به طور کلی بایستی برای مقابله با هیجانات مراحل ذیل در نظر گرفته شود:

الف- شناخت هیجان های خود ودیگران
ب- درک و شناخت ارتباط این هیجان ها با تفکر واندیشه
ج- آموزش روش های خود کنترلی در مقابله با ناکامی، خشم، بی حوصلگی، غمگینی، ترس و اضطراب و کسب مهارت هایی چون خودآگاهی، همدلی و ارتباط.
مهارت مقابله با استرس
استرس واکنش هیجانی بدن به عوامل استرس زاست، عوامل استرس زا شامل فشارهای شغلی ترافیک، تصادفات و مسایل خانوادگی است.
استرس بر دو نوع است:
استرس مفید
استرس مضر
استرس مفید و لا زم همان ترس واقعی یا عاقلانه است، استرس مضر در واقع عبارت است از نگرانی مفرط یا ترس مبالغه آمیز وغیر ضروری.
مهارت تصمیم گیری
تصمیم گیری ابزاری است که برای شکل دادن به آینده مثبت و فرایندی است پیچیده شامل انواع توانایی های فکری و نیز داشتن اطلاعات در مورد تصمیمی که میخواهیم بگیریم. به خاطر داشته باشیم وقتی با مساله ای روبه رو می شویم، قدرت فکر، عالی ترین نیروی ماست. برای تصمیم گیری منطقی و خوب باید سه مرحله زیر را در نظر داشته باشیم:
الف – تصمیمی را که با آن مواجهیم از همه جوانب مورد بررسی قرار دهیم.
ب – انتخاب هایی را که در پیش رو داریم مشخص کنیم.
ج – عواقب هر انتخاب و جوانب مثبت و منفی هر یک از آنها را مشخص کنیم و براساس راه حلی که بیشترین امتیازات مثبت و کمترین امتیازات منفی را داراست انتخاب نهایی را به عمل آوریم.
مهارت حل مساله
وجود مشکلات کوچک و بزرگ در زندگی عادی است و همه مردم خواه و ناخواه در طول زندگی با مشکلات مختلف روبه رو می شوند مسایل مهم زندگی چنانچه حل نشده باقی بمانند استرس ایجاد می کنند که به فساد اجتماعی منجر می شود.
حل مساله فرد را قادر می سازد که به طور سازنده با مشکلات زندگی خود مواجه شود. حل مساله مستلزم چندین فعالیت است به طوری که ابتدا باید «مساله» را با دقت و صحت تعریف کرد و سپس راه حل هایی متفاوت را در کنار هم قرار داد و در نهایت راه حل مناسب را از میان راه حل هایی که ممکن است انتخاب و اجرا کرد.
دیگر خصوصیات افراد با تفکر انتقادی :
در باره عقاید جدید فکر می کنند.
در پی کسب اطلاعات بیشتر هستند
اطلاعتشان را از منابع معتبر بدست می آورند.
سوال می کنند ( از سوال کردن نمی ترسند)
سعی می کنند بین اطلاعاتی که دارند ارتباط برقرار کنند.
واقعیت را از عقیده شخصی جدا می کنند.
درباره چیزی که نمی دانند بحث (اظهار نظر) نمی کنند.
سعی می کنند حرف دیگران را بفهمند و حرفشان را به دیگران بفهمانند.
بر اساس اطلاعات قضاوت می کنند.
افراد با تفکر نقاد می توانند مستقل فکر کنند
مشکلات را شناسایی کنند ، اطلاعات مربوط را جمع آوری و تجزیه تحلیل کرده و نتیجه بگیرند.
افراد با تفکر نقاد می توانند بدون تکیه کردن به نظرات و ایده های دیگران فکر کنند و تصمیم بگیرند.
۲-۲-۱۴-تفکر انتقادی در اسلام
اگر تفکر انتقادی به معنای برخورد انتقادی با افکار باشد نه تنها در سنت فلسفه و علوم، حقوق اسلامی سابقه دارد، بلکه در حوزه های علمیه بخشی از توان طلاب و متخصصان نیز صرف انتقاد از آرای دیگران شده و میشود . مقالات جدید تفکر انتقادی ریشه در فلسفه اسلامی دارد و به مطالعات و پیدا کردن معایب منطقی اهمیت داده می شود.
بنابراین در تاریخ فلسفه اسلامی یک نوع سنت که هر فیلسوفی به آرای دیگران نگاه انتقادی داشته باشد وجود دارد و با ابزارهای منطقی نیز تلاش کرده اند فلسفه و دیدگاه های دیگران را ارزیابی کنند ولی فلسفه را ساده نکردند . شاید اعتقاد داشته اند فلسفه باید پیچیده باشد.
از امام صادق علیه‌السلام نقل شده است:
فکر و اندیشه و آئینه خوبیها و پوشاننده بدیها و روشنی‌بخش دلها و موجب خوشخویی وسعه صدر می‌شود.
به وسیله تفکر و انسان به صلاح روز رستاخیز و پایان کارش آگاه می‌شود و بر علم و دانشش افزوده می‌گردد و هیچ عبادتی بالاتر از تفکر نیست.
پیامبر اکرم صلی ‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم فرمود:
یک ساعت تفکر بهتر از یک سال عبادت است و تنها کسانی به این مقام می‌رسند که خداوند آنان را به نور معرفت و توحید ویژگی داده باشند.
همچنین از رسول‌الله‌صل‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم نقل شده که فرمود:
شخص عاقل برای خود باید ۳ برنامه روزانه داشته باشد: وقتی که برای مناجات با خداوند عزوجل و وقتی را برای حسابرسی از خویش و وقتی را برای «تفکر و اندیشه» در آنچه خداوند عزوجل درباره او انجام داده است. علاوه بر اینها وقتی را نیز به استراحت و بهره‌بردن از لذات حلال اختصاص دهد.
از امام علی علیه‌السلام نقل شده است که:
نبه بالتفکر قلبک .
به وسیله تفکر دل خود را بیدار کن
تفکر و اندیشه سبب پیشگیری و درمان غفلت نیز می‌شود هرگاه انسان به کارهای خوب و آثار مثبت آن و به کارهای بد و نتایج سوء آن بیندیشد غفلت از روح و جانش دور می‌شود. فکر و اندیشه در مورد مرگ و پایان زندگی جلوی سرچشمه‌های اصلی غفلت را که هواپرستی و خودخواهی و فزون‌طلبی است می‌گیرد .
حضرت علی علیه‌السلام که در یکی از وصایای خود به امام حسین علیه‌السلام فرمودند:
این فرزندم، تفکر نورانیت می‌بخشد و غفلت ظلمت و تاریکی.