مدیران و معاونین میانی
مهندسین کارگاه و تکنسین ها
کارمندان غیر فنی
کارگران فنی ساده
پیمانکاران جزء
و غیره.
مدیریت منابع انسانی پروژه
مدیریت منابع انسانی پروژه، شامل سازماندهی، مدیریت و رهبری تیم پروژه می باشد. تیم پروژه متشکل از افرادی است که نقش ها و مسئولیت ها، برای تکمیل پروژه، به آنها تخصیص داده شده است.
شکل (۱-۱) نمای کلی فرایند های مدیریت منابع انسانی پروژه را به شرح زیر ارائه می دهد:
برنامه ریزی مدیریت منابع انسانی: فرایند شناسایی و مستند سازی نقش های پروژه، مسئولیت ها، مهارت های مورد نیاز، روابط گزارش دهی و ایجاد برنامه مدیریت کارکنان.
تشکیل تیم پروژه: فرایند تائید در دسترس بودن منابع انسانی و به دست آوری تیم مورد نیاز جهت تکمیل فعالیت های پروژه.
توسعه تیم پروژه: فرایند بهبود قابلیت ها، ارتباطات دوسویه تیمی و محیط کلی تیم در راستای ارتقای عملکرد پروژه.
مدیریت تیم پروژه: فرایند ردگیری عملکرد اعضای تیم، فراهم سازی بازخورد، حل مسائل و مدیریت تغییرات جهت بهینه سازی عملکرد پروژه.(PMBOK 2012,293)
(شکل۱-۱): نمای کلی مدیریت منابع انسانی
راهنمای گستره دانش مدیریت پروژهPMBOK
موسسه مدیریت پروژه امریکاPMI ۱ در سال ۱۹۶۹ تاسیس شد و در سال ۱۹۷۶ تصمیم گرفت نظرات مدیران پروژه را مستند کند، که نتیجه این فعالیت در سال ۱۹۸۷ با نام PMBOK به چاپ رسید و در سال ۱۹۹۶ اولین نسخه رسمی این راهنما با تائید موسسه ملی استاندارد امریکا ANSI ۲ چاپ شد. در پایان سال ۲۰۰۴ بیش از یک میلیون نسخه از این راهنما فروخته شد و تقریبا هر ۴ سال یک نسخه جدید از این راهنما وارد بازار می شود(۲۰۰۴، ۲۰۰۸، ۲۰۱۲).
در واقع استاندارد ها زبان مشترک بین همه مردم و مهندسین جهان هستند.
Project Management Institute
ANSI American National Standards Institute
چرخه حیات پروژه ۱ PLC
یک چرخه حیات پروژه، مجموعه ای از فازهای عموماً متوالی و گاهی هم پوشان پروژه است که نام و تعداد آنها توسط نیازهای کنترلی و مدیریتی سازمان های درگیر در پروژه، ماهیت خود پروژه و حوزه کاربرد آن تعیین می شوند. یک چرخه حیات را می توان با یک روش شناسی، مستند نمود. چرخه حیات پروژه می تواند با توجه به جنبه های منحصر به فرد سازمان، صنعت یا تکنولوژی بکار گرفته شده، مشخص شود. در حالی که هر پروژه ای، یک شروع مشخص و یک پایان مشخص دارد، فعالیت ها و تحویل شدنی های خاص که در این بین اتفاق می افتند به طور گسترده ای از یک پروژه به پروژه ای دیگر متفاوت می باشند. چرخه حیات، یک چارچوب اساسی برای مدیریت پروژه را صرف نظر از کار خاص مربوطه، فراهم می سازد.(PMBOK 2012,59)
سطوح هزینه و کارکنان، در شروع پایین است، در زمانی که کار انجام می شود به اوج می رسد و به سرعت، هنگامی که پروژه به سمت خاتمه می رود، پایین می افتد. خط چین شکل (۱-۲)، این الگو را نشان می دهد.
(شکل۱-۲): نمونه سطوح هزینه و کارکنان در چرخه حیات پروژه
۱- Project Life cycle
فاز اجرایی چرخه حیات پروژه
ساختار فازی، اجازه می دهد تا پروژه به زیر مجموعه های منطقی در راستای سادگی مدیریت، برنامه ریزی و کنترل تقسیم شوند. فاز پروژه، با گروه فرآیندی مدیریت پروژه یکسان نیست.
فازهای پروژه شامل موارد زیر است :
شروع پروژه
سازماندهی و آماده سازی
انجام کار(اجرایی)
خاتمه پروژه.
گروه های فرآیندی مدیریت پروژه شامل موارد زیر می باشد :
گروه فرآیندی آغازین
گروه فرآیندی برنامه ریزی
گروه فرآیندی اجرا
گروه فرآیندی نظارت و کنترل
گروه فرآیندی خاتمه.
پس از آنکه برنامه ریزی پروژه پایان یافت، پروژه آماده شروع فاز اجرایی خود می شود. معمولاً فاز اجرایی طولانی ترین فاز پروژه است. در این فاز است که اقلام قابل تحویل به صورت فیزیکی تهیه و برای پذیرش به مشتری ارائه می شود(PMBOK 2012)
ساخت و ساز شهری
قبل از ارائه تعریفی از ساخت و ساز شهری بهتر است تعریفی از پروژه عمرانی داشته باشیم:
پروژه های صنعت ساخت و ساز که گاه از آنها به پروژه یا پروژه های عمرانی نیز یاد می شود، مفهومی وسیع تر را شامل می شود. در بخش دولتی به مجموعه عملیات و خدمات مشخصی که توسط یکی از دستگاه های اجرایی کشور، طی مدت معین و با اعتبار مشخص برای تحقق بخشیدن به اهداف تعیین شده بر اساس برنامه عمرانی کشور و به صورت سرمایه گذاری ثابت اجرا می شود، پروژه عمرانی می گویند. چرخه حیات پروژه های عمرانی را در شکل (۱-۳) مشخص است.(گلابچی و فرجی ۱۳۹۰، ۱۸)
(شکل۱-۳): چرخه حیات پروژه های عمرانی