شکل ۴-۲۲٫ آزمون فرکانس متغیر ژل ۸ درصد نشاسته ها (کرنش ۵/۰ درصد، دمای ۲۵ درجه سانتیگراد).
شکل ۴-۲۳٫ آزمون فرکانس متغیر ژل ۱۲ درصد نشاسته ها (کرنش ۵/۰ درصد، دمای ۲۵ درجه سانتیگراد).
مشخصه ی دیگری که برای ارزیابی رفتار ویسکوالاستیک می توان استفاده کرد، تانژانت افت (Tan δ) نامیده می شود که نسبت بین مدول های افت و ذخیره (G″/G′) را نشان می دهد. تانژانت افت مستقیماً با افت انرژی در هر سیکل تقسیم بر انرژی ذخیره شده در هر سیکل در ارتباط است. تانژانت افت کوچکتر از ۱ حاکم بودن رفتارالاستیک را نشان می دهد، در حالی که تانژانت افت بالاتر از ۱ مربوط به حاکم بودن رفتار ویسکوز می باشد. مشاهدات سیستم های پلیمری این دامنه های عددی را برای تانژانت افت نشان داده است: مقادیر بسیار بالا مربوط به محلول های رقیق، مقادیر بین ۲/۰ تا ۳/۰ برای پلیمر های آمورف، مقادیر کم (نزدیک ۰۱/۰) برای پلیمر های کریستال شیشه ای و ژل ها (استیف، ۱۹۹۶). همانطور که جدول ۴-۲۰ نشان می دهد، مقادیر تانژانت افت نمونه های ژل نشاسته ها کمتر از ۱ بوده و دارای وابستگی ضعیفی به فرکانس بودند که نشان می دهند که نمونه های ژل نشاسته ها بیشتر الاستیک هستند تا ویسکوز. با افزایش غلظت، میزان تانژانت افت نمونه ها ی نشاسته طبیعی و فسفریله به ترتیب ۱۴/۳۵۷ و ۴۵/۱۴۵ درصد افزایش یافت، درحالی که تغییر خاصی در این پارامتر برای نشاسته هیدروکسی پروپیله مشاهده نشد (تنها ۱۰ درصد افزایش). حصاری نژاد و همکاران (۲۰۱۴) افزایش مقدار تانژانت افت با غلظت را در برخی از غلظت های صمغ قدومه شهری مشاهده کردند. مقادیر ۱۰/۰ و ۱۱/۰ مشاهده شده برای نمونه های ژل نشاسته هیدروکسی پروپیله در غلظت های ۸ و ۱۲ درصد نشان داد که ژل این نشاسته در هر دو غلظت از نوع ژل الاستیک بود، در حالی که مقادیر بدست آمده برای این پارامتر (۶۴/۰-۱۴/۰) برای سایر نمونه ها حالت بین ژل ضعیف و الاستیک را نشان داد.
جدول ۴-۲۰٫ مدول ذخیره (G′)، مدول افت (G″)، و ویسکوزیته کمپلکس (*η) نمونه های ژل نشاسته ها در دو غلظت ۸ و ۱۲ درصد (دمای ۲۵ درجه سانتیگراد، فرکانس ۱ هرتز)
نوع نشاسته | غلظت (٪) | G′ (Pa) | G″ (Pa) | η*(Pa s) | Tan δ | Slope of η* |
طبیعی | ۸ | ۲۴۷±۸/۳ | ۹/۳۴±۰/۱ | ۸/۳۹±۴/۰ | ۱۴/۰±۰۱/۰ | ۸۷/۰-±۰۱/۰ |
۱۲ | ۵۱۶±۶/۵ | ۳۳۰±۴/۲ | ۵/۹۷±۲/۰ | ۶۴/۰±۰۱/۰ | ۸۵/۰-±۰۱/۰ | |
هیدروکسی پروپیله | ۸ | ۹/۹۱±۶/۱ | ۳۴/۹±۳/۰ | ۷/۱۴±۶/۰ | ۱۰/۰±۰۱/۰ | ۹۰/۰-±۰۱/۰ |
۱۲ | ۳۷۸±۲/۲ | ۱/۴۲±۱/۱ | ۶/۶۰±۵/۰ |