۶) LTEPIX _it = E_t-1 (LTEPIX ^it) + β_liε_it^LRPOIL + β_۲iε_it^LRM + β_۳iε_it^LREXR + a_4iε_it^LRGDP+ a_4iε_it^LCPI + ε_it^LTEPIX
۳-۵-۱- تحلیل نااطمینانی برآوردهای واکنش­های آنی
در انواع مدل هایVEC ، VAR واکنش های آنی ابزار مناسبی در حسابداری اختلالات هستند. توابع واکنش آنی بر اساس ضرایب برآورد شده مدل ساخته می­شوند. از آنجا که این ضرایب خود به نحو غیر دقیق برآورد شده اند، واکنش­های آنی هم با خطا برآورد می شوند. لذا لازم است فواصل اطمینان حول واکنش های آنی ایجاد و از آن طریق نا اطمینانی موجود در ضرایب برآورد شده را لحاظ کنیم^[۵۵]. اگر فواصل اطمینان، به طور صحیح تغییر پذیری برآورد را نشان دهند، آنگاه تحلیل واکنش­های آنی بر پایه مدل­های غیر مقید با فواصل اطمینان پهن، تصویر روشنی از روابط بین متغیرها به دست نمی­دهد. به علاوه فواصل پهن حول واکنش­های آنی، اهمیت لحاظ نااطمینانی را در تفسیر نتایج مشخص می­سازد که تفسیر واکنش­های آنی بدون در نظر داشتن نااطمینانی برآورد می تواند گمراه کننده باشد (بنکویتز، ۲۰۰۱).
در مطالعات از روش­های مختلفی در تشکیل فواصل اطمینان حول واکنش­های آنی استفاده می­ شود. لیکن پاسخ به این سوال که کدام فاصله اطمینان برای واکنش­های آنی در مدل­های خود رگرسیون و تصحیح خطای برداری در مجموع بهتر است، مشکل می­باشد. چرا که اساساً فواصل اطمینان در روش­های مجانبی نرمال، خود راه انداز و شبیه­سازی بر پایه توزیع نمونه گیری و ویژگی­های آماری برآوردگر استوار است و لذا عوامل متعددی همچون مسئله منفرد بودن در توزیع مجانبی واکنش­های آنی، شکل توزیع خطاها، حجم نمونه، روش محاسبه برآوردگر و …، کارایی روش های مختلف را متأثر می نماید. در نهایت در این مطالعه با توجه به محدودیت­های نرم افزاری^[۵۶] از روش­های خود راه­انداز سازی زیر در تشکیل فواصل اطمینان حول واکنش­های آنی که عبارتند از:

) فاصله صدکی افرون
۲) فاصله صدکی هال
۳) فاصله Studentizedهال، جهت لحاظ نااطمینانی در برآورد واکنش­های آنی.
بر اساس فواصل اطمینان ترسیم شده حول واکنش­های آنی می­توان بیان داشت که فواصل پهن­تر حاکی از نااطمینانی بالاتر در برآوردهای حاصله است. این نکته، مبین این است که نمی­ توان استنباطات قوی از نتایج حاصله به عمل آورد. همچنین چنانچه فاصله اطمینان در طول یک دوره خط شامل صفر باشد، بدان معنی است که در یک سطح اطمینان مشخص یک واحد نوسان یک متغیر، متغیر دیگر را در سطح اطمینان مشخص مورد تاثیر قرار نخواهد داد. در مجموع شمول خط صفر و فواصل پهن دلالت بر اجتناب از استخراج استنباطات قوی بر مبنای نتایج برآوردهای واکنش­های آنی خواهند داشت.
۳-۶- متغیرهای تحقیق
داده ­های تحقیق پیش رو، شامل سری­های زمانی متغیرها می­باشد که از ابتدای سال ۱۳۸۸ تا پایان سال ۱۳۹۲ را در بر می­گیرد. استفاده از متغیرهای سالانه، مانع از شناخت به موقع وضعیت جاری اقتصاد می­گردد. این داده ­ها از نشریات مختلف بانک مرکزی و گزارش­های آماری سالانه بورس اوراق بهادار تهران و سایت­های BLS, OPEC و IFS گردآوری شده ­اند. متغیرهای مورد استفاده در این مطالعه عبارتند از :
متغیر مستقل:
LRPOIL : لگاریتم قیمت نفت
متغیر وابسته:
LTEPIX : لگاریتم شاخص کل بازده غیر عادی سهام
متغیرهای کمکی:
LRGDP : لگاریتم تولید ناخالص
LREXR : لگاریتم نرخ ارز حقیقی
LCPI : لگاریتم شاخص قیمت مصرف کننده
LRM : لگاریتم حجم پول حقیقی
LRPOIL : لگاریتم قیمت حقیقی نفت خام برنت که برای حقیقی کردن قیمت نفت از شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) ایالات متحده آمریکا استفاده شده است.
برای آشنایی با متغیرها، بیان نکات زیر در مورد آن­ها لازم می­باشد:
LTEPIX : لگاریتم شاخص کل بازده غیر عادی سهام بورس تهران
LRM : لگاریتم حجم پول حقیقی که از تقسیم حجم پول اسمی بر شاخص قیمت مصرف کننده ایران بدست آمده است.
LRGDP : لگاریتم تولید ناخالص داخلی حقیقی
LCPI : لگاریتم شاخص قیمت مصرف کننده
LREXR : نرخ ارز حقیقی است که این نرخ از رابطه زیر محاسبه می­ شود:
(۳-۳)
که در آن:
EXR : نرخ ارز اسمی بازار آزاد
CPIUSA : شاخص قیمت مصرف کننده آمریکا
CPI : شاخص قیمت مصرف کننده ایران
۳-۶-۱- تصریح غیرخطی قیمت نفت
پژوهش­گران تکنیک­های متفاوتی را برای جدا کردن نوسان­های مثبت از نوسان­های منفی قیمت نفت به کار گرفته­اند. در این مطالعه از روش مورک (۱۹۸۶) و هامیلتون (۱۹۹۶) برای تجزیه و تحلیل نوسان­ها استفاده می­ شود.
برآورد الگوی تحقیق در دو تصریح مختلف متناظر با دو معیار مذکور انجام می­ شود:
۱- تصریح اول: معیار مورک
مورک (۱۹۸۶) نرخ­های مثبت تغییرات قیمت نفت را به عنوان نوسان­های مثبت و نرخ­های منفی قیمت نفت را به عنوان نوسان­های منفی به صورت ذیل تعریف می­ کند:
(۳-۴)
Pops = { Δln oil if Δ ln oil >0 , 0 otherwise}
Nops = { -Δln oil if Δ ln oil <0 , 0 otherwise}
۲- تصریح دوم: معیار هامیلتون
هامیلتون (۱۹۹۶) یک روش تبدیل غیرخطی متفاوت با نام افزایش خالص قیمت نفت (NOPI) به عنوان نماینده­ی مناسب برای نوسان­های نفتی در کشورهای وارد کننده­ نفت معرفی کرده است. تصریح مذکور به صورت زیر تعریف می شود:
(۳-۵)
NOPIt = max {ln oil t – max ( oil t-1 , ln oil t-2 , ln oil t-3 ), 0}
بر اساس رابطه فوق، قیمت نفت در یک فصل (t) با ماکزیمم مقدار نفت در طول سال قبل مقایسه می­ شود. اگر در این فصل افزایش پیدا کرده باشد، آن را در نظر گرفته و در غیر این صورت آن را صفر قرار می­ دهند. در ادبیات موضوع، کاهش قیمت نفت برای کشورهای وارد کننده یک نوسان منفی محسوب نمی­ شود؛ در حقیقت از آن جا که مطالعه هامیلتون معطوف به کشورهای وارد کننده نفت است، افزایش قیمت نفت به عنوان نوسان منفی محسوب شده است. لذا با الهام از تعریف هامیلتون، نوسان نفتی منفی برای کشورهای صادر کننده­ نفت به صورت زیر تعریف می شود:
(۳-۶)
NOPD t= -min { ln oil t – min (ln oil t-1 , ln oilt-2 , ln oil t-3), 0}
NOPD^[57] کاهش خالص قیمت نفت خام است. بر اساس معیار مذکور نوسان منفی نفت، کاهش قیمت نسبت به حداقل قیمت در سه دوره قبل محسوب می­ شود. به نظر می رسد که معیار مذکور نماینده­ی بهتری از نوسان­های منفی نفت در کشورهای صادر کننده نفت باشد. برای این که بین تصریح­های غیرخطی، یکی را انتخاب نماییم از معیارهای آکائیک (AIC) و شوارتز (SC) استفاده شده است.