هرمگونگی نیاز سبز
رویکرد عینیّتگرا در تدوین- قضیه ۲
دوگانه حفاظت- بهرهبرداری
دوگانه گرایش- کنش
دوگانه دانش- کنش
دوگانه ساختار- کارکرد
قوه مقنّنه
قوه مجریه
قوه قضاییه/ بازیگران مستقل
سیاستگذار بوروکرات شهروند
سازمان حفاظت محیط زیست
شکل شماره ۵-۴: جمعبندی «کدگذاری انتخابی» پژوهش (قضایای تئوریک)
تبیین ارتباط نتایج «کدگذاری محوری» و «کدگذاری انتخابی»
حال با ملاحظه نتایج مرحله «کدگذاری انتخابی» میتوان ارتباط آن با نتایج مرحله کدگذاری محوری (انتهای فصل چهارم) که شامل شکلگیری ۱۵ مقوله اصلی از بطن ۴۰ مقوله فرعی تحقیق و نهایتاً «پارادایم کدگذاری محوری» بود، را تبیین نمود. شکل زیر به صورت خلاصه این ارتباط را به تصویر کشیده است.
وضعیت موجود
راهبرد
وضعیت مطلوب
علل وضعیت زرد
دوگانگیهای متناقضنما
الگوی تدریجیگرایی متعالی
هنجارهای بنیادین
شکل شماره ۵-۵: ارتباط نتایج کدگذاری محوری و انتخابی
بخش میانی شکل فوق، بیانگر خلاصه نتایج کدگذاری محوری است. بخش انتهایی شکل نیز خلاصه نتایج کدگذاری انتخابی را نشان میدهد. ارتباط هر دو بخش در قالب سه مرحله «وضعیت موجود»، «راهبرد» و «وضعیت مطلوب» در بخش بالایی شکل تبیین شده است. به این معنی که «وضعیت زرد» در پارادایم کدگذاری محوری متناظر با «دوگانگیهای متناقضنما» در نتایج کدگذاری انتخابی و به همین شکل «موقعیت سبز» متناظر با «هنجارهای بنیادین» است. علاوه بر این بخش «راهبرد بهاری» در پارادایم کدگذرای محوری که مقولات ناظر به فرایند تدوین خط مشیهای زیستمحیطی را شامل میشد، متناظر با بخش «الگوی تدریجیگرایی متعالی» در کدگذاری انتخابی به عنوان مدل خاصّ و ایدئوژیک تدوین خط مشیهای زیستمحیطی است. تفاوت اصلی نتایج این دو مرحله از کدگذاری را میتوان در این عبارت خلاصه نمود که نتایج حاصل از کدگذاری انتخابی «انتزاعیتر» از کدگذاری محوری است. (قضایا انتزاعیتر از مفاهیم و مقولاتاند)
۵-۲- اعتباریابی پژوهش
بعضی محققان کیفی معتقدند که سراسر قواعد یا استانداردهایی که برای قضاوت مطالعات کمّی به کار گرفته میشوند، برای مطالعات کیفی نامناسباند. اما بیشتر محققان کیفی معتقدند که دست کم باید قواعد تغییر یابند تا برای ارزیابی تحقیق کیفی مناسب شوند. نظریهپردازان کیفی براین باورند که قواعد معمولِ «تحقیق علمی مناسب» را باید نگاهداشت اما خواهان بازتعریف آنها هستند تا با واقعیتهای تحقیق کیفی، و پیچیدگیهای پدیدهای اجتماعی تحت مطالعه منطبق گردند.
روش کلّی اعتبارسنجی پژوهش حاضر در پایان فصل سوم تبیین شد. تلاش پژوهشگر بر آن بوده است تا اعتبارسنجی درونی تحقیق را از طریق به کارگیری «روش مقایسه و سنجش مستمر» تعریف شده در روش دادهبنیاد و نیز تقیّد پژوهشگر به «کثرتگرایی» مصاحبه شوندگان از تخصّصهای علمی و اجرایی و شامل ۱۱ مصاحبه با موضوع مسائل عمومی محیط زیست و ۵ مصاحبه با موضوع بحران دریاچه ارومیه محقّق سازد. در خصوص اعتبارسنجی بیرونی نیز با به کارگیری روش «تطبیق اعضاء» و «بررسی همکار» هدف خود را دنبال نموده است. در این بخش نتایج و یا محتوای اعتبارسنجی نتایج تحت عنوان نوآوریهای پژوهش به تفکیک «مفاهیم»، «مقولات» و «قضایای تئوریک» بدست آمده، مورد بررسی قرار گرفته است. نوآوریهای ارائه شده در این بخش در واقع همان «محتوا» یا «شاکله بومیسازی» نتایج پژوهش و یا به عبارت بهتر میزان مشارکت (Contribution) این تحقیق در مبانی نظری موضوع را منعکس میسازد.
۵-۲-۱- نوآوری پژوهش در «مفهومسازی»
از میان ۱۱۹ مفهوم انتزاعی ایجاد شده در جریان مرحله «کدگذاری باز» و پس از مقایسه با مبانی نظری و ادبیات موضوع خط مشیگذاری زیستمحیطی، موارد زیر (۲۶ مفهوم) بدون سابقه نظری و به عنوان نوآوری پژوهش حاضر در سطح خلق «مفاهیم انتزاعی» تشخیص داده شد. البته دایره نوآوریها قابل گسترش است اما از آنجا که «واژهگزینی» نوآورانه و بدیع برای مجموعهای خاص از نکات کلیدی حائز اهمیت است لذا این معیار در تفکیک نوآوریهای ارائه شده از سایر مفاهیم – که در این بخش اشارهای به آنها نشده- لحاظ شده است.
جدول شماره ۵-۷: نوآوریهای پژوهش در سطح «مفهومسازی» حاصل از «کدگذاری باز»
ردیف | عنوان مفهوم | ردیف | عنوان مفهوم |
۱ | حساسیت ملّی زیستمحیطی | ۱۴ | اهمیت رویکرد آخرتبین در عمران زمین |
۲ |