بهبود قابلیت استفاده مجدد
اتصال به داده ها و سرویس های خارجی
ارائه و استفاده از بهترین گزینه ها از میان مجموعه ای از سرویس های قابل استفاده
مزایای معماری سرویس گرا از نگاه فناوری اطلاعات:
۲۰
حضور فعال تر و مسئولانه تر فناوری اطلاعات در سازمان ها
کاهش زمان چرخه تولید و توسعه سیستم های اطلاعاتی به خاطر استفاده از واحدهای قابل استفاده مجدد
کاهش پیچیدگی و هزینه نگهداشت
ارتقاء سیستم های اطلاعاتی موجود به جای جایگزینی آنها
کاهش هزینه و زمان جهت پیکربندی مجدد
۲-۱۰-چرخه حیات SOA
براساس طرح IBM،برای SOA می‌توان یک چرخه حیات درنظر گرفت .در فازمدل نیازمندی‌های کسب‌ و کار جمع‌ آوری شده و فرایندهای کسب و کار آنها طراحی می‌شود. بعد از بهینه شدن فرایندها، از طریق کنار هم قرار دادن سرویس‌های موجود وسرویس‌ های جدید این فرایندهای کسب‌و کارشکل می گیرد. سپس این سرمایه‌ها دریک محیط امن وبا قابلیت تجمیع بالا نصب می‌شود. بعد از نصب فرایندهای کسب و کار ، کاربران IBM این فرایند های کسب وکار را هم ازمنظرفنی وهم از فرایندهای کسب وکار مورد نظارت ومدیریت قرارمی دهند .اطلاعات جمع‌ آوری شده درفاز مدیریت به چرخه حیات بازخورد خواهد داشت تا بهبود پیوسته فرایندهارا امکان‌پذیرسازد .درزیرهمه این مراحل درچرخه حیات،حاکمیت وفرایند هایی هستندکه رهنمود‌ها وافق‌های آینده را برای پروژه SOA فراهم می‌کنند. حاکمیت وفرایندها جهت موفقیت هرنوع پروژه SOA ضروری هستند . جهت تخمین موفقیت، ممکن است یک مرکز تعالی درکسب ‌وکار ، برای پیاده‌سازی سیاست‌های حاکمیتی و دنبال کردن استانداردهای حاکمیت بین‌المللی در جهت اهداف کنترلی برای اطلاعات و تکنولوژی مرتبط ایجاد گردد . پیاده سازی سیا ست‌های حاکمیتی قوی می‌تواند منجر به پروژه‌های SOA موفق گردد [۳].

برای درک بهتر مفهوم حاکمیت SOA ابتدا به تعریف حاکمیت و سپس حاکمیت فناوری اطلاعات می پردازیم و در ادامه تعریف حاکمیت SOA را ارائه می کنیم.
۲-۱۱- حاکمیت چیست؟
حاکمیت به معنای مدیریت چیزی اطلاق میشود. حاکمیت در یک سازمان یکی از رایج ترین انواع ان است.یک سیستم برای حاکمیت سازمانی به عنوان یک سیستم فرا-تصمیم گیرنده مطرح می شود. یعنی علاوه بر تصمیم گیری تصمیمات مربوط به تصمیم گیری هایش رانیز اتخاد می کند.
۲۱
اعمال محدودیت بر روی تصمیمات , شناسایی افرادی که مسئولیت و اختیار برای تصمیم گیری را دارندوفراهم کردن محدودیتها و پارامترهای لازم به منظور کنترل، راهنمایی یا تأثیرگذاری بر روی تصمیمات در یک سیستم حاکمیت انجام میپذیرد.یک سیستم حاکمیتی خوب به اعضای سازمان خود کمک می کند که مسئولیت های خود را در جهت حمایت از چشم انداز سازمان و اهداف کسب و کار انجام دهند.
حاکمیت بخش مورد نیاز و حیاتی یک سازمان است . عناصر اساسی یک حاکمیت از: رفتار مطلوب، افراد، سیاست ها و فرآیندها تشکیل شده است. یک رفتار مطلوب از طریق ترکیب موفقی از افراد، سیاست ها و فرآیندها به دست می آید. افراد مسئول سازماندهی یک رفتار مطلوب در سازمان میباشند. سیاست ها قوانینی هستند که رفتار مطلوب را بیان می کنند و فرایند ها تضمین می کنند که سیاست ها به خوبی دنبال شوند.هرحاکمیتی ساختار هدایت، رفتارهای مطلوب, سیاست ها و فرایند های مخصوص به خود را دارد. تحقق رفتار مطلوب نشان از موفق بودن حاکمیت دارد.
۲-۱۱-۱- محدوده حاکمیت
در حوزه فناوری اطلاعات، یک سیستم حاکمیت , مسئول تأمین، سازماندهی، جهت دهی و ارائه رهنمود برای ایجاد و ارزیابی منابع و سرمایه های فناوری اطلاعات است. به منظور درک کامل حوزه یک سیستم حاکمیت در محدوده فناوری اطلاعات، ابتدا به بررسی نحوه ارتباط سیستم حاکمیت و مدیریت میپردازیم.
۲-۱۱-۲- مدیریت و حاکمیت
اگرچه یک سیستم حاکمیت، قوانین و محدودیت ها را برقرار می کند اما این سیستم مسئولیت اجرای آن ها و یا نظارت بر فعالیت تهایی که به منظور تحقق آن ها تعیین شده اند را بر عهده ندارد. مدیریت به مجموعه سیستم و منابعی اطلاق میشود که مسئولیت اجرای عملیات هر روزه در سازمان را برعهده دارد. در محدوده فناوری اطلاعات، این مفهوم اساساً به اجرای فعالیت ها دلالت میکند. در رابطه با حاکمیت ، یک سیستم مدیریت مسئولیت تأمین شرایط مورد نیاز جهت تحقق اهداف و محدودیتهای سیستم حاکمیت در دنیای واقعی را برعهده دارد. بنابراین مدیریت یک سیستم حاکمیتی زیر مجموعه ای از تمامی مسئولیت های مدیریتی است [۷].
۲-۱۱-۳- حاکمیت فناوری اطلاعات
حاکمیت فناوری اطلاعات مرتبط با جنبه ها و ابعادی از حاکمیت است که دربرگیرنده ی فرایندهای فناوری اطلاعات سازمان و روش های تحقق اهداف کسب و کاری است[۳۶] .حاکمیت فناوری اطلاعات بخشی است که افراد در سازمان برای انجام مسئولیت هایشان از دارایی های فناوری اطلاعات استفاده میکنند.حاکمیت فناوری اطلاعات از فناوری و ارتباطات برای به ثمررساندن اهداف سازمان استفاده میکند.حاکمیت فناوری اطلاعات یک زیر مجموعه از حاکمیت سازمان , دارایی های فناوری اطلاعات ,افراد,فرایندها و زیرساخت های فناوری اطلاعات است و همچنین روش مدیریت و تامین دارایی ها را کنترل ومدیریت می نماید تا این دارایی ها نیازمندی های کسب و کاری را پشتیبانی نمایند.[۳۶]
۲۲
پیتر ویل از MIT تعریف دیگری ارائه داده است :
حاکمیت فناوری اطلاعات عبارت است از تعیین حقوق تصمیم گیری و چارچوب پاسخگویی برای تشویق رفتار مطلوب در استفاده از فناوری اطلاعات
به معنای دیگر مدیران فناوری اطلاعات بایستی از تصمیمات ,فرایندها و خط مشی ها برای تشویق و ترغیب رفتاری که منجر به موفقیت میشود استفاده نمایند.[۳۷]حاکمیت فناوری اطلاعات بر عهده ی مدیران اجرایی بوده و شامل :مدیریت ,ساختاردهی به سازمان و فرایند هایی برای اطمینان از حرکت فناوری اطلاعات در راستای استراتژی ها و اهداف سازمان است]۳۸[
بطورخلاصه میتوان گفت همکاری در تصمیم سازی فناوری اطلاعات وکسب وکار منجربه همسویی فناوری اطلاعات و اهداف کسب و کار میگرددتا نسبت به موارد زیر اطمینان حاصل شود:
سرمایه گذاری های فناوری اطلاعات بر پایه اهداف کسب و کار صورت گرفته است.
نتیجه پیاده سازی کسب و کار یک سرویس فناوری اطلاعات است.
الویت های کسب و کاری با قابلیت ها و محدودیت های فناوری اطلاعات سنجیده میشود.
۲-۱۲- حاکمیت معماری سرویس گرا
حکومت فرایندی برای دست یافتن به تصمیم گیری درست برای رسیدن به بالاترین و بهترین منافع سازمان و سهامداران است.
حاکمیت معماری سرویس گرا ترکیبی از افراد، سیاستها و فرایند ها در حوزه سازمان است که با به کارگیری انها و استفاده از راهبردهای موجود به وضعیت و تصمیم های مطلوب برسد.. حاکمیت باعث کاهش ریسک و کمک به پیشبرد راهبردها، اهداف و اولویت ها در سازمان می شود.. اعمال حاکمیت سرویس گرایی در یک سازمان از طریق سیستم حاکمیت سرویس گرایی قابل انجام است.
یک سیستم حاکمیت سرویس گرا، یک سیستم فرا- تصمیم است که یک سازمان از آن به منظور کنترل و محدود کردن مسئولیت های تصمیم گیری مربوط به تطبیق و کاربردی کردن سرویس گرایی استفاده میکند [۷].حاکمیت بر معماری سرویس گرا به طور ویژه بر روی اداره و حاکمیت بر سرویس ها متمرکز می شود [۲۳] ویک چارچوب اساسی برای دست یابی به تعامل پذیری کارکردی و غیر کارکردی سرویس ها در بین مرز های کسب و کار را فراهم می کند[۳۲] .حاکمیت معماری سرویس گرا توانایی سازماندهی , اجرا و پیکربندی در یک معماری سرویس گرا است]۴۳[.با حاکمیت SOA مجموعه ای از ابزار در اختیار قرار می دهد که میتواند به بهترین نحو در گرفتن بهترین خدمات کمک کند.[۱۳]حاکمیت SOA به فعالیت هایی اشاره میکند که برای اداره ی معماری سرویس گرا مورد نیاز است.[۱۴]
۲۳
سازمان ها و افراد مختلف تعاریف متفاوتی را از سرویس گرایی اورده اند که به بررسی بعضی از انها در زیر می پردازیم:
۱- دیدگاه Software AG
حاکمیت برمعماری سرویس گرا ،فرآیندی است که تحقق منافع همه ذینفعان فناوری اطلاعات وکسب وکاررا وسیله برنامه ریزی،تامین بودجه واجرای ابتکارعمل معماری سرویس گرا تضمین میکندونوعی سرمایه گذاری استراتژیک است که موسسه وکارکردهای آن رادرپروژه ها به بهترین شکل ممکن پشتیبانی میکند.[۲۵]
۲- دیدگاهERIC PILIER
حاکمیت معماری سرویس گرا ترکیبی ار سیاستهای امنیتی , توسعه,تبادل پیغام ,فناوری اطلاعات سازمان , منابع انسانی ,اجرا و سایر جنبه های رهبری در مدیریت سازمان فناوری اطلاعات مبتنی بر معماری سرویس گراست [۳۹].
۳- دیدگاه IBM
حاکمیت معماری سرویس گرا زیر مجموعه ای از حاکمیت فناوری اطلاعات است مرتبط با تعیین خط مشی ها ,مکانیزم های کنترلی و اجرایی در زمینه ی فعالیت ها و ساختارهای معماری سرویس گرا مشابه انچه برای مدیریت و کنترل سایر جنبه های فناوری اطلاعات وجود دارد]۴۰[
۴- دیدگاه OpenGroup
حاکمیت معماری سرویس گرا ,کاربرد حاکمیت سازمان , فناوری اطلاعات و حاکمیت معماری سازمانی برای تحقق معماری سرویس گراست .حاکمیت معماری سرویس گرا توسعه ی حاکمیت فناوری اطلاعات و حاکمیت معماری سازمانی برای کسب مزایای کامل از پیاده سازی SOA به منظور اطمینان از موفقیت معماری سرویس گراست[۴۱].
۲۴
از دیدگاه Oracle
حاکمیت معماری سرویس گراتعامل بین سیاست ها (چه چیز),تصمیم گیران (چه کسانی) و فرایندها (چطور)است[۳۷](شکل۲-۲).