مطابق با گفته های دستیار دفتر بلاهای خارجی ایالات متحده[۴۵]، هر دوی ملتهای در حال توسعه و صنعتی در نیمه اول قرن بیستم، تقریبا ۱۲ هزار مرگ به ازای هر زلزله مرگبار را تحمل کردند،در نیمه دوم،تعداد تلفات حاصل از زلزله در کشورهای صنعتی کاهش یافت در حالی که چنین امری در کشورهای درحال توسعه رخ نداده است [۴] بر اساس مشاهدات قرن گذشته، می توان به این نتیجه رسید که بالا ماندن خطر زلزله شهری درکشورهای در حال توسعه، بی اطلاعی از این ریسک و ابزارهای مناسب مدیریت آن می باشد.
۲-۵-۱ ایران و زلزله
ایران در منطقه جغرافیایی خاورمیانه واقع شده است در طی قرنها، این منطقه به عنوان متصل کننده ترانزیتی اروپا و آسیا شناخته شده است همچنین کشور ایران در بالای خلیج فارس قرار گرفته است،درحالی که بسیاری از مردم دنیا این کشور را به علت مشکلات سیاسی می شناسند، تعداد کمی از وضعیت پرخطر زمین شناسی آن آگاه می باشند.
ایران بیشترین تعداد زلزله قابل توجه را در طول قرن گذشته تجربه کرده است،متاسفانه به علت ضعف در برنامه ریزی و بسیاری مسائل دیگر، یکی از پائین ترین کشورها از لحاظ سطح آمادگی در رویارویی با زلزله میباشد. بیش از ۲۴۰۰۰۰ نفر در اثر زلزله جان خود را در ایران از دست داده اند [۳] زلزله در حدود ده بیلیون دلار هزینه برای بازسازی در برداشته که با توجه با اقتصاد ایران رقم بسیار بالایی می باشد [۳]. یک الگوریتم مناسب جهت تخمین مناسب مکانیابی جهت فوریت پزشکی و امدادرسانی مناسب می تواند جان انسانها را تا حد زیادی نجات دهد. بیشتر زلزله ها در قسمتهای جنوبی آسیا در کناره اقیانوس آرام و اقیانوس هند و در ساحل غربی آمریکا در کناره اقیانوس آرام، رخ می دهند. هشتاد و یک درصد زلزله های بزرگ در این مناطق روی می دهد. شکل ۱-۴ محل رخداد زلزله های بزرگ را نشان میدهد. همانطور که مشاهده می کنید، ایران در منطقه ای زلزله خیز قرار گرفته است.
از آنجایی که ایران بین دو گسل اصلی نیمکره شرقی واقع شده است، به طور ساختاری یک منطقه متزلزل محسوب می گردد. بیش از ٩۵ درصد تلفات زلزله در این ناحیه رخ داده است [۷] بیش از نصف آن افراد در ایران بوده اند.
شکل ۲-۵ نقش زلزله های بزرگ [۳]
کشور | زلزله ها |
ایران | ۱۶ |
ژاپن | ۱۵ |
چین | ۱۳ |
ترکیه | ۹ |
هند | ۷ |
جدول ۲-۱ تعداد زلزله های بزرگ در هر کشور با توجه به جدول آماری که از ابتدای تاریخ تا کنون موجود است [۳]
با توجه به این داده ها، می توان ایران را زلزله خیزترین کشور جهان دانست. علاوه بر این برای ارزیابی مدل فعلی امدادرسانی ایران، باید تلفات حاصل از زلزله را نیز مورد آزمایش قرار دهیم. جدول ۱-۲ حاوی داده های مذکور می باشد از جدول مذکور نتایج بسیار مهمی را می توان استخراج کرد.اگرچه تعداد زلزله های بزرگ ژاپن تقریبا مشابه با ایران می باشد، اما تعداد تلفات آن کمتر از یک دهم تلفات ایران می باشد ، چنین مسئله ای حاکی از ضعف سیستم امدادرسانی ایران در کنار ضعفهای دیگر مانند ضعف سازه ای ساختمانها می باشد. در قسمت بعد شیوه امدادرسانی در هنگام زلزله مورد بررسی قرار می گیرد.
کشور | زلزله ها |
چین[۴۶] | ۲/۱میلیون |
ایران |