دخیل و مقایسه امتیازات آنها ، به اولویت بندی گزینه ها پرداخته و با به کارگیری روابط معرفی شده گزینه مطلوب را تعیین می نماید (بهزادفر و زمانیان ، ۱۳۸۶،ص ۲ ).
۱-۱-۹-۷ روش دلفی(Delphi method)
روش دلفی به عنوان یکی از روش های ساخت یافت برای ایجاد وفاق در دهه ۱۹۵۰ م. در شرکت «راند» ابداع شد. کاربرد این روش ساخت دادن به فرایند ارتباطات گروهی است ، به نحوی که چنین فرایندی در فراهم کردن زمینه درگیری مجموعه ای از افراد به عنوان یک کل با مساله یا موضوعی پیچیده موثر باشد. این ارتباط ساخت یافته با بازخوران اطلاعات و دانش افراد ، ارزیابی نظر گروه ، فراهم کردن فرصتی جهت افراد برای بازنگری در نظرشان و با تامین درجه ای از محرمانه بودن پاسخهای افراد فراهم می شود.

روش دلفی در عمل ، یک سری از پرسشنامه ها یا دورهای متوالی به همراه بازخوران کنترل شده ای است که تلاش دارد به اتفاق نظر میان یک گروه از افراد متخصص درباره یک موضوع خاص دست پیدا کند (مشایخی و همکاران، ۱۳۸۳،ص ۱۹۹).
بخش دوم : روش شناسی تحقیق
۱-۲-۱ روش تحقیق
موفقیت و کیفیت مطالعات از یک طرف مربوط به دقت در تهیه طرح تحقیق و تنظیم طرح نظری و انتخاب متغیرهای مناسب می باشد و از طرف دیگر به چگونگی شیوه ها و ابزار مورد استفاده برای کسب داده ها درباره ی متغیرها بستگی دارد. لذا تهیه یک طرح خوب و متصل کافی نیست. جهت دستیابی به اهداف تحقیق و نیز موفقیت آن ضروری است که دقت و تعمق لازم برای انتخاب روش و ابزار مناسب نیز صورت بگیرد(مهدوی،۱۳۸۲،ص ۹۶).
در تحقیق حاضر نیز به دنبال شناخت علمی یک پدیده چند بعدی بوده و تلاش بر این است تا با بهره گرفتن از روش های تحقیقاتی مرسوم در حوزه علوم انسانی بتوانیم ارزیابی هایی کارشناسانه و دقیق در رابطه با موضوع مورد مطالعه داشته باشیم.
بر اساس اهدافی که در تحقیقات گوناگون دنبال می شود تحقیقات به سه دسته بنیادی، کاربردی و توسعه ای تقسیم می شوند . این تحقیق بر اساس اهداف خاص خود از نوع کاربردی می باشد زیرا در پی ارزیابی و شناخت توسعه گردشگری شهرستان رامسر و ارائه استراتژی کارامد برای آن است و نتایج حاصل از آن در برنامه ریزی های بهتر گردشگری منطقه قابل استفاده است.
در این تحقیق با توجه به موضوع و مباحث نظری آن از روش پیمایش که یکی از مهمترین روش های شبه تجربی است و نیز کاربرد زیادی در تحقیقات اجتماعی و انسانی دارد استفاده شده و سپس از ابزار و تکنیک های آماری جهت طبقه بندی ، نمونه گیری،کدگذاری و تجزیه و تحلیل استفاده شده و در نهایت با بهره گرفتن از تکنیک ها و مدل های فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و مدل دلفی جهت ارائه استراتژی کارامد و برنامه ریزی اصولی و مناسب استفاده شده است. در این بخش به صورت اجمالی به توضیح و تشریح این مراحل می پردازیم.
۱-۲-۲ روش گردآوری داده ها
روش های گردآوری داده ها و اطلاعات را به طور کلی به دو طبقه می توان تقسیم کرد. کتابخانه ای و میدانی. روش های کتابخانه های بسته به نوع سند و موضوع ممکن است با بهره گرفتن از فیش یا جدول یا نقشه و کروکی یا فرم های شبه پرسش نامه ، یا ترکیبی از همه آنها انجام پذیرد. روش های میدانی که از شهرت بیشتری برخوردارند عبارتند از: روش پرسشنامه ای ، روش مصاحبه ، روش مشاهده ، روش آزمون و روش های صوتی و تصویری ( حافظ نیا ،۱۳۸۷،ص ۱۴۹).گردآوری داده ها یکی از وظایف اصلی پژوهشگران تلقی می شود . هرچند زمینه های علمی متفاوت پژوهشگران موجب می شود که این افراد از رویه های متفاوتی برای گرداوری اطلاعات مورد نیاز استفاده کنند. اما این نکته را باید خاطرنشان کرد که رویه های متفاوت گرداوری داده ها در صورتی که به طرز درستی اعمال شود از حیث نتیجه مورد نظر تفاوتی باهم نخواهند داشت. یک روش مناسب و مطلوب جمع آوری اطلاعات ، تجزیه و تحلیلی آنها را ساده تر ساخته و در نتیجه بر دقت یافته های تحقیق می افزاید ( قهرمانی، ۱۳۸۶، ص ۲۵).
در این تحقیق با توجه به اهداف مورد نظر و با توجه به مباحث مطرح شده در فصول مختلف از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است.
۱-۲-۳ جامعه آماری
جامعه آماری را می توان اینگونه تعریف کرد : جامعه آماری عبارت است از کلیه عناصر و افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی مشخص ( جهانی یا منطقه ای ) دارای یک یا چند صفت مشترک باشند (حافظ نیا،۱۳۸۷، ص ۱۲۰ ).
جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق عبارتند از کلیه گردشگرانی هستند که در نوروز سال ۱۳۹۰ وارد محدوده شهرستان رامسر شده اند.
۱-۲-۴ تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری
از آنجایی که جوامع آماری معمولا از حجم و وسعت جغرافیایی زیادی برخوردارند و محققان نمی توانند به تمام آنها مراجعه کنند بنابراین ناگزیرند به انتخاب جمعی از آنها به عنوان نمونه و تعمیم نتایج آن به جامعه مورد مطالعه اکتفا کنند (همان،ص ۱۲۱).
بر اساس بررسی های به عمل آمده از آمار و تعداد گردشگران نوروزی سال قبل یعنی نوروز ۱۳۸۹،تعداد یک میلیون و سیصد هزار نفر گردشگر نوروزی وارد محدوده شهرستان رامسر شده و در طول مدت های اقامت گوناگون از جاذبه های دیدنی این شهرستان استفاده کرده اند. با توجه به این امر و با بهره گرفتن از فرمول کوچران براوردهای جدیدی از تعداد نمونه تعیین شده و در نهایت تعداد ۳۲۲ عدد پرسش نامه تکثیر و به صورت تصادفی در دسترس گردشگران قرار داده شده است.
t ^۲ pq / d ^۲
n =
۱ + ۱/N ( t ^۲ pq / d ^۲ – ۱ )
N= حجم جامعه(۱۳۰۰۰۰۰)
n = حجم نمونه مورد نیاز
P = احتمال وجود صفت (۰٫۷)
q = احتمال عدم وجود صفت (۰٫۳)
t = 1.96
d= خطای نمونه گیری (۰٫۰۵)
بر اساس فرمول فوق حجم نمونه مورد نظر ۳۲۲ عدد براورد گشته است.
۱-۲-۵ شاخص های تحقیق
در تحقیق حاضر به منظور ارزیابی نقش و ارزیابی توسعه گردشگری آثار محیطی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و مدیریتی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند لذا جا دارد جهت تحلیل این آثار از شاخص های زیر بهره گرفته شود.
شاخص های محیطی : در تبیین این شاخص از معرف های زیست محیطی، تهدید توان اکولوژیکی، آسیب های محیطی رشد گردشگری و مانند اینها استفاده شده است.
شاخص های اقتصادی: در این شاخص ها از معرف هایی همچون میزان مشارکت مالی گردشگران در پرداخت وجه نقد جهت رونق گردشگری و میزان سود آوری گردشگری ارزیابی هایی به عمل آمده است.
شاخص های اجتماعی: در این رابطه از معرف های میزان امنیت و آسایش گردشگران در طول اقامت و ازدحام و شلوغی محل بررسی هایی به عمل آمده است.
شاخص های سیاسی و مدیریتی: در تبیین این شاخص ها از معرف هایی چون لزوم اندیشیدن سیاست های مدبرانه از بالا در شوراها، شهرداری ها و دهیاری ها استفاده به عمل آمده است.
۱-۲-۶ اعتماد ( پایایی) پرسشنامه
اعتماد یا پایایی پرسشنامه مساله ای کمی و تکنیکی است و بیشتر ناظر بر این سوال است که ابزار اندازه گیری با چه دقت و صحتی پدیده یا صفت مورد نظر را بررسی می کند.
مهمترین روش ها برای مشخص کردن پایایی در تحقیقات اجتماعی : روش بازآزمایی، روش موازی یا آزمون همتا ، روش دو نیمه کردن ، روش ضریب ثابت ، روش کودر ریچاردسون و روش آلفای کرونباخ می باشد ( کلانتری، ۱۳۸۵،ص ۷۳). مناسب ترین روش با توجه به استفاده از طیف ۵ درجه ای لیکرت ، روش الفای کرونباخ انتخاب شده است که این روش با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS صورت گرفته و نتایج آن متناسب با هر کدام از فرضیه ها در ادامه تحقیق آمده است . طبق قاعده ی تجربی، آلفا دست کم باید۰٫۷ باشد تا بتوان مقیاس را دارای پایایی به شمار آورد (دواس، ۱۳۸۱ص ۲۵۳).
با توجه به این امر برای برسی اعتماد پرسش نامه تحقیق از روش آلفای کرونباخ که یکی از روش های متداول است استفاده شده است. همانطور که در جدول شماره ۱ مشاهده می شود میزان اعتماد یا پایایی این پرسش نامه برابر با ۰٫۸۴۹ می باشد.
جدول ۱-۱ میزان اعتماد ( پایایی) پرسش نامه Reliability Statistics