(۳-۴)
DOFExperiment =
برای انتخاب آرایه متعامد مناسب، درجه آزادی آرایه متعامد باید بزرگتر یا مساوی درجه آزادی کل آزمایش باشد.
۳-۴-۱-۶- مشخص کردن ستون اثرات متقابل
در صورت وجود اثرات متقابل بین دو فاکتور، باید ستونی در آرایه متعامد برای آنها در نظر گرفته شود. برای بررسی ستون مربوط به اثرات متقابل[۴۸]، از دو روش جداول مثلثی[۴۹] و گرافهای خطی[۵۰] استفاده میشود. ستونهایی که برای مطالعه اثرات متقابل در نظر گرفته شدهاند، از نظر تعریف کمیت فیزیکی در انجام آزمایشها مفهومی ندارند و فقط موقع محاسبات از اعداد آنها استفاده میشود]۵۱[.
۳-۴-۱-۷- آنالیز واریانس
این مرحله آنالیز، به محاسبات آماری پیچیدهای نیاز دارد و نتایج خروجی از آن دقیقتر از مرحله مقدماتی است. با بهره گرفتن از این تحلیل، میتوان به موارد زیر دست یافت:
- تعیین درصد سهم اثرات اصلی و اثرات متقابل در نظر گرفته شده
- تعیین درصد سهم خطا در آزمایش
- تعیین شرایط بهینه و تخمین نتایج در شرایط بهینه
در این تحلیل، از دو روش آنالیز استاندارد[۵۱] و آنالیز [۵۲]S/N استفاده میشود. هنگامی که آزمایشی شامل تکرار در هر موقعیت آزمایش باشد، نسبت S/N بهترین راه محاسبه و کنترل اثر انحراف کلی مقدار میانگین از مقدار هدف و انحراف حول مقدار میانگین میباشد (شکل ۳-۱). در تحلیل استاندارد، مقدار میانگین و انحراف حول میانگین، بصورت مجزا به اثر فاکتور اصلی و ANOVA ربط داده میشود. با توجه به اینکه در این مطالعه آزمایشها تکراری نیستند، از روش آنالیز استاندارد استفاده شده است]۵۰ و ۵۱[.
بدون تکرار
همراه با تکرار
انواع تحلیل
تحت شرایط اغتشاش و یا تکراری ساده
تحلیل استاندارد
S/N تحلیل
هر چه بزرگتر، بهتر
هرچه به مقدار اسمی نزدیکتر، بهتر
هرچه کوچکتر، بهتر
شکل ۳-۱- فلوچارت تحلیل نتایج.
۳-۴-۱-۸- جدول آنالیز واریانس
مفاهیم روش استاندارد آنالیز واریانس و پارامترهایی که در جداول آنالیز واریانس وجود دارند، بصورت زیر تعریف میشود:
- مجموع مربعات (S)[53]: طبق فرمول زیر، مجموع مربعات یک فاکتور از رابطه (۳-۵) محاسبه میشود.
(۳-۵)