۴-۱-۱۲٫ آزمون سوبل[۱۸۷]
علاوه بر مطالب ارائه شده در بالا برای آزمودن تاثیر یک متغیر میانجی، یک آزمون پرکاربرد به نام آزمون سوبل نیز وجود دارد که برای معناداری تاثیر یک متغیر میانجی در رابطه میان دو متغیر دیگر به کار می رود. یکی از عیوب این ازمون این است که احتیاج به داده های زیاد برای کسب یک نتیجه دقیق و معتبر دارد. در آزمون سوبل یک مقدار Z-value از طریق فرمول زیر به دست می آید که در صورت بیشتر شدن این مقدار از ۱٫۹۶ می توان در سطح اطمینان ۹۵% معنادار بودن تاثیر میانجی یک متغیر را تایید نمود.
a: مقدار ضریب مسیر میان متغیر مستقل و میانجی
b: مقدار ضریب مسیر میان متغیر میانجی و وابسته
Sa : خطای استاندارد مربوط به مسیر میان متغیر مستقل و میانجی
Sb: خطای استاندارد مربوط به مسیر میان متغیر میانجی و وابسته
بنابراین داریم:
همانطور که مشاهده می شود مقدار z-value حاصل از آزمون سوبل برابر ۱٫۰۶۱ شد که به دلیل کمتر بودن از ۱٫۹۶ می توان اظهار داشت که در سطح اطمینان ۹۵% تاثیر متغیر میانجی اعتماد سازمانی در رابطه میان رهبری خدمتگزار و میل به تغییر در کارکنان معنادار نیست.
۴-۱-۱۳٫ تعیین شدت تاثیر میانجی
علاوه بر آزمون سوبل، برای تعیین شدت اثر غیرمستقیم از طریق متغیر میانجی از آماره ای به نام [۱۸۸]VAF استفاده می شود که مقداری بین ۰ و ۱ را اختیار می کند و هرچه این مقدار به ۱ نزدیکتر باشد نشان از قویتر بودن تاثیر متغیر میانجی دارد. درواقع این مقدار نسبت اثر غیرمستقیم بر اثر کل را می سنجد.
مقدار VAF از طریق فرمول زیر محاسبه می شود:
a: مقدار ضریب مسیر میان متغیر مستقل و میانجی
b: مقدار ضریب مسیر میان متغیر میانجی و وابسته
c: مقدار ضریب مسیر میان متغیر مستقل و وابسته
این بدان معنی است که ۰٫۰۷ درصد اثر کل رهبری خدمتگزار بر میل به تغییر در کارکنان از طریق غیرمستقیم توسط متغیر میانجی اعتماد سازمانی تبیین می شود. بنابراین چون این مقدار به صفر نزدیکتر می باشد نشان از ضعیف بودن تاثیر متغیر میانجی دارد.
شکل ۴-۱٫ ضرایب مسیر برای مدل معادلات ساختاری کلی تحقیق
(A: رهبری خدمتگزار؛ A1: خدمت رسانی؛ A2: تواضع و فروتنی؛ A3: قابلیت اعتماد؛ A4: نوع دوستی؛ B: میل به تغییر در کارکنان؛ B1: نگرش شناختی به تغییر؛ B2: نگرش عاطفی به تغییر؛ B3: نگرش رفتاری به تغییر؛ C: اعتماد سازمانی)
شکل ۴-۲٫ ضرایب معناداری Z برای مدل معادلات ساختاری کلی تحقیق
شکل ۴-۳٫ ضرایب مسیر برای مدل معادلات ساختاری جزئی تحقیق
شکل ۴-۴٫ ضرایب معناداری Z برای مدل معادلات ساختاری جزئی تحقیق
۴-۲٫ قسمت دوم: خروجی نرم افزار spss
۴-۲-۱٫ نتایج آزمون کولموگروف – اسمیرنوف
در ابتدا برای اینکه مشخص کنیم که برای آزمون فرضیه ها، از آزمون های پارامتریک استفاده شود یا از آزمونهای ناپارامتریک، از آزمون کولموگروف – اسمیرنوف جهت مشخص کردن نرمال یا غیرنرمال بودن مؤلفه های مدل استفاده می شود. فرضیه های این آزمون عبارتند از:
نتایج این آزمون در جدول ۴-۱۰ آمده است. همانطور که مشاهده می شود مقدار sig در مؤلفه های رهبری خدمتگزار، میل به تغییر در کارکنان و اعتماد سازمانی، بیشتر از ۵ درصد است، در نتیجه فرضیه H0 پذیرفته می شود. بنابراین فرض نرمال بودن توزیع پذیرفته می شود و برای آزمون کردن فرضیات از آزمون های پارامتریک استفاده می شود.
جدول ۴-۱۰٫ نتایج آزمون کولموگروف – اسمیرنوف
رهبری خدمتگزار
میل به تغییر در کارکنان
اعتماد سازمانی
تعداد داده ها
۱۵۲
۱۵۱
۱۵۲
پارامترهای نرمال
میانگین