خصوصی سازی یعنی تغییر فضای حاکم بر موسسات دولتی به نحوی که در عین حفظ بافت اصلی فعالیت ، با تغییر فضای مذکور و شرایط بازار بر نحوه عملکرد موسسه تاثیر بگذارد به نحوی که انگیزه و مکانیزم های بخش خصوصی ملاک تصمیم گیری در آن موسسه باشد (صفارزاده پاریزی ، ۱۳۸۱ ، صفحه۱۱۸).
خصوصی سازی در حوزه مذکور می تواند به اشکال مختلف باشد ؛
۱-تاسیس یک اگزیم بانک خصوصی در کنار ECA دولتی
۲- فعالیت اگزیم بانک خصوصی بدون مشارکت ECA (انجام تمام فعالیتهای اعطای تسهیلات و بیمه صادرات توسط اگزیم بانک خصوصی)
۳-فعالیت اگزیم بانک خصوصی در کنار ECA خصوصی
در صورت تایید مدل ترکیبی جدید ، باید با بهره گرفتن از روش های مربوطه تعیین نمود که کدام یک از حالتهای فوق برای ایران مدل بهینه است .
خصوصی سازی منجر به کاهش کسری بودجه دولت ، کاهش بدهی بخش دولتی و دولت به سیستم بانکی می شود .
در خصوصی سازی موفق باید نسبت بدهی شرکتهای دولتی به سیستم بانکی و بانک مرکزی به GDP کاهش یابد ، همچنین نسبت بدهی دولت به سیستم بانکی و بانک مرکزی به GDP باید کاهش یابد . اگر یکی از این نسبتها کاهش و دیگری افزایش یابد بیانگر جابجایی بدهی بوده و در واقع کسری بودجه واقعی دولت کاهش نیافته است .
علاوه بر این با توجه به اینکه در خصوصی سازی اندازه دولت کاهش می یابد ، نسبت بودجه کل کشور به GDP نیز کاهش می یابد(کریمی پتانلار ، ۱۳۸۳ ، صفحه۱۱۸-۱۱۲).
۲-۲-۲-ویژگیهای اقتصادی هر مدل
۲-۲-۲-۱-مدل اگزیم بانک (مدل آمریکایی)
برای بررسی ویژگیهای اقتصادی مشترک کشورهای استفاده کننده از این مدل ، چهار کشور ایالات متحده آمریکا ، ترکیه ، تایلند و فیلیپین انتخاب و نتایج بررسی شاخص های اقتصادی آنها در بازه زمانی ۲۰۱۰-۱۹۹۰ به شرح جدول زیر می باشد ؛
«جدول۲-۳»
شاخص کشور |
میانگینGDP | میانگین GGDP | میانگین درآمدهای دولت | میانگین درآمدهای دولت (GDP%) | میانگین رشد درآمدهای دولت | میانگین هزینه های دولت | میانگین هزینه های دولت (GDP%) | میانگین رشدهزینه های دولت | |||||||
ترکیه | ۲۷۴.۱۳۹۶۹۰۵ میلیارد دلار |
۳% | ۸۶.۹۴۷۳۳۴۱۲ میلیارد دلار |
۲۳.۸۱% | -۰.۰۳۹۴۵۶۲۱ | ۱۶.۷۱۵۱۵۶۳۷ میلیارد دلار |
|