-
قسمت رنگزا
گل یا گلچه
نام خانواده
Asteraceae
میناسانان
۶)گیاه رنگزای جاشیر
جاشیر، گیاه علفی چندساله، ایستاده، بسیار ضخیم، زاویه دار، بلند و با ساقه ای به ارتفاع ۸۰-۲۰۰ سانتیمتر است. شاخه های متقابل یا تقریبا چرخه ای و فراهم، برگ های سبز، فاقد کرک، به ندرت زبر و کرکدار، تخم مرغی وسیع و بسیار بریده و منقسم، با تقسیمات خطی و تسمه ای است. گل ها زرد رنگ بوده و در گل آذین های چتری با ۱۲-۶ سانتی متر شعاع اجتماع یافتهاند. میوه ها تخم مرغی، تقریباً دم دار، بسیار باریک تر از قطر دانه می باشند. جنس Prangos دارای حدود ۳۰ گونه است که ۱۵ گونه آن در ایران وجود دارند و ۵ گونه از این تعداد، بومی ایران هستند(Sajjadi,2003:79). بقیه گونه های این جنس علاوه بر ایران درکشورهای ترکیه، بالکان، ایتالیا، سوریه، قزاقستان و قفقاز پراکنده اند(کفاش فرخد، ۱۳۹۲: ۹۹).
جاشیرشاملانواعجاشیرکرجی(P.Ggaubae)، جاشیراسکنبیلی(P.calligonoides)، جاشیرآذربایجانی (P.cheeilanthifolia)، جاشیرکرکغدهای(P.tuberculata) و جاشیرزاگرسی(P.crossopter)میباشد (منتظر و همکاران، ۱۳۸۷: ۱۵۸). (جدول ۳-۶)
جدول۳-۶- اطلاعات علمی گیاه رنگزای جاشیر
جاشیر
نام علمی
Prangos Ferulaceae L
رویشگاه
گیاه جاشیر گیاهی رطوبت پسند است که برای کامل کردن چرخه زندگی خود به رطوبت فراوان، سرما و یخبندان نیاز دارد و غالبا در مناطقی حضور دارد که برفگیر بوده و دارای دوره سرمای قابل توجه می باشند. میزان زادآوری آن در خاک های رسی بهتر از سایر خاک ها می باشد و بافت و ساختمان خاک در میزان توسعه ریشه های اصلی و فرعی آن نقش مستقیم دارند . این نیازهای اقلیمی در محدوده ارتفاعی و جهت های شیب نسبتاً اختصاصی تامین می شود.
نام معمول
Djashir
نام انگلیسی
-
تکثیر و ازدیاد
گیاه جاشیر در نیمه اول فروردین ماه جوانه می زند و تا اواسط اردیبهشت ماه رشد رویشی خود را کامل می کند و پس از آن وارد مرحله رشد زایشی شده و در اواخر اردیبهشت میوه های خود را تولید می کند زمان رسیدن بذر، اوایل تیرماه و همزمان با آن، پژمردگی کامل جاشیر آغاز می شود. در اوایل مرداد ماه گیاه به خواب کامل رفته و معمولا آثاری از آن روی زمین باقی نمی ماند(کفاش فرخد، ۱۳۹۲: ۹۹).
نام فرانسوی
-
نام آلمانی
-
پراکندگی جهانی
ترکیه، بالکان، ایتالیا، سوریه، قزاقستان و قفقاز(کفاش فرخد، ۱۳۹۲: ۹۹).
نام عربی
-