۳-امتحان و ارزشیابی محدود به مطالب و محتوای کتاب درسی است.
با توجه به مطالب ذکر شده در مورد اهمیت کتب درسی (مخصوصا در دوره ابتدایی)شایسته است تا محققین در مورد بررسی کتب درسی تالیف شده بیشتر مطالعه و پژوهش انجام دهند.امید است این تحقیق گامی باشد در جهت استعلای فرهنگ و دانش کشور عزیزمان ایران.
۱-۴٫ سوالات تحقیق
۱-۴-۱٫ سؤال اصلی تحقیق
بررسی میزان انطباق محتوی کتاب های فارسی دوره ی دوم ابتدایی (پایه های چهارم،پنجم،ششم) با اهاف برنامه ی درسی فارسی
۱-۴-۲٫ سؤالات فرعی تحقیق
۱ - آیا بین محتوی کتاب های فارسی کلاس چهارم ابتدایی با مهارت های شناختی، عاطفی و روانی – حرکتی مورد نیاز دانش آموزان پیش بینی شده در برنامه درسی فارسی ارتباط و هماهنگی وجود دارد؟
۲- آیا بین محتوی کتاب های فارسی کلاس پنجم ابتدایی با مهارت های شناختی، عاطفی و روانی – حرکتی مورد نیاز دانش آموزان پیش بینی شده در برنامه درسی فارسی ارتباط و هماهنگی وجود دارد؟
۳- آیا بین محتوی کتاب های فارسی کلاس ششم ابتدایی با مهارت های شناختی، عاطفی و روانی – حرکتی مورد نیاز دانش آموزان پیش بینی شده در برنامه درسی فارسی ارتباط و هماهنگی وجود دارد؟
۴- آیا در کمک به دانش آموزان برای کسب مهارتهای شناختی،عاطفی و روانی – حرکتی بین کتاب های چهارم ، پنجم و ششم تفاوت معنی دار وجود دارد؟
۱-۵٫ متغیرها :
۱-۵-۱٫ انواع متغیرها
متغیرهای تحقیق عبارتند از:
-
- حیطه مهارتی که عبارت است از:
-
- مهارت شناختی
-
- مهارت عاطفی
-
- مهارت روانی–حرکتی
-
- محتوای کتاب درسی
-
- محتوای برنامه درسی
۱-۵-۲٫ تعریف عملیاتی متغیرها:
۱-۵-۲-۱٫ حیطه شناختی
شامل تغییرات در تفکر، هوش و زبان کودک میشود. فرایند رشد شناختی، یک کودک در حال رشد را قادر میسازد که یک شعر را حفظ کند؛ راه حل یک مسئله ریاضی را در ذهن خود مجسم کند، راهبردهای خلاق را ایجاد کند و با ارتباط جملات با معنا یک مقاله تهیه کند.
۱-۵-۲-۲٫ حیطه عاطفی، اجتماعی
شامل تغییر در روابط کودک با دیگر افراد، تغییر در عواطف و تغییر در شخصیت میشود. نحوه پرورش کودکان توسط والدین به گونهای است که یک پسر به صورت پرخاشگرانه به همکلاسی خود حمله میکند؛ رشد عوامل ابزارگری و اظهار وجود در دختری نوجوان، باعث میشود از گرفتن یک نمره خوب احساس شادمانی کند؛ این موارد همگی انعکاس از فرایند رشد روانی، اجتماعی هستند.
۱-۵-۲-۳٫ حیطه روانی حرکتی
۱ – مهارت های فردی: منظور از مهارتهای فردی، فعالیت هایی است که هدف آنها کمک به خود فرد باشد. این مهارتها نباید مانند سنین قبل از دبستان به کمک دیگران انجام شود.
۲ – مهارت های اجتماعی: مقصود از مهارت های اجتماعی، آن دسته از فعالیت هاست که هدف آنها کمک به دیگران است. نمونه این مهارت ها در مدرسه شامل تمیز کردن محیط کلاس و مدرسه، پاک کردن تخته، کمک به مربیان و مسئولین مدرسه در برگزاری برنامه ها و همچنین فراهم نمودن مقدمات بازی های گروهی است.
۳ – مهارت های تحصیلی: منظور مهارتهایی است که یادگیری آنها در آینده شغلی فرد تأثیر گذار است. نمونه این مهارت ها نقاشی، خیاطی، ترسیم، طراحی و … می باشد.
۴ – مهارت های بازی: در این دوره کودکان باید در بازیهایی نظیر انداختن و گرفتن توپ، شنا، دوچرخه سواری و … مهارت یابند. البته باید خاطر نشان کرد این مهارت ها در همه دوره ابتدایی اهمیت یکسانی ندارند. برای مثال مهارت بازی در ابتدای این دوره دارای اهمیت زیادی است در حالی که در انتهای این دوره تفریحات و سرگرمی ها جای آن را می گیرد (کرمی نوری و مرادی۱۳۸۲، صص۱۰۳-۱۰۲).
۱-۵-۲-۴٫ محتوای کتاب درسی:
در این تحقیق منظور محتوای درون کتابهای فارسی دوره دوم ابتدایی(پایه چهارم ،پنجم و ششم) است که توسط سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی تدوین شده است.
۱-۵-۲-۵٫ محتوای برنامه درسی
محتوای برنامهدرسی در این تحقیق عبارتست از برنامهدرسی رسمی تنظیم شده توسط سازمان آموزش و پرورش میباشد.
۱-۵-۳٫ تعریف مفهومی متغیرها:
صاحبنظران هدفهای تربیتی را شامل سه حیطه شناختی، عاطفی و روانی حرکتی میدانند.
۱-۵-۳-۱٫ حیطه شناختی:
حیطه شناختی مشتمل بر رفتارهایی است که توانایی های ساده ذهنی تا مهارتهای پیچیده عقلی مانند: بازشناسی و یاد آوری مطالب آموخته شده و تفسیر مطالب را در بر میگیرد.
۱-۵-۳-۲٫ -حیطه عاطفی:
حیطه عاطفی مربوط به رغبتها، نگرشها و اعتقادات و ارزشها است.
۱-۵-۳-۳٫ حیطه روانی– حرکتی:
حیطه روانی حرکتی آن دسته از رفتارهایی را در بر میگیرد که با مهارتهای عقلی و اعمال بدنی هر دو ارتباط دارند مانند نقشه کشی، طراحی و حرکات ورزشی.