در مورد سیستم کنترل داخلی توزیع نرمال می باشد (سطح معنی داری ۰۸/۰ و بزرگتر از ۰۵/۰ است) اما در مورد اثر بخشی برنامه حسابرسی که متغیر وابسته می باشد توزیع غیر نرمال است(سطح معنی داری ۰۰/۰ و کوچکتر از ۰۵/۰ می باشد).طبق نتایج بدست آمده برای تحلیل فرضیه های آزمون از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شده است.
۴-۴- ضرایب همبستگی
شدت وابستگی دو متغیر به یکدیگر را همبستگی تعریف می کنیم. به طورکلی ضرایب همبستگی بین ۱- تا ۱+ تغییر می کنند و رابطه بین دو متغیر می تواند مثبت یا منفی باشد. ضریب همبستگی یک رابطه متقارن می باشد، هرچه ضریب همبستگی به یک نزدیکتر باشد، میزان وابستگی دو متغیر بیشتر است. ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش شدت ونوع ارتباط بین متغیرهای مستقل ومتغیر وابسته برای تعیین مستقیم یا معکوس بودن این رابطه استفاده شده است.
۴-۴-۱- ضریب همبستگی فرضیه اصلی
فرضیه اصلی: سیستم کنترل داخلی دارای تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی می باشد .
H1 : سیستم کنترل داخلی تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی دارد .
H0 : سیستم کنترل داخلی تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی ندارد .
جدول (۴-۹) نتایج محاسبات ضریب همبستگی بین سیستم کنترل داخلی و اثربخشی برنامه حسابرسی
متغیرها | تعداد نمونه | ضریب همبستگی | سطح معنی داری |
سیستم کنترل داخلی اثربخشی برنامه حسابرسی |
۲۳۱ | **۶۸/۰ | ۰۰۰/۰ |
با توجه به جدول(۴-۹) و در سطح اطمینان ۹۹% و سطح خطای ۰۱/۰ ، رابطه سیستم کنترل داخلی و اثربخشی برنامه حسابرسی معنادار می باشد. (چون سطح معناداری آزمون ۰۰۰/۰ بوده و کمتر از آلفای۰۱/۰ می باشد). با در نظر گرفتن ضریب همبستگی ۶۸/۰ رابطه مشاهده شده مثبت و مستقیم می باشد. لذا فرض صفر رد شده و فرض پژوهش با سطح اطمینان و سطح خطای ذکر شده تائید می شود. یعنی سیستم کنترل داخلی تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی دارد .
۴-۴-۲- ضریب همبستگی فرضیه فرعی اول
فرضیه فرعی اول: محیط کنترلی (بعنوان جزئی ازسیستم کنترل داخلی) دارای تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی می باشد.
H1 : محیط کنترلی تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی دارد.
H0 : محیط کنترلی تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی ندارد.
جدول(۴-۱۰) نتایج محاسبات ضریب همبستگی بین محیط کنترلی و اثربخشی برنامه حسابرسی
متغیرها | تعداد نمونه | ضریب همبستگی | سطح معنی داری |
محیط کنترلی اثربخشی برنامه حسابرسی |
۲۳۱ | **۴۴/۰ | ۰۰۰/۰ |
با توجه به جدول(۴-۱۰) و در سطح اطمینان ۹۹% و سطح خطای ۰۱/۰؛ رابطه محیط کنترلی (بعنوان جزئی ازسیستم کنترل داخلی) و اثربخشی برنامه حسابرسی معنادار می باشد. (چون سطح معناداری آزمون ۰۰۰/۰ بوده و کمتر از آلفای۰۱/۰ می باشد). با در نظر گرفتن ضریب همبستگی ۴۴/۰ رابطه مشاهده شده مثبت و مستقیم می باشد. لذا فرض صفر رد شده و فرض پژوهش با سطح اطمینان و سطح خطای ذکر شده تائید می شود. یعنی محیط کنترلی تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی دارد.
۴-۴-۳- ضریب همبستگی فرضیه فرعی دوم
فرضیه فرعی دوم: ارزیابی ریسک (بعنوان جزئی ازسیستم کنترل داخلی) دارای تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی می باشد.
H1 : ارزیابی ریسک تاثیر مثبت بر اثربخشی برنامه حسابرسی دارد.