باتوجه به نتایج مطالعات و همچنین نتایج مطالعه حاضر که نشان داد در بعضی ابعادبین نوع زایمان وتصویر بدن زنان ارتباط وجود دارد اما بین نمره کلی تصویر بدن ونوع زایمان از نظرآماری ارتباط معنا دار نبود لذابه نظرمی رسد، این موضوع نیاز به پژوهشها ومطالعات بیشتری داردوما نمی‌توانیم این فرضیه را بطورکامل ردکنیم.
لذافرضیه ۲ در این مطالعه با احتیاط رد می‌شود.

۵-۴- فرضیه۳

بین تن انگاره وکیفیت زندگی زنان بعدازوضع حمل رابطه وجود دارد

براساس نتایج بدست آمده ازمطالعه کنونی، بین نمره کل کیفیت زندگی براساس مقیاس SF-36 ونمره کل تصویربدنی رابطه معنی داروجودندارد (۳۰۴/۰=sig ) بنابراین فرضHo فرضیه سوم مطالعه کنونی تائید می گردد. مقایسه نمرات کیفیت زندگی براساس مقیاس SF-36 درابعاد مختلف تصویر بدنی درجداول ۴-۹ لغایت ۴-۱۱ارائه شده است.

برای بررسی این فرضیه مقایسه نمرات کیفیت زندگی براساس مقیاس SF-36دربین شرکت کنندگان در مطالعه، برحسب سه شاخص نگرش فرددرموردابعاد جسمانی (جدول۴-۹). رضایت ازبخش‌های مختلف بدن (جدول ۴-۱۰) ونگرش فرددرباره وزن (جدول۴-۱۱) مورد بررسی قرارگرفت.
براساس نتایج مطالعه بین کلیه ابعادکیفیت زندگی براساس مقیاسSF-36ونگرش درموردابعاد جسمانی رابطه معنی دارگزارش نشد (۰۵/<p). (جدول ۴-۹). بین بعد عملکرد اجتماعی کیفیت زندگی براساس مقیاس SF-36 ورضایت ازبخش‌‌های مختلف بدن رابطه معنی دارگزارش شد. اما بین سایر ابعاد کیفیت زندگی براساس مقیاسSF-36ورضایت ازبخش‌های مختلف بدن رابطه معنی دارگزارش نشد (۰۵/<P). (جدول ۴-۱۰).
همچنین براساس نتایج مطالعه بین بعد عملکرد جسمانی کیفیت زندگی براساس مقیاسSF-36 ونگرش فرددرباره وزن بدن رابطه معنی دارگزارش شد. اما بین سایرابعاد کیفیت زندگی براساس مقیاس، SF-36 ونگرش فرددرباره وزن بدن رابطه معنی دارگزارش نشد (۰۵/<P). (جدول ۴-۱۱).
باتوجه به جدید بودن طرح این موضوع، مطالعه ای که عین فرضیه راموردبررسی قرارداده باشدیافت نشد. لذابه برسی نتایج چند مورد مطالعه که با بعضی از ابعاد این پژوهش مرتبط است می پردازیم.
حقیقیان (۱۳۹۳) درمطالعه عوامل اجتماعی مؤثر برکیفیت زندگی زنان شهراصفهان به این نتیجه رسید، که بین کیفیت زندگی وسرمایه اجتماعی، پایگاه اجتماعی، رابطه معنا دار وجود دارد. لذا بنظرمی رسد، رضایت ازتصویر بدن بعنوان یک سرمایه اجتماعی برای زنان محصوب می‌شود.
درمطالعه حاضر، نتایج بررسی فرضیه سوم نشان داد،بین بعدعملکرداجتماعی ورضایت ازبخش‌های مختلف بدن، رابطه معنا داراست. توسلی ومدیری (۱۳۹۱) در بررسی علل گرایش زنان به جراحی زیبایی درشهر تهران دریافتند، بیش‌ترین انگیزه برای انجام عمل حراحی کسب اعتماد به نفس است، زنانی که ارزیابی منفی ازتصویر بدن خوددارند، بیشتربه عمل جراحی تمایل دارند، وخصوصیات فردی والزام‌های بیرونی (اجتماعی) درتصویربدن زنان و میزان اعتماد به نفس آنها مؤثر است.پس می‌توان گفت افرادی که تصویربدنی بهتری دارند، اعتمادبه نفس بیشتری دارندوعملکرداجتماعی شان بهتراستواین ارتباط می‌توانددوسویه باشد، لذاعملکرداجتماعی بهتر، می‌تواند ناشی ازتصویر بدنی بهترباشد. دراین مطالعه بین بعداجتماعی کیفیت زندگی ومیزانرضایت ازبخش‌های مختلف بدن رابطه معنی داربود.
امیدواروهمکاران (۱۳۸۱)درپژوهشی باعنوان تصویرذهنی بدن، وارتباط آن با نمایه توده بدنی، والگوی مصرف مواد غذایی، به این نتیجه رسیدند، که تلقی ازوزن با تصویر ذهنی نامطلوب ارتباط دارد. درمطالعه حاضرنیزبین بعدعملکردجسمانی کیفیت زندگی ونگرش فرد درباره وزن رابطه معنی درگزارش شد.
لذاباتوجه به مطالعات نتیجه می گیریم که بین بعضی ازابعادکیفیت زندگی زنان، دردوره بعداز زایمان ونگرش زنان درمورد بعضی ازابعادتصویر بدن ارتباط وجوددارد. بااین حال بین نمره کل کیفیت زندگی ونمره کل تصویربدنی ازنظرآماری رابطه معنی دارنبود، بنابراین فرضیه ۳ این مطالعه نیز به مطالعات تکمیلی نیازداردودراین پژوهش با احتیاط ردمی‌شود.
بحثی که درموردفرضیه های دوم وسوم مطالعه کنونی وجوددارداین است که بدلیل جدیدبودن طرح مفهوم تن انگاره(تصویربدن)درمطالعات علمی، پژوهش های زیادی دراین مورد صورت نگرفته است بعلاوه این موضوع بیشتردرکشورهای توسعه یافته موردتوجه قرارگرفته است،ودرکشورهای درحال توسعه ازجمله کشورمازیادبه این موضوع توجه نشده است لذا مطالعات دراین مورد زیادنیست و بیشترمحدود به موضوعاتی خاص چون جراحی زبیایی است .علاوه براین، براساس مطالعات بدن وفرهنگ جداازیکدیگرنیستند، دردوران معاصربدن ازحالت ارگانیستی بودن، خارج شده وبه پدیده ای اجتماعی وفرهنگی بدل شده است. درجامعه سنتی هویت افرادازقبل محرز شده، امادردنیای مدرن تکوین هویت افراد به حیات اجتماعی افرادمنتقل شده است. تصویربدنی پویابوده ودرطول زندگی فردتوسعه وشکل می‌گیردوپیوسته درحال تجدیدشدن است. همچنین ایده‌ها وگفتمان‌‌های مسلط دربستر‌های اجتماعی وفرهنگی که فرددرآن زندگی می‌کند، درساخت تصورات بدنی اونقش مهمی دارند، بنابراین تصورات افراددرباره بدن وسلامتی وبیماری باتحلیل‌‌های فرهنگی تعیین می‌شوند (بهرام،علیزاده‌اقدم و کوهی۱۳۹۱). به نظرپژوهشگردرجامعه ما بخصوص دراستان ایلام ، با توجه به شرایط اجتماعی وفرهنگ عمومی جامعه که بیشتر سنتی بوده ودرآن صحبت کردن درموردخصوصیات بدنی بویژه درموردزنان ناپسند شمرده می شود ، همچنین با توجه به اینکه صحبت کردن دراین مورد ممکن است قضاوت دیگران را در مورد فرد به همراه داشته باشد، لذااین احتمال وجوددارد که افراددربیان احساس واقعی خوددر موردتصویربدنشان بامحدودیت ومشکل مواجه باشند، وممکن است نگرانی وناراحتی خودرا دراین مورد پنهان کنند. بعلاوه توجه به تصویربدن درسایه توجه به تصویر صورت(چهره) قرارگرفته است. درجامعه ما بدلیل شرایط وویژه گیهای فرهنگی واجتماعی حساسیت نسبت به تصویر صورت بیشتراز تصویربدن است ونگرش نسبت به تصویربدن ممکن است، درروابط خصوصی افرادبخصوص درداخل خانواده ودر روابط زوجین معنا پیداکند تادرروابط اجتماعی، بنابراین ممکن است شرایط فرهنگی واجتماعی جامعه مادر نتیجه این پژوهش بخصوص درموردفرضیه های دوم وسوم موثر بوده باشد. لذاباتوجه به اهمیت موضوع و پیامدهای مخرب سهل انگاری دراین مورد برای خانواده وجامعه انجام مطالعات بیشتردراین مورد می تواند به بازشدن موضوع و واکاوی بیشترمساله وشناخت علل وعوامل موثربرتصویربدن کمک کند. چراکه شناخت عوامل زمینه سازمی تواند درایجادویاپیش گیری از تصویر بدنی منفی موثرباشد. باتوجه به اینکه همیشه پیشگیری بهترازدرمان است . لذاانجام مطالعات بیشتردر مورد عوامل زمینه سازدراین رابطه ضروری ومفید خواهد بود.

۵-۵- محدودیت‌‌های پژوهش

-با توجه به اینکه کیفیت زندگی وهمچنین تن انگاره (تصویربدن) هردو ازمفاهیم ذهنی هستند که توسط فرد اظهار می‌گردد. بخصوص در مورد سؤالات مربوط به تن انگاره که بیشتر جنبه شخصی دارد. لذا صحت ودقت پاسخ‌‌های داده شده از جانب افراد مورد مطالعه از محدودیت‌‌های این پژوهش می‌باشد.
-این پژوهش برروی زنان نخست زا ۳۵-۱۸ ساله که در فاصله ۲ تا ۸ هفته پس از زایمان قرار داشتند انجام شد لذا درتعمیم نتایج آن باید با احتیاط عمل کرد.
-در دسترس نبودن جامعه مورد نظر
- پرسشنامه تن انگاره، که نیاز به اصلاحات دارد.

۵-۶- پیشنهادات پژوهش

استفاده از نتایج پژوهش در مراکز بهداشتی درمانی به منظورافزایش آگاهی زنان نسبت به مزایا ومعایب روش‌‌های زایمانی وتأثیراتی که ممکن است برکیفت زندگی آنان داشته باشد.
اجرای پژوهش روی همین جامعه، در شهر‌های بزرگ که ازسطح توسعه بیشتری نسبت به استان ایلام برخوردارند.
انجام پژوهش روی همین جامعه در فواصل زمانی مختلف بعداز زایمان بصورت مقایسه ای.
اجرای پژوهش بصورت مقایسه ای بین زنان نخست زا و چند زا در دوره بعداز زایمان.

منابع ومآخذ

احمدنیا، ش. (۱۳۸۴). جامعه شناسی بدن وبدن زنان، فصل زنان، ش. ۵، ص۱۳۲-۱۴۳٫
اختیاری، ا، امامی، پ. (۱۳۸۷). مقایسه میزان موفقیت در شیردهی مادران بدنبال زایمان طبیعی وعمل سزارین در شهر تهران درسال ۱۳۸۳، مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دوره۱۸، ش. ۱، ص ۵۱-۵۴٫
آزادارمکی، ت، چاوشیان، ح. (۱۳۸۱). بدن به مثابه رسانه، مجله جامعه شناسی ایران، دوره چهارم، ش. ۴، ص ۵۷-۷۵٫
اکبرزاده، م و همکاران. (۱۳۹۱). تأثیر آموزش تن آرامی به مادران بارداربرکیفیت زندگی وشدت اندوه بعداز زایمان، فصلنامه دانش وتن درستی، دوره۷، ش. ۲، ص ۸۳-۸۷٫
امیدوار، ن و همکاران. (۱۳۸۱). تصویر ذهنی بدن وارتباط آن با نمایه توده ی بدنی والگوی مصرف موادغذایی درنوجوانان شهر تهران، مجله پژوهش در پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، سال ۲۶، ش. ۴، ص ۲۵۷-۲۶۴٫
بایرامی، ر، ولیزاده، ل، ظاهری، ف. (۱۳۹۰). تجارب زایمانی زنان اول زا:یک مطالعه پدیدار شناسی، مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دوره ۳۳، ش. ۳ ، ص ۱۴-۱۹٫
بسکابادی، ح، ذاکری حمیدی، م، باقری، ف. (۱۳۹۲). مقایسه ی پیامد‌های زایمان طبیعی وسزارین درمادران ونوزادان، مجله دانشکده پزشکی، علوم پزشکی تهران، دوره۷، شماره۱۲، ص۸۰۷-۸۱۵٫
بهدانی، ف و همکاران. (۱۳۸۴). تأثیر عوامل مامایی وروانشناختی مؤثر برسلامت روانی زنان پس از زایمان، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان، دوره۷، ش. ۲، ص ۴۶-۵۱٫
بهرامی، ن، بهرامی، س. (۱۳۹۰). بررسی کیفیت زندگی مادران اول زا پس از زایمان، مجله ی پژوهش پرستاری، دوره۶ ، ش. ۲۳، ص ۵۸-۶۳٫
بهرام، س، س، علیزاده اقدم، م، ب، کوهی، ک. (۱۳۹۱). ارتباط سرمایه فرهنگی بامدیریت بدن درمیان دانشجویان دانشگاه تبریز، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال۱۲، شماره۴، ص۱۸۱-۲۰۵٫
بیات، م، بیات، م. (۱۳۸۹). بررسی کیفیت زندگی مبتنی بر سلامت زنان، ویژه نامه سمینارکشوری کیفیت زندگی وارتقای سلامت، مجله تحقیقات علوم پژشکی زاهدان، اسفند ۱۳۸۹٫
پرویزی، س، وهمکاران. (۱۳۸۸). عوامل اجتماعی سلامت زنان ساکن در شهر تهران، پژوهش پرستار ی، دوره۴ ش. ۱۵، ص ۶-۱۵٫
پورسردار، ف، وهمکاران. (۱۳۹۱). تأثیر شادی بر سلامت روانی ورضایت از زندگی، دوماهنامه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، سال ۱۶، شماره دوم.
تقدسی، ح. (۱۳۹۳). مبانی روان کاوی فروید، برگرفته از سایت، ravankavi-f. persianblog. ir: تاریخ مشاهده ۱۲/۹/۱۳۹۳٫
توسلی، غ، مدیری، ف. (۱۳۹۱). بررسی گرایش زنان به جراحی زیبایی در شهر تهران، مطالعات اجتماعی -روانشناختی زنان، سال ۱۰، ش. ۱، صص ۶۱-۸۲٫
جمشیدی منش، م و همکاران. (۱۳۸۷). روند تصمیم گیری زنان در انتخاب زایمان به روش سزارین، دوماهنامه پرستاری ایران، دوره ۲۱، ش. ۵۶، ص ۵۵-۶۷٫
حسینیان، س، قاسم زاده، س، نیکنام، م. (۱۳۹۰ ). پیش بینی کیفیت زندگی معلمان زن براساس متغیر‌‌های هوش هیجانی وهوش معنوی، فصلنامه مشاوره شغلی وسازمانی، دوره سوم، شماره ۹، ص ۴۲-۶۰٫