسته ناشی ازمتغیرهای مستقل باشد،اعتباردرونی یافته های تحقیق بیشتراست. اعتباردرونی خودشامل اعتبارمحتوایی ،اعتبارسازه ای واعتبارتجربی می باشد.
اعتبار محتوایی :«اعتبار محتوایی معرف بودن یاکفایت نمونه گیری محتوای (ماده ،مطلب ،موضوع )وسیله اندازه گیری است .معتبرسازی محتوایی درپاسخ به این پرسش است که آیا موادیامحتوای این وسیله اندازه گیری معرف محتوی یامجموعه خصوصیات مورداندازه گیری است ».برای اینکه محقق اعتبارمحتوایی سوالات رابراساس اهداف وفرضیات تحقیق مطرح نماید اعتبارمحتوایی خودشامل اعتبارصوری واعتبارنمونه گیری می باشد.دراعتبارصوری محقق به طورذهنی ارزیابی می کندوسیله اندازه گیری بکاررفته شده، چقدرآن چیزی راکه فکرمی کرده ،اندازه گیری می کند.اعتبارنمونه گیری عبارتست ازاینکه ،آیا معرف های انتخاب شده توسط محقق،مفهوم موردنظررادقیقابررسی می کندیاخیر.
اعتبارسازه ای هم عبارت ازاینکه ،آزمون موردنظربه چه چیزی دلالت می کندوتاچه اندازه صفت موردنظررااندازه می گیرد. اعتبارتجربی یا عینی :به رابطه بین ابزاراندازه گیری ونتایج مربوط می شود وبردونوع الف-اعتبار همزمان ب-اعتبارناهمزمان است.اعتبارهمزمان نوعی روایی وابسته به ملاک است که ازهمبستگی بین نمره های آزمون وملاک درشرایطی که هردواندازه دریک زمان به دست آمده باشند،استفاده می کند.به عبارت دیگراین نوع اعتبار،حالتی ازاعتبارپیش بین می باشدکه درآن به جای تعیین رابطه بین دوآزمون پس ازیک فاصله زمانی ،بین دوآزمون به طورهمزمان تعیین می شود.اعتبارپیش بین عبارت ازبررسی رابطه نمرات ونتایج حاصل ازمقیاس آزمون عملکردورفتارافراددرآینده است .دراین حالت این سوال وجودداردکه آیا ابزاراندازه گیری قادراست آنچه راکه ادعامی کندپیش بینی کند.(گودرزی ،۴۴:۱۳۸۸-۳۸) برای اعتبار ابزار تحقیق مان که پرسشنامه ی خودساخته بود ما سعی کردیم که از نظرات استاد راهنما استفاده کنیم تاپرسشنامه اعتبارصوری ودرونی داشته باشدهمچنین برای اعتباردرونی با بهره گرفتن از نظرات دانشجویان درجریان pretestجملات وگویه هایی که مبهم ویا نامناسب بودند حذف نمودیم تاپرسشنامه‌ی ما اعتبار منا سبی داشته باشد.
پایایی ابزار:پس ازتهیه پرسشنامه بانظراستادراهنمای محترم جناب آقای دکترکریمی۳۰پرسشنامه را pretestکرده تاازکم وکیف پرسشنامه ونقاط قوت وضعف آن آگاه گردیده وزمینه برای انجام کاراصلی مهیاگردد. ازتعداد۳۰پرسشنامه ی توزیع شده ی بین دانشجویان ۲۵پرسشنامه به دست آمدکه پس ازوارد نمودن داده هادرنرم افزارspssآزمون آلفای کرونباخ به عمل آمدکه ضریب آن۸۴۹/۰محاسبه گردید.
با توجه به مقدارآلفای به دست آمده پرسشنامه ی ماپایایی بالایی رانشان می دهد.مقدارآلفای کرونباخ بین صفرتایک متغیراست ،هرچه این مقداربه یک نزدیک ترباشد،قابلیت اعتمادمقیاس هم بیشتر است.آلفای کرونباخ بایدحداقل ۷۰/باشد(البته برخی این مقداررا۵۰/گفته اند)تاقابلیت اعتمادگویه هاکافی باشد.(گودرزی،۳۳:۱۳۸۸)
۳-۷-نحوه ی تجزیه وتحلیل داده ها:
این بخش متشکل ازدوقسمت است که آماره های توصیفی(داده های کیفی اعم ازاسمی ورتبه ای وهم درموردداده های کمی اعم ازفاصله ای یانسبی ) وآماره های استنباطی یاتحلیلی (،آزمون همبستگی فرضیه ها، تحلیل واریانس،سطح معنی داری ،F،و…)راموردتجزیه وتحلیل قرارمی دهیم
۳-۷-۱-تعریف مفهومی وعملیاتی
صرفاابزارهایی هستندکه کارکردمختصروسودمندی دارندوتشخیص انتزاعی مجموعه ای کامل ازرفتارها ،نگرش ها،خصیصه های هستندکه وجه مشترک دارندمفاهیم هیچ نوع موجودیت مستقل خارجی ندارندودارای معنای مستقل خارجی ندارند ودارای معنای ثابتی نیستند(دواس،۵۶:۱۳۷۶)
عملیاتی کردن مفاهیم:
عملیاتی کردن مفاهیم شامل مجموع کارهایی است که طی آن مفاهیم اساسی ومتغیرهای مطرح شده درفرضیه های تحقیق تعریف می شوند ومقیاس اندازه گیری ونحوه ی سنجش متغیرها تعیین می گردند.فرایندمشخص کردن فضای مفاهیم ومتغیرها راتعریف می نامندکه طی آن معنی یک واژه به وسیله ی صفات مشخصی که درمصادیق آن مفهوم مشهوداست معین می گردد.درتعریف واژه ها بایداصل تعبیریکسانی تجربه پذیری وجامع ومانع بودن رعایت گردددرتعریف جامعه شناسی برای تعریف مفاهیم شیوه های متفاوتی وجوددارد.(ساعی۱۶:۱۳۸۱-۱۵)
مفهوم:مفهوم نمادی است که ازتجرید (انتزاع)وتعمیم صفات واقعیت ها به دست می آیند.ذهن دربرخوردباواقعیت ها صفت یا صفات غالب ومشهوددرآنها رامی گیرد (انتزاع)وسپس آنهارا تحت عنوان نماد درباره ی همه ی واقعیت ها که دارای آن صفت یاصفات باشندتعمیم می دهد.(ساعی۱۶:۱۳۸۱)
متغیر:ویژگی های یک جامعه ی آماری که ازفردی به فرددیگر ویاازیک شی به شی دیگرتفاوت می پذیرد،متغیرنامیده می شود،به بیانی دیگر جامعه ی آماری حداقل دریک صفت مشترک هستند ،مثل دانشجوبودن[ دردانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم].هرفردجامعه ی آماری یاهرعضوی ازپدیده ی موردمطالعه غیرازصفت مشترک دارای صفات دیگری نیز هستندکه این صفات ازفردی به فرددیگرتغییرمی کند.به این صفات متغیرمی گویند.مثل پایگاه اجتماعی والدین .به طورکلی متغیربعدی ازمفهوم است که قابل اندازه گیری می باشد.(ساعی، ۱۷:۱۳۸۱)
تعریف مفهومی :
دراین تعریف باالهام ازادبیات نظری تحقیق معنی یک متغیر به وسیله ی صفات مشخصی تعیین وراه برای تعریف عملی هموارمی شود.مثال:قشراجتماعی موقعیت فرددرسلسله مراتب اجتماعی است که افرادبراساس میزان درآمد،سواد،قدرت ،شغل ودیگرعناصرارزشمند اجتماعی درلایه های مختلف جامعه توزیع می شود. .(ساعی، ۱۹:۱۳۸۱)
تعریف عملی:درتعریف عملی ،هدف برقراری ارتباط بین مفهوم ومصداق آن درواقعیت های عینی است. درتعریف عملی مفاهیم کلی وانتزاعی فرضیه به مصادیق عینی خاص وجزئی تبدیل می شوندبدین ترتیب برگردانیدن متغیرهاازصورت عام خودبه صورت خاص یعنی امورواقع قابل مشاهده وبررسی عملی راتعریف عملی می نامند.به فرایند تعیین نمودهای عینی قابل بررسی تجربی وقابل اندازه گیری مفاهیم انتزاعی راشاخص سازی می گویند.شاخص های مفاهیم بایدمتناسب باارزشهای خاص جامعه ی آماری وشرایط مکانی وزمانی باشد ورابطه ی مستقیم باواژه های مورد مطالعه داشته باشد.برخی از این مفاهیم رامی توان به طورمستقیم شاخص سازی کرد مثل مفهوم کنش آموزشی که باشاخص معدل درسی قابل عینی کردن است ولی برخی مفاهیم پیچیده بوده نمی توان به طورمستقیم آنهاراشاخص سازی کرد.شاخص ها نشانه ها ونمودهای قابل اندازه گیری ابعاد مفهوم رامعین می سازند. .(ساعی، ۲۰:۱۳۸۱-۱۹)
متغیروابسته:
گرایش به پژوهش :انسان پیوسته نسبت به دنیای خودکنجکاوبوده است،رفتارانسان پیچیده است وازآنجا که افرادازنظراحساسات ،گرایشهای ذهنی وانگیزه هابسیارمتفاوت هستند،رسیدن به یک نتیجه ی کلی وقطعی درموردانسان مقدورنیست .اگرچه پی بردن به اصول رفتارآدمی بسیارمشکل است ولی غیرممکن نیست.دانشمندان علوم انسانی بایدمشاهدات وپژوهش های خودرا باهمان دقت وتلاشی که دانش پژوهان علوم فیزیکی طی قرن ها به کاربسته انددنبال کنند.دنیای امروزعرصه ی پیشرفت علوم مادی است اماباوجودپیشرفت ها وامکانات به دست آمده هنوزاین سوال مطرح است که آیاانسان امروزی ازنیاکان خودخوشبخت تر وراضی تراست .رکودعلوم رفتاری درمقایسه با علوم مادی ،رسالت بسیارسنگینی را برعهده ی صاحبنظران این علوم درقرن بیستم قرارداده است .راه رهایی ازاین بن بست بکارگیری روش علمی درزمینه ی علوم رفتاری است که ازطریق پژوهش قابل حصول است.(دلاور،۴۶:۱۳۹۰-۴۵)
تحقیق به هیچ وجه یک مسئله ی اسرارآمیزنیست وصدهاهزارنفربه صورت فردی وگروهی ودربسیاری مواقع درکارخانه ها ،مدارس یامجتمع های آموزشی وآزمایشگاهها به تحقیق می پردازند .اهمیت تحقیق رامی توان براساس وقت ،نیروی انسانی ومادی عظیمی که مراکزصنعتی ،کشاورزی ،دانشگاهی وحرفه ای درراه آن صرف می کننددرک کرد.رازاحیاورشدفرهنگی وعلمی،پژوهش است.پژوهش زنگارجهل رامی زدایدحقایق راآشکارمی کندوراه رابرای حل مسائل ومشکلات پیچیده ی انسانی هموارمی سازد.(همان منبع،۴۶:۱۳۹۰)
پژوهش علمی عبارت است ازمطالعه ی نظام دار ،کنترل شده ی تجربی وانتقادی یک یاچندقضیه ی فرضی درباره ی روابط احتمالی میان پدیده های طبیعی(کرلینگر[۳۵]۱۹۸۶به نقل ازهومن ،۷۵:۱۳۸۹)
دربررسی گرایش به پژوهش ،بررسی این نکات ضروری است که چه عواملی برآن اثر می گذارند،چه امکانات ووسایل وزمینه هایی وشرایطی لازم است که فردبتواندبااستفاده ازآنها مطالعه ی نظام داروکنترل شده ی تجربی وانتقادی یک یاچندقضیه ی فرضی رابه انجام برساند.حساسیت وکنجکاوی نسبت به پدیده‌ها (اجتماعی ومادی)ومحیط اطراف ،استفاده ازامکانات کتابخانه ای واینترنت ،مطالعه ،انگیزه وعلاقه،حمایت خانواده ،دستیابی به لوازم وابزارهای پژوهش ومطالعه و…نشان دهنده ی گرایش به انجام پژوهش ومطالعه می باشد.
متغیرهای مستقل:
تعریف مفهومی:سن :منظورسن تقویمی ویاسالهای کاملی که اززمان تولدفرد گذشته باشد.(تقوی،۱۳۸۱: ۴۳)
تعریف عملیاتی: متغیر سن چون یک متغیر فاصله ای است سطح سنجش آن هم فاصله ای می باشد ودربخش آمارتوصیفی شاخص های گرایش مرکزی مانند مد،میانه ومیانگین وشاخص های پراکندگی مانند دامنه تغییرات،واریانس،انحراف معیار،وشاخص های توزیع ازکجی یاچولگی ،کشیدگی ودرآماراستنباطی ازآزمون همبستگی پیرسون استفاده می شود.
جنسیت: ویژگی های جسمانی معینی که مرد وزن را ازهم مشخص ومتمایز می کند.«جنس» نام دارد.(تقوی،۱۳۸۱: ۳۹) [منظورمونث ویامذکربودن عضونمونه ی آماری است.]
تعریف عملیاتی: متغیرجنسیت چون یک متغیر اسمی است ،دربخش آمارتوصیفی شاخص گرایش مرکزی ،مد یانما استفاده می گردد وشاخص های پراکندگی فراوانی نسبی طبقات ودربخش آماراستنباطی ازتحلیل واریانس استفاده می شود.
محل تولد:شهرویاروستایی که فرددرآن زاده شده است ونشان دهنده ی میزان دسترسی فرد ویاوالدینش به امکانات موجود درآن محل می باشد.
تعریف عملیاتی: متغیرمحل تولد چون یک متغیر اسمی است ،دربخش آمارتوصیفی ازشاخص گرایش مرکزی ،مد یا نما استفاده می گردد.وشاخص های پراکندگی فراوانی نسبی طبقات ودربخش آماراستنباطی ازتحلیل واریانس استفاده می شود
محل سکونت:عبارت ازمکانی است که فرد درآنجازندگی می کند.وتفاوت آن بامحل تولد فرداین می باشدکه ممکن است فرد ازمحل تولد خودش مهاجرت کرده باشد،بنابراین محل سکونت نیز به عنوان یکی ازمتغیرهای احتمالی تاثیرگذاردرپژوهش آورده شده است.
تعریف عملیاتی: متغیرمحل سکونت چون یک متغیر اسمی است ،دربخش آمارتوصیفی از شاخص گرایش مرکزی ،مد یانما استفاده می گردد.وشاخص های پراکندگی فراوانی نسبی طبقات ودربخش آماراستنباطی ازتحلیل واریانس استفاده می شود.
درآمد:هرگونه درآمدهایی که خانواده ازطریق آن امرارمعاش می نماید ونیازمندیهای زندگی خودرابرطرف می نماید.درآمدصرفا به صورت ماهیانه موردنظرنیست ،زیراممکن است یک خانواده دریک سال درآمدبالایی داشته باشد اماحتما آنرابه نسبت مساوی درماههای سال بدست نیاورده باشد،بلکه بعضی ازدرآمدهافصلی می باشندمثل درآمدخانواده های کشاورز البته باجمع کل درآمدهای یک خانواده درطول سال وتقسیم برتعدادماههای سال می توان آن را به صورت درآمدماهیانه درآورد.
تعریف عملیاتی: متغیر درآمد چون یک متغیر فاصله ای است سطح سنجش آن هم فاصله ای می باشد ودربخش آمارتوصیفی ازجدول توزیع فراوانی وازشاخص های گرایش مرکزی مانند مد،میانه ومیانگین وشاخص های پراکندگی مانند دامنه تغییرات،واریانس،انحراف معیار،وشاخص های توزیع ازکجی یاچولگی،کشیدگی ودرآماراستنباطی ازآزمون همبستگی پیرسون استفاده می شود.
رشته تحصیلی ومقطع تحصیلی :منظوراز رشته ی تحصیلی زمینه ی تحصیلی که دانشجودرآن مشغول به تحصیل است ومنظوراز مقطع تحصیلی کاردانی ،کارشناسی وکارشناسی ارشد می باشد که خودواضح وگویاهستند.
تعریف عملیاتی: این دو متغیر چون متغیرهای اسمی هستند ،دربخش آمارتوصیفی شاخص گرایش مرکزی، مد یانما استفاده می گردد.وشاخص های پراکندگی فراوانی نسبی طبقات دربخش آماراستنباطی ازتحلیل واریانس استفاده می شود.
شغل:فعالیتی که به تولیدکالا وخدمات سودمندومؤثردرحیات اقتصادی جامعه منجرمی شودکه درآن به ازای شرکت مستقیم وفعال درجریان تولید وانجام خدمات،پاداش یامزدی به صورت نقدی یاجنسی پرداخت می‌گردد.
تعریف عملیاتی: این متغیر چون متغیری اسمی است ،دربخش آمارتوصیفی شاخص گرایش مرکزی ،مد یانما استفاده می گردد.وشاخص های پراکندگی فراوانی نسبی طبقات ودربخش آماراستنباطی ازتحلیل واریانس استفاده می شود.
هزینه:مقداری ازدرآمدویاکل درآمدکه دریک ماه ،خانواده ویافردصرف مخارج خودمی کند.
تعریف عملیاتی: متغیر هزینه چون یک متغیر فاصله ای است سطح سنجش آن هم فاصله ای می باشد ودربخش آمارتوصیفی ازجدول توزیع فراوانی وهمچنین از شاخص های گرایش مرکزی مانند مد،میانه ومیانگین وشاخص های پراکندگی مانند دامنه تغییرات،واریانس،انحراف معیار،وشاخص های توزیع ازکجی یاچولگی ،کشیدگی ودرآماراستنباطی ازآزمون همبستگی پیرسون استفاده می شود.
منزل مسکونی:خانه وملکی که فرد وخانواده ا ش درآن روزگارمی گذرانندوشامل منازل شخصی واجاره ای ورهنی یارهنی –اجاره ای و… می باشد.
تعریف عملیاتی: این متغیر چون متغیری اسمی است ،دربخش آمارتوصیفی شاخص گرایش مرکزی ،مد یانما استفاده می گردد.وشاخص های پراکندگی فراوانی نسبی طبقات ودربخش آماراستنباطی ازتحلیل واریانس استفاده می شود.
ساعات مطالعه :منظورمقدار وقتی که فردبه مطالعه در۲۴ساعت شبانه روز اختصاص می دهد، می باشد.
تعریف عملیاتی: متغیر ساعات مطالعه چون یک متغیر فاصله ای است سطح سنجش آن هم فاصله ای می باشد ودربخش آمارتوصیفی ازجدول توزیع فراوانی وازشاخص های گرایش مرکزی مانند مد،میانه ومیانگین وشاخص های پراکندگی مانند دامنه تغییرات،واریانس،انحراف معیار،وشاخص های توزیع ازکجی یاچولگی، کشیدگی ودرآماراستنباطی ازآزمون همبستگی پیرسون استفاده می شود.
امکانات مطالعه:شامل کتاب(جدیدترین اثردرزمینه ی هرعلم) وکتابخانه واینترنت،مجله های علمی پژوهشی وفیلمها وبرنامه های مستند،پایان نامه های علمی دانشگاهی و… می باشد.
تعریف عملیاتی: این متغیر چون متغیری اسمی است ،دربخش آمارتوصیفی شاخص گرایش مرکزی ،مد یانما استفاده می گردد.وشاخص های پراکندگی فراوانی نسبی طبقات ودربخش آماراستنباطی ازتحلیل واریانس استفاده می شود.
هزینه ی خرید کتاب : مقدارپولی که نشان دهنده ی اشتیاق فرد به خرید کتاب ومطالعه ی آن می باشد.
تعریف عملیاتی: متغیر هزینه ی خرید سالانه کتاب چون یک متغیر فاصله ای است سطح سنجش آن هم فاصله ای می باشد ودربخش آمارتوصیفی ازجدول توزیع فراوانی و ازشاخص های گرایش مرکزی مانند مد،میانه ومیانگین وشاخص های پراکندگی مانند دامنه تغییرات،واریانس،انحراف معیار،وشاخص های توزیع ازکجی یاچولگی ،کشیدگی ودرآماراستنباطی ازآزمون همبستگی پیرسون استفاده می شود.
شرکت درهمایش علمی: :نشان دهنده ی انگیزه واشتیاق فرد به حضوردرجلسات علمی –پژوهشی می باشد.
تعریف عملیاتی: این متغیر چون متغیری اسمی است ،دربخش آمارتوصیفی شاخص گرایش مرکزی ،مد یانما استفاده می گردد.وشاخص های پراکندگی فراوانی نسبی طبقات ودربخش آماراستنباطی ازتحلیل واریانس استفاده می شود.
