شناخت جنبه های غیرمادی زندگی
۴) داشتن اهداف متعالی در کار و زندگی: برای این مولفه گویه های ذیل در نظرگرفته شده است که درسوالات دوازده تا چهارده پرسشنامه آورده شده است:
خدمت به دیگران در همه شرایط
رسیدن به مدارج بالای اخلاقی
هدف اولیه رضایت خدا
۵) باورها و اعمال معنوی و مذهبی: برای این مولفه گویه های ذیل در نظرگرفته شده است که درسوالات پانزده تا نوزده آورده شده است:
استفاده از رفتارهای اثربخش معنوی در کار
احساس رضایت از خدمت به مردم
توکل به خدا در زندگی و کار
باور به مورد قبول واقع شدن اعمال
استفاده از راهنمایی بزرگان دین و اصول و مبانی اعتقادی در زندگی و کار
۶) همسویی اهداف فردی و سازمانی: برای این مولفه گویه های ذیل در نظرگرفته شده است که درسوالات بیست تا بیست و شش آورده شده است:
لذت صحبت در خصوص سازمان
در نظر گرفتن سازمان به عنوان خانواده
احساس تعلق نسبت به سازمان
احساس تعلق برای ماندن در سازمان
مبنا قرار دادن اهداف سازمان
اختصاص زمان بیشتر برای سازمان در مواقع لزوم
انجام وظایفی بیشتر از وظایف تعیین شده در سازمان
۷) تفکر انتقادی وجودی: برای این مولفه گویه های ذیل در نظرگرفته شده است که درسوالات بیست و هفت تا سی و سه آورده شده است:
تفکر درباره ماهیت کارها
تفکر در خصوص هدف یا دلیل وجودی
تفکر عمیق در خصوص وقایع رخ داده
توسعه مفاهیمی چون مرگ، زندگی و مانند آن در ذهن
تفکر درخصوص معنای رویدادها
تفکردر خصوص رابطه بین انسان و سایر موجودات عالم
تفکر عمیق در خصوص وجود یک قدرت یا نیروی برتر در زندگی
۸) تولید معنی شخصی: برای این مولفه گویه های ذیل در نظرگرفته شده است که درسوالات سی و چهار تا سی و هفت آورده شده است:
انطباق با شرایط پر استرس
توانایی تعریف هدف زندگی
جستجوی معنا و هدف در میان شکست ها
توانایی تصمیم گیری بر مبنای اهداف زندگی
۹) روحیه خدمتگذاری: برای این مولفه گویه های ذیل در نظرگرفته شده است که درسوالات سی و هشت تا چهل آورده شده است:
سهیم بودن در شادی دیگران
لذت از خدمت به دیگران
خیر و خوبی برای دیگران خواستن
۳-۵) ابزار و روشهای گردآوری اطلاعات و دادهها
مهمترین روش های گردآوری اطلاعات در این تحقیق بدین شرح است :
مطالعات کتابخانهای: روش کتابخانهای در تمامی تحقیقات علمی مورد استفاده قرار میگیرد، ولی در بعضی از آنها در بخشی از فرایند تحقیق از این روش استفاده میشود و در بعضی از آنها موضوع تحقیق از حیث روش، ماهیتاَ کتابخانهای است(حافظ نیا، ۱۳۸۶، ص۱۶۴). در این قسمت جهت گردآوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری و ادبیات تحقیق، از منابع کتابخانه ای، مقالات،کتابهای مورد نیاز و نیز از شبکه جهانی اطلاعات (Internet) استفاده شده است.
تحقیقات میدانی : در روش میدانی محقق جهت گردآوری اطلاعات ناگزیر است به محیط بیرون برود و با انسانها، سازمانها و مؤسسات ارتباط برقرار کند. او باید ابزار سنجش یا ظروف اطلاعاتی خود را به میدان بیرون ببرد و با پرسشگری، مصاحبه و مشاهده و تصویربرداری آنها را تکمیل نماید و سپس برای استخراج، طبقه بندی، تجزیه و تحلیل به محل کار خود برگردد(حافظ نیا، ۱۳۸۶، ص۱۷۹). برای جمع آوری اطلاعات میدانی از پرسشنامهی محقق ساخته استفاده شد.
۳-۵-۱) ابزار تحقیق:
ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه است. برای طراحی پرسشنامه ابتدا با مطالعه ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیقات انجام شده در خصوص مولفه های هوش معنوی کارکنان، تعداد ۸۲ عنوان مولفه به عنوان مولفه های هوش معنوی جمع آوری گردیدند. سپس بر اساس میزان سازگاری با جامعه مورد مطالعه و فرهنگ ایرانی و اسلامی از میان مولفه های مذکور با مشورت استاد محترم راهنما ۸ عامل به عنوان عوامل مؤثر شناسایی و تدوین گردیدند. عوامل شناسایی شده از طریق پرسشنامه شماره یک خبرگان در اختیار تعداد ۸ نفر از اساتید مدیریت قرار داده شد و از آنها خواسته شد تا نظر خود را در خصوص هر یک از عوامل بیان نمایند و اگر از نظر آنها عاملی وجود دارد که در میان عامل یاد شده وجود ندارد بیان نمایند. بعد از جمع آوری پرسشنامه خبرگان عامل جدید “تولید معنی شخصی” به عنوان سایر عوامل مؤثر بر هوش معنوی کارکنان شناسایی گردید. در نهایت براساس ۹ عوامل شناسایی شده پرسشنامه شماره دو خبرگان تدوین گردید و با بهره گیری از نظرات کارشناسان و خبرگان حوزه مدیریت در مورد تعداد سؤالات، نحوه بیان سوالات، تقدم و تأخر سوالات و طیف گزینه های پاسخ، مورد بازنگری قرار گرفت و براساس نظرات اصلاحی آنها پرسشنامه نهایی تحقیق مدون شد. این پرسش نامه شامل دو دسته سؤالات کلی میباشد:
سؤالات عمومی: در سؤالات عمومی سعی شده است که اطلاعات کلی و جمعیت شناختی در رابطه با پاسخ دهندگان جمع آوری گردد.
سؤالات تخصصی: این بخش از پرسشنامه شامل ۴۰ سوال می باشد که در آن از پاسخ دهنده خواسته میشود تا نظر خود را در خصوص میزان موافقت با هر یک از عوامل شناسایی شده، با بهره گرفتن از طیف لیکرت بیان نماید. امتیاز بندی طیف لیکرت به صورت زیر میباشد:
جدول ۳-۱ : شکل امتیاز دهی به پرسشنامه
کاملا مخالفم | مخالفم | بی نظرم |