شدت­های کم تنش تأثیر چندانی در کاهش طول خورجین نداشته اما تشدید تنش و تداوم آن در مرحله رشد زایشی چون گل­دهی، خورجین دهی و فاز رشد رویشی گیاه تحت تأثیر تنش قرار گرفته است، تأثیر منفی آن به صورت کاهش در رشد و اندازه اندام­ها از جمله کاهش قطر ساقه و ارتفاع به دلیل تولید اسمیلاسیون ناکافی و صرف آن­ها در جهت بقا، در مرحله گل­دهی نمایان شد (آلباراک^[۱۸۹]، ۲۰۰۶). اکبری و رضا دوست (۱۳۸۸) گزارش نمودند که برتری معنی­دار قطر ساقه در کاشت زودتر نیز می ­تواند در اثر رشد رویشی طولانی­تر و در نتیجه حجم بیشتر مواد فتوسنتزی مازاد بر نیاز گیاه باشد که در ساقه ذخیره شده ­اند و موجب افزایش قطر ساقه و رشد گیاه شده ­اند. بنابراین ساقه­ها به­عنوان یکی از منابع مهم ثانویه، نقش بسیار ارزنده­ایی را در پر شدن دانه­ها در مراحل پایانی رشد دارند. با توجه به نتایج به­دست آمده می­توان اظهار نمود که تنش خشکی شدید (تاریخ کاشت ۲۵ آذر تحت شرایط دیم) و بروز بیماری و اختلال در فعالیت­های فتوسنتزی گیاه در اثر شرایط نامطلوب دمایی و رطوبتی (تاریخ کاشت ۱۰ آبان تحت شرایط دیم) باعث کاهش قطر ساقه در گیاه می­ شود. نتایج این آزمایش با بررسی­های رزاقی و همکاران (۲۰۱۱) و گرتز و همکاران (۲۰۰۸) در مطالعه واکنش گیاه کینوا به تنشهای دمایی، رطوبتی و تغذیه­ای مطابقت دارد.

۴-۳ عملکرد و اجزاء عملکرد
۴-۳-۱ تعداد خوشه در بوته
نتایج آزمایش نشان داد که اثر تاریخ کاشت و آبیاری در سطح احتمال خطای یک درصد و اثر متقابل دو عامل ذکر شده در سطح احتمال دو درصد بر تعداد خوشه در بوته معنی­دار بود (جدول۴-۱۳). برش­دهی اثر متقابل نشان می­دهد که اثر سطوح مختلف آبیاری در تاریخ کاشت دوم، سوم و چهارم در سطح احتمال خطای یک درصد معنی­دار بود (جدول۴-۱۱). مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بیشترین میزان تعداد خوشه در بوته در تاریخ کاشت ۲۵ آبان در سطح آبیاری کامل با میانگین ۵۰/۷ و کمترین تعداد خوشه در بوته در تاریخ کاشت ۲۵ آذر در تیمار آبیاری فقط زمان کاشت و شرایط دیم با میانگین ۰۰/۱ مشاهده شد. در تاریخ­های کاشت دوم، سوم و چهارم بیشترین تعداد خوشه در بوته از سطح آبیاری کامل به­دست آمد. (جدول۴-۱۲).

جدول۴-۱۱ برش­دهی اثر متقابل تاریخ کاشت و آبیاری بر تعداد خوشه در بوته

تاریخ کاشت
درجه آزادی
مجموع مربعات

۱۰ آبان
۳
^۰۷۲۵/۰ ۱۸/۲

۲۵ آبان
۳
^۰۰۰۱/۰ ۶۸/۳۱

۱۰ آذر
۳
^۰۰۰۱/۰ ۵۰/۱۰

۲۵ آذر
۳
^۰۰۰۱/۰ ۷۵/۱۲

توان سمت راست بالا نشان دهنده سطح احتمال خطاست

جدول۴-۱۲ مقایسه میانگین سطوح آبیاری در هر تاریخ کاشت برتعداد خوشه در بوته

آبیاری
تاریخ کاشت