عواملی که ناخشنودی شغلی کارکنان را فراهم می سازند ماهیت برون شغلی دارند گسترش خواهد یافت تامین و ارائه آنها باقی ماندی و ادامه خدمت کارکنان را موجب می گردد.
طرز تلقی وبرداشتهائی که کارکنان درباره نحوه اداره و خط مشیهای سازمان دارند احساس آنان نسبت به سرپرستان مستقیم و یا غیرمستقیم و برآوردشان از نحوه مدیریت این سرپرستان میزان حقوق- مزایا و پاداشهائی که سازمان اعطا می کند امنیت شغلی شرایط بازنشتستگی- تامین سلامتی بدنی و روانی لازم در کار در رابطه با مسائل شخصی و خانوادگی و نیز پایگاه منزلت فرد در محیط کار عوامل بهداشتی تلقی می شوند توجه به این عوامل برای سلامتی و تداوم فعالیت سازمان لازم است با عدم دسترسی به آنها ناخشنودی شکل گرفته و ممکن است به فرو پاشی سازمان و یا به پیدایش مشکلات بسیار منجر گردد.
الگوی ویژگیهای شغلی [۱۷]
الگوی ویژگیهای شغلی بوسیله هک من واولدهام ارائه شد. طبق این الگو هر شغلی را می توان برحسب پنج بعد اصلی به شرح زیر تشریح کرد:
گوناگونی در مهارت: فعالیتهای مختلفی که برای انجام کار مورد نظر لازم است و کارگر یا کارمند باید از مهارتهای شایستگی ها و توانایی های خاص خود استفاده کند.
نوع مهارت: آنچه را که باید برای تکمیل کل کار یا بخش مشخصی از کار ( که دارای نوعی هویت ویژه است) انجام داد.
اهمیت کار: مقدار اثری که یک کار برزندگی یا کار دیگران می گذارد و از این نظر اهیمت دارد.
خودمختاری: میزان اختیارات مقدار استقلال و خودمختاری که فرد در فرایند برنامه ریزی زمانی کاری و تعیین مراحل و اقداماتی که باید انجام شود دارد.
باز خود نمودن نتیجه فعالیتها: مقدار اطلاعاتی که فرد درباره نتیجه عملکردی و کارهای انجام شده می گردد و مقدار اطلاعاتی که از این بابت به وی داده می شود.
این سه بعد (گوناگونی در مهارت- نوع مهارت- و اهمیت کار) در هم ترکیب شده اند تا کار مزبور دارای معنی کامل گردد تعیین این ویژگیها در هر کار شغلی وجود دارد و ما می توانیم پیش بینی کنیم که متصدی یک شغل کار خود را مهم ارزشمند و گرانقدر می پندارد. همچنین کارهائی ک استقلال یا خود مختاری دارند باعث می شوند کار کارمند یا کارگر برای نتایج حاصله احساس مسئولیت بنماید. حال اگر نتایج حاصل به وی داده شد ( و از میزان کارایی خود آگاه شده از دیدگاه انگیزش الگوی مزبور بیانگر این مطلب است که پاداشهای درونی و ذاتی زمانی به فرد داده می شود که او ( با دستیابی به نتایج) از این مطلب آگاههی یابد که آن شخصیت ( در واقع خود اوست که بار مسئولیت را بر دوش کشیده و آنرا تجربه کرده است) هر قدر این سه جنبه روانشناختی بیشتر لمس گردد، انگیزش، عملکرد و رضایت شغلی کارمند بیشتر خواهد شد. اگر این حالتهای روانشناختی در یک جا جمع شوند به صورت یک شاخص در می آیند که آنرا نمره توان انگیزش می نامند[۱۸]. مشاغلی که توان انگیزش بالایی دارند دست کم باید از نظر یکی از این سه عامل در حد بالایی قرار گیرند ( که شخص در سایه تجربه معنی دار در خود احساس اهیمت کند) همچنین آنها باید از نظر خود مختاری بازخور نتیجه عملکردهم در سطح بالایی باشند با توجه به مطلب بالا در رابطه با کارهائی که نمره توان انگیزشی آنها بالا باشد می توان با بهره گرفتن از الگوی مزبور نوع انگیزش عملکرد و رضایت شغلی متصدیان این مشاغل را که جنبه مثبت دارند پیش بینی کرد که در آن صورت به احتمال بسیار زیادی میزان غیبت و جابجائی آنان کاهش خواهد یافت.
نمره توان انگیزشی= اهمیت کار+ نوع مهارت+گوناگونی در مهارت*خود مختاری*بازخور نمودن نتیجه عملیات
تئوری نیاز مککلهلند- تئوری نیاز به پیشرفت [۱۹]
مککله در سال ۱۹۵۵ با چنین اعتقادی که بعضی افراد نوعا تمایل به انجام کارهائی دارند که دیگرانبه انجامشان چنین تمایلی ندارند تئوری خود را مطرح کرد. نیاز به پیشرفت را آرزو برای پیشی جستن بر یک رفتار معیاری ویژه توصیف کرده اند و آن نشان دهنده میل و علاقه فرد نیست به انجام کار و سازمان دادن محیط کار پر ثمره فایق آمدن برموانع، افزایش میزان کار، رقابت در انجام کار بیشتر و بهتر پیشی جستن نسبت به دیگران است و این نیاز میل به انجام کاری است بهتر و کار آمدتر از آنچه که قبلا انجام شده است.
اگر نتایج ارزیابیها به کارکنان بازخور داده شود و نقاط ضعف و نارسائیهای کاری پرسنل به آنها گوشزد شود در اینصورت در نحوه کار پرسنل پیشرفت و بهبودی حاصل می شود.[۲۰]
کاربرد نظریه های انگیزش
برای کاربرد نظریه های انگیزش روشها و برنامه های زیادی وجود دارد در این فصل ما در مورد هشت روش یا برنامه بحث کردیم آنها عبارتند از مدیریت مبتنی بر هدف- تعدیل رفتار سازمانی- مدیریت مشارکتی- پاداش مبتنی بر عملکرد- مزایای انعطاف پذیر- سیستم پرداخت حقوق پاره وقت- برنامه های کاری جدید و طرح ریزی مجدد کار. باوجود این که ترکیب و در آمیختن تعداد زیادی از نظرها، عقیده ها و موضوعات مختلف برای ایجاد یک دستورالعمل ساده کار خطرناکی است ولی آنچه در پی می اید عصاره چیزی است که ما در رابطه با بهبود عملکرد و افزایش رضایت شغلی کارکنان- در سایه کاربرد نظریه های انگیزش می دانیم.
شناسایی تفاوتهای فردی
افراد نیازهای مختلف دارند و نباید با همه آنها رفتاری یکسان داشت فراتر اینکه برای درک چیز یا موضوعی که برای هر یک از افراد اهمیت دارد باید تامل و در این باره وقت صرف کرد این کار باعث خواهد شد که مدیر نتواند پاداشهای انفرادی در نظر بگیرد. کارها را برنامه ریزی کند و مشاغل و طرح ریزی نماید به گونه ای که با نیازهای فرد سازگار باشد.
هدف و نتیجه
کارکنان و اعضای سازمان باید هدفهای مشخص و نسبتا مشکل یا سخت داشته باشد ونیز نتیجه عملکرد و حاصل اقداماتی که در راه رسیدن به هدف کرده اند به آنان داده شود.
مشارکت افراد در تصمیم گیریها
کارکنان و اعضای شرکت می توانند در تصمیمات زیر که بر آنان اثر می گذارد مشارکت نمایند: تعیین هدفهای کاری- تعیین وانتخاب مجموعه ای از مزایای حاشیه ای که مرودخواست فرد است. انتخاب برنامه های کاری و تعیین ساعاتی که فرد آمادگی بیشتر بای کار دارد (در یک محدوده زمانی معین) این کار باعث خواهد شد که بازدهی فرد تعهد وی نسبت به کار انگیزش رضایت شغلی اش افزایش یابد.
رابطه پاداش با عملکرد
پاداش باید با عملکرد رابطه معقولی داشته باشد نکته مهم ایت است که باید بین عملکرد و پاداش رابطه مشخصی برقرار باشد (کارکنان و اعضای سازمان باید این رابطه را به روشنی ببیند و چنین بپندارند) صرفنظر از همبستگی واقعی بین پاداش و معیارهای علمکرد- اگر افراد چنین بپندارند که این همبستگی در سطح پایینی هست عملکرد انان چندان عالی نخواخد بود در نتیجه رضایت شغلی کاهش می یابد و نرخ جابجایی و غیبت کارکنان افزایش می یابد.
رعایت اصل برابری حقوق
کارکنان و اعضای شرکت چنین گمان برند که مقدار پاداش با میزان فعالیت (داده) آنان تناسب دارد. به بیانی ساده، این بدان معنی است که مقدار تجربه، توانایی، تلاش و سایر اموری که فرد به سازمان می دهد یا در آنجا به مصرف می رساند باید بیانگر نوع عملکرد وی باشد و در نتیجه میزان حقوق، نوع وظیفه و پاداش های دیگری را که دریافت می کند باید (از نظر وی) متناسب باشد.
مولف یا واضعیف ارزیابی نیروی انسانی:
در اینجا می خواهیم در یابیم که با شروع دوران مدیریت کلاسیک، ارزیابی نیروی انسانی به چه نحو و توسط چه کسانی مطرح گردیده است.
رابرت اون (۱۸۵۸-۱۷۷۱ انگلیس) که اولین مدیر پرسنل نامیده می شود برای کارکنان تخته هایی را در چهار رنگ سفید، زرد، آبی و سیاه تهیه کرد رنگها درجه عملکرد ونحوه باز دهی کارکنان را نشان می داد.
نحوه که رنگ سفید برای عملکرد خوب، رنگ زرد برای متوسط، رنگ آبی برای عملکرد ضعیف و رنگ سیاه برای عملکرد به کار می رفت.
در کتب مدیریت می نویسند: ارنست سلوی مهم ترین کمکی به تحویل اندیشه های مدیریت کرد این بود که سنجش باز دهی (قدرت تولید) را در سطح کشور ایجاد کرد. در هر حال در عصر مدیریت کلاسیک یعنی در اوایل قرن ۲۰ هنگام می توان ارزیابی عملکرد نیروی انسانی را مطرح نمود که نگرش و تفکر به ماهیت انسانی از حصار نگرش مکانیکی خارج گشته و برای وی ابعاد فراتر از اینکه انسان جزئی از ابزار کار است قائل شویم. این نگرش گشته و برای وی ابعادی فراتر از اینکه انسان جزئی از ابزار کار است قائل شویم. این نگرش در نظریات التون متو و جان دو وی و کرت لوین و مری پارکرفالت، آبراهام مزلو مشاهده می گرد وبا گذشت زمان این نگرش قدرت گرفت تا اینکه در نیمه قرن بیستم، مسئله خود ارزیابی توسط دادگاس مک گریگور مطرح شده است. مدیریت کلاسیک با انتشار کتاب مدیریت کلاسیک با با انتشار کتاب مدیریت علمی تبلور در سالها ۱۹۱۱ میلادی به وجود آمد، او اولین کسی بود که انسان را در هنگام کار مورد مطالعه قرار داد و توانست باز دهی با رگیری و تخلیه شمشهای آهن را از ۱۲ تن به ۴۸ تن برای هر نفر در روز افزایش دهد، هدف کلی تیلور، افزایش کار آئی و بازدهی کار از طریق ازدیاد سطح تولید با کاهش هزینه بود.
در آن زمان تیلور مسئله ارزیابی را به عنوان سنجش بازدهی و قدرت تولید مطرح کرد البته در نگرش او انسان موجودی مکانیکی است و در صنعت ارزش معادل سایر ابزار که مصنوع فکر همین انسان است را دارد. کیلبرت واضح اصل تربلینگ ها ما نیز مانند تیلور، بازدهی و قدرت تولید را مبنای ارزیابی خود قرار داده است از آنجا که اجرای اصول مدیریت علمی منجر به فراموش شدن شخصیت انسان شده بود کم کم با گذشت زمان، تضاد بین کارگر و کارفرما، افزایش یافت و انگیزه کار کردن در کارگران کم رنگ شد. از این رو چاه اندیشی روان شناسان و جامعه شناسان منجر به ارائه تئوری روابط انسانی گردید که موانع سر سخت حفظ شخصیت انسانی و توجه به روح و روان وی بود.[۲۱]
اولیور شلدن یک مدیر تجربی بود که کتاب خود را تحت عنوان The philosophy of mangement در سال ۱۹۲۳ به چاپ رساند، وی می گوید:صنعت اساسا یک سازمان انسانی است یک کارخانه صرفا تجمع ماشین آلات نیست، کار آی مطلوب امکان پذیر نیست مگر آنکه اهمیت عامل انسانی به عنوان یک حقیقت شناخته شود.
هانری فایول بر خلاف تیلور که توجهش معطوف به افزایش قدرت تولید بود به کار آئی مدیر نظر داشت وی می گوید: لازم است در فواصل زمانی ممیزی مدیریت صورت گیرد تا معلوم شود که مدیران چگونه پیشرفت می کنند تا چه حد ابتکار به خرج می دهند و قضاوتشان را اعمال می کنند و تا چه حد ابداع و نو آوری دارند.
التون میو (۱۹۴۹-۱۸۸۰) دانشمند استرالیایی، تحقیقات جامعه ای در زمینه روابط انسانی [۲۲] در شرکت و ستون الکتریک در شهرهائورن نزدیک شیکاگو (به عمل آورد و با این کار نقطه عطفی را در مسیر اندیشه مدیریت ایجاد کرد. تحقیقات مزبور از سال ۱۹۲۷ تا ۱۹۳۲ به طول انجامید وی در نتیجه این تحقیقات عوامل موثر در بازدهی را شرح ذیل بیان می کند:
قدردانی از انسانها، علاقه به کار را زیاد و احساس خرسندی برای کارکنان را به ارمغان می آورید.
افزایش بهره وری (قدرت تولید) در گرو نگرش کارکنان نسبت به کار، همکاران و سرپرستان است.
رفاقت عزت نفس در بازدهی کارکنان بیشترین اهمیت را دارد.
تعلق داشتن به گروه انسان احساس امنیت می دهد. و این احساس هر گونه کار حجمی در کارخانه است.
بدین نحو التون میو، مباحث روابط انسانی و تاثیر آن در بازدهی وعملکرد نیروی انسانی را برای اولین بار در دنیای امروز مطرح می نماید و شاید بتوان گفت در همین سالهاست که با تغییر نگرش به ماهیت انسانی در صنعت، عوامل و معیارهای ارزیابی از جنبه یک بعدی و مکانیکی خارج گشته و ضمن رعایت افزایش بهره وری (برخی ابعاد انسانی نیز توجه گردیده است.[۲۳]
(احتمالا مشهورترین تحقیق، در زمینه ارزیابی عملکرد در نخستین سالهای دهه ۱۹۶۰
بوسیله هربرت مایر و همکارانش در شرکت جنرال الکتریک انجام شد. آنها به این نتیجه رسیدند که ارزیابیهای رسیم که بوسیله مدیران انجام می شود.
نمی توانند در اصلاح کارکنان و بهبود کارکنان زیر دستان اثر بخش باشند. کسانی که بصورت رسمی در رابطه با عملکردشان مورد انتقاد قرار گرفته بودند وضع دفاعی به خود گرفته یا رنجیده خاطر شده بودند و پس از دریافت نتیجه ارزیابی عملکردشان بدتر شده بود.
او و همکارانش بر این باوزند که یک مدیر و زیر دستش باید باهم هدفها را تعیین کنند. و سپس مراحل پیشرفت (در جهت تامین آن هدفها)را ارزیابی نمایند. آنها بر این نتیجه رسیدند که مشارکت دادن افراد در ارزیابی باعث می شود که رضایت طرفین بدست آید و عملکرد بهتر شود.[۲۴]
در کشورهای اروپایی چون آلمان غربی، انگلستان، فرانسهف هلند و سوئد سالهاست مسئله ارزیابی به عنوان جزء مهمی از عملیات استخدامی مورد استفاده قرار گرفته است. رابطه میان زیر دست و بالا دست یا کارمند و مدیر تنها از طریق ارزشیابی مفهوم پیدا می کند، در کشورهای یاد شده ارزشیابیها چنان با دقت و علاقه مندی انجام می شود که نتایج آن در همه موارد قابل استفاده است. برای نمونه در سازمان خدمات کشور انگلستان Civil Service Commi Sion ده ها نمونه کتاب، فیلمهای کوتاه و جزوه های راهنمای ارزشیابی تهیه شده و در موقعیتهای مناسب برای کارکنان نمایش داده می شود.
در فرانسه .و آلمان غربی نیز ارزشیابی جزئی از از سنت فرهنگی این کشور به شمار می آید در کشورهای هلند و سوئد هر چند شیوه های استخدامی تا حدودی با سایر کشورهای اروپائی متفاوت است ولی به ارزشیابی عملکرد کارکنان به عنوان یک امر مهم بنا داده می شود.
در ایران نیز، ارزیابی به صورت کلاسیک توسط خواجه رشید الدین فضل ا.. در اواخر قرن هفتم هجری مطرح گردیده است وی که بیش از بیست سال، مقام وزارت مغولها را در ایران به عهده داشت، ارزیابی عملکرد نیروی انسانی را در نظام مدون مدیریت ربع رشیدی اینگونه توصیه می کند.[۲۵]
(مجاوران وعمله و محصلات و عمال و کارکنان موقوفات را تجربه کنند. هر کس که در وی بی امانتی و بی دیانتی ببیند مالش داده و بیرون کنند و یک کسی را که آن حصال نامحمود درو نباشد نصیب گردانند) و اینان باید … صالح و امین و متعهد باشند و از تمام سکرات مجتیب و محترز…
(بنابراین از متن فوق چنین استفاده می گردد که رشید الدین و فضل ا… در کتاب وقفنامه ربع و رشیدی توصیه می کند که کلیه کارکنان، از همه جهات اخلاقی، اعتقادی وامانتداری و تعهد و کار و کوشش مورد ارزیابی و کنترل قرار گیرند.[۲۶]
مبانی قانونی ارزشیابی و تعیین لیاقت وشایستگی در ایران
(مبدا توجه به نظام ارزشیابی و تعیین لیاقت و شایستگی بر مبنای اندازه گیری ومقیاسها را در ایران شاید بتوان از سال ۱۳۳۲ به بعد دانست. در این سالها برای نخستین بار در دروسی که در موسسه علوم اداری، وابسته به دانشگاه تهران، توسط استادان ایرانی و خارجی تدریس می شد در باب درجه بندی لیاقت و شایستگی کارکنان واستفاده از نتایج ارزشیابی در انتصاب و ارتقاء و اقدام به مشاوره و راهنمای با کارکنان بعد از تعیین ارزش از طریق مصاحبه مقالات و جزواتی به زبان فارسی منتشر گردید.[۲۷]
باری امر الزاحی و تکلیف وزارتخانه ها و موسسات دولتی به ارزشیابی وتعیین مراتب شایستگی و استعداد مستخدمین رسمی و پرداخت پاداش بر اساس ان برای نخستین بار در موارد ۲۸ و ۴۱ قانون استخدام کشوری مصوب خرداد سال ۱۳۴۵ مطرح گردیده است که هنوز به قوت خود باقی هستند. قوانین و مقررات مربوط به امر ارزشیابی عبارتند از: مواد ۲۴ و ۴۱ قانون استخدام کشوری برخی از مواد و بندهای قانون برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران قانون نظام هماهنگ پرداخت- دستور العمل تعیین ضریب افزایش سنواتی کارکنان دولت مصوب ۱۷/۳/۷۲ هیات وزیران ؟ مورخ ۲۸/۳/۷۲ شورای عالی اداری راجع به ارزشیابی کارکنان دولت و بخشنامه شماره ۲۴۴۶/ د مورخ ۵/۵/۷۲ سازمان امور اداری واستخدامی کشور در مورد ابلاغ طراح جدید ارزشیابی کارکنان که با ابلاغ آن از تاریخ ۱/۱/۷۲ به بعد کلیه ضوابط و مقررات قبلی مغایر با آن ملغی شده است.
بررسی متون مروبط به موضوع پژوهش:
بدون شک انسان در تمام مراحل زندگی خود می بایستی پس از انجام هر گونه عمل و یا عکس العمل، نسبت به ارزشیابی آنچه انجام داده و یا اتفاق افتاده اقدام نماید. ارزشیابی امری است مستمر و مداوم که همواره باید در کلیه فعالیتهای انسانی اعم از فردی و یا جمعی معمول و رایج گردد. بعضی از نگرشهای ارزشی به صورت ناخود آگاه در نزد انسان انجام می پذیرد و بعضی از اعمال ارزشیابی به صورت خود آگاه واز پیش دانسته شده و از روی قصد وغرض انجاام می شود. بدین وسیله است که در مورد انجام فعالیتی انسان برای ارزشیابی و سنجش تصمیمات لازم را اتخاذ می کند.[۲۸] ارزشیابی کارکنان و مدیران تحت عناوین تعیین شایستگی وارزیابی عملکرد و نظایر اینها در اغلب سازمانها و موسسات مطرح می باشد. ارزشیابی ابزار موثری در مدیریت منابع انسانی است که با انجام صحیح و منطقی آن، ضمن آنکه سازمانها با کار آئی و کار آمدی به اهداف خود میرسند، منافع کارکنان نیز تامین می گردد. انجام صحیح و دقیق ارزشیابی امری نسبتا مشکل است. زیرا کار ارزشیابی مستلزم اعمال نوعی قضاوت و داوری درباره رفتار و عملکرد و افراد است. بنابراین انجام ارزشیابی با کیفیت و روشی که کمترین آثار سوء را داشته باشد و موجب حداقل مخالفت و تعارض گردد ضرورت دارد. در تعدادی از سازمانها و موسسات امر ارزشیابی جنبه ظاهر سازی وتشریفاتی پیدا کرده و آثار ونتایج مورد انتظار از آن حاصل نمی گردد.
توسعه توانایی برای تصمیم گیری عادلانه و اخلاقی در مورد فناوری
ایجاد علاقه به پیشرفت های فناورانه و تمایل ارزیابی انتقادی فناوری، به ویژه فناوری های جدید و در حال ظهور
تمایل انطباق و یادگیری مهارت ها فناورانه مختلف و جدید(ویلیام،[۴۵] ۲۰۰۱)
به طور کلی هدف آموزش فناوری، ارتقا سواد فناورانه برای همه دانش آموزان است (ویلیام، ۲۰۰۹).
۲-۳ سواد فناورانه
انجمن آموزش بین المللی فناوری «سواد فناورانه» را به عنوان نوآوری بشر در عمل تعریف کرده و اخیرا اسواد فناورانه را توانایی استفاده، مدیریت، ارزیابی و درک فناوری تعریف کرده است(رز و داگر، ۲۰۰۲). آکادمی ملی مهندسی[۴۶] و شورای ملی پژوهش[۴۷] در سال ۲۰۰۲ بیان کرده اند که سواد فناورانه شامل سه بعد است: دانش، روش های فکر و عمل و ظرفیت ها(بکر، هاگ و اسپلایک[۴۸]، ۲۰۱۰). به عبارت دیگر گارمیر و پرسون[۴۹](۲۰۰۶) سواد فناورانه را سه بعد که شامل دانش، ظرفیت ها و تفکر و تصمیم گیری انتقادی را بیان کرده اند. بر این اساس می توان گفت که اولا شخص باسواد فناورانه باید دانش اساسی در فناوری داشته باشند، دوما شخص باسواد فناورانه باید ظرفیت های عملی اساسی مانند کار با رایانه و شناسایی و تعمیر ابزارهای فناورانه داشته باشند. به طور کلی او باید قادر به ارائه رویکرد برای حل مسائل باشد. سوما، شخص باسواد فناورانه باید قادر باشد به طور انتقادی در مسائل فناورانه تفکر کند و مطابق آن عمل کند(گارمیر و پرسون، ۲۰۰۶).
سواد فناورانه ذاتا چهار صلاحیت عمومی را شامل می شود که عبارت اند از: الف) تطبیق و از عهدهای تغییر پیوسته و سریع سیستم های فناورانه بر آمدند ب) حل مشکلات فناورانه به صورت نوآورانه و خلاق ج) عمل از طریق دانش فناورانه به صورت موثر و کارآمد د) ارزیابی فناوری و مشارکت عاقلانه با دیگر انسان ها در جهان فناورانه(واناکات[۵۰]، ۲۰۰۱).
۲-۳-۱ عناصر کلیدی سواد فناورانه
یک تعریف گسترده ای از سواد فناورانه شامل مهارت ها، تمایلات و درک مفهومی است که دانش آموزان را به استفاده موثر از فناوری های اطلاعات و ارتباطات برای اهداف حرفه ای، پژوهشی و علمی قادر می سازد.
عناصر کلیدی سواد فناورانه طبق شکل شماره ۲-۱ در این تعریف عبارتند از:
درک مفهومی
تمایلات
مهارت ها
شکل شماره یک رابطه بین عناصر را نشان می دهد این عناصر رابطه تو در تو دارند و به صورت یک کل بهم وابسته اند. هر عنصر از سوی عنصر دیگر تحت تأثیر قرار می گیرد، یا همه تحت تأثیر عوامل محیطی از قبیل تجربیات قبلی دانش آموزان و زمینه محیطی قرار می گیرند. این عناصر ممکن است در کل مراحل فرایند یادگیری برجسته باشد و می تواند برنامه انعطاف پذیری طراحی کنند که نیازهای خاص هر دانش آموز را در نظر بگیرد. دانش آموزان ممکن است با فرایند یادگیری در سطوح مختلف درگیر شوند، برخی دانش آموزان ممکن است در ابتدا در سطح مهارت ها مسلط باشند بعد به ترتیب به سطوح بالاتر ارتقا یابند و این تسلط به عواملی مانند تجربه های قبلی، انگیزه و … وابسته است(راستیر و باگدان،۱۹۹۹).
به طور کلی سواد فناورانه عبارت است از دانستن در این که فناوری چیست، چگونه کار می کند، با چه هدفی کار می کند، و چگونه می تواند به طور اثربخش برای دستیابی به اهداف ویژه به کار رود(عصار زادگان، ۱۳۸۸).
شکل شماره۱-۲: عناصر کلیدی سواد فناورانه
۲-۲-۳ ویژگی افراد باسواد فناورانه
ویژگی های افراد باسواد فناورانه با توجه به ابعاد سواد فناورانه عبارت اند از:
دانش
- اشخاص با سواد فناورانه می دانند که فناوری شامل سیستم است یعنی گروهی از اجزای مرتبط به هم که در مجموع برای رسیدن به هدف و اهداف خاصی طراحی شده است.
- اشخاص با سواد فناورانه می دانند که فناوری ها شامل حقایق و اطلاعات است و همچنین توانایی ترکیب اطلاعات را با بینش های جدید دارد(انجمن بین المللی آموزش فناوری، ۱۹۹۶).
- اشخاص با سواد فناورانه تشخیص می دهند که فناوری در زندگی روزمره سرایت کرده و خطرات و منافع آن را می دانند.
- اشخاص با سواد فناورانه با ماهیت و حدود فرایند طراحی آشنا می باشند.
- اشخاص با سواد فناورانه با مفاهیم اصلی و دامنه فناوری آشنا می باشند(انجمن بین المللی آموزش فناوری،۲۰۰۷).
- اشخاص با سواد فناورانه می دانند که فناوری منعکس کننده ارزش ها و فرهنگ جامعه می باشد.
- اشخاص با سواد فناورانه می دانند که فناوری در نتیجه فعالیت ها و نوآوری انسانی میباشد(انجمن بین المللی آموزش فناوری،۲۰۰۳).
روش های تفکر و عمل کردن
- افراد باسواد فناورانه حل کننده مشکلات هستند. آنها کسانی هستند که مسائل فناورانه را از دیدگاههای مختلف بررسی می کردند و آنها با زمینه های متنوع در ارتباطند، و سوالات مناسب از خود و دیگران در خطرات و منافع فناوری می پرسند.
- افراد باسواد فناورانه ارتباط متقابل بین فناوری و افراد، جامعه و محیط را درک می کند(انجمن بینالمللی آموزش فناوری،۲۰۰۳).
- افراد باسواد فناورانه ترکیب ویژگی های مختلف مهندسان، هنرمندان، طراحان، اشخاص ماهر، تکنسین ها، جامعه شناسان، و غیره را جذب می کنند و طبق آن عمل می کنند.
- افراد با سواد فناورانه اهمیت تحولات اساسی فناوری را درک و تصدیق می کنند.
- افراد با سواد فناورانه با بصیرت در تصمیم گیری در مورد توسعه و استفاده از فناوری شرکت می کنند(انجمن بین المللی آموزش فناوری، ۱۹۹۶).
ظرفیت ها
- افراد باسواد فناورانه از مفاهیم علوم، ریاضیات، مطالعات اجتماعی، هنر، زبان و دیگر زمینه ها به عنوان ابزاری برای درک و مدیریت سیستم های فناورانه استفاده می کنند(انجمن بین المللی آموزش فناوری،۲۰۰۳).
- افراد باسواد فناورانه می توانند راه حل های مناسب را شناسایی کنند و نتایج حاصل از اجرای راه حل انتخاب شده را پیش بینی و ارزیابی می کند و قضاوت آگاهانه در مورد خطرات و منافع فناوری انجام می دهند.
- افراد باسواد فناورانه توانایی استفاده و مدیریت فرایند ها و سیستم های فناورانه را به منظور بهبود کارایی و تناسب آن را دارند(انجمن بین المللی آموزش فناوری، ۱۹۹۶).
- افراد با سواد فناورانه استفاده قوی، سیستم گرا، خلاق از فناوری دارند و رویکردی سازنده برای تفکر در حل مشکلات فناورانه دارند(انجمن بین المللی آموزش فناوری، ۲۰۰۷).
دانش آموزانی که سواد فناورانه دارند، درک عمیقی از ماهیت سیستم های فناوری نشان می دهند و خودشان را به عنوان کاربران خبره ی این سیستم ها می بینند. کاربردهای مثبت و اخلاقی فناوری را در زمینه های زندگی اجتماعی و فردی درک و مدل سازی می کنند. تنوعی از ابزارهای فناوری را به روشهای مؤثر برای افزایش بهره وری خلاقانه به کار می گیرند. ابزارهای ارتباطی را برای بالا بردن کارایی کلاس درس به کار می برند. فناوری را به طور اثربخش برای دستیابی، ارزیابی، فرایندها و آمیختن اطلاعات از منابع گوناگون، به کار می گیرند. فناوری را برای تعیین و حل مسائل پیچیده در زمینه های دنیای واقعی، به کار می گیرند(بردکهارت و همکاران، ۲۰۰۳).
۲-۳-۳ ابعاد و استاندارد سواد فناورانه
شورای فناوری آموزش معلمان[۵۱](۲۰۰۹) استاندارد سواد فناورانه را فرصت ها و چالش های مهم در آموزش فناوری می داند. لیندی(۲۰۰۴) بیان می کند استاندارد سواد فناورانه یعنی آنچه که دانش آموزان باید یاد بگیرند تا با سواد فناورانه شوند. سواد فناورانه شامل ابعاد و معیارهای است که این ابعاد و معیارهای با اصول زیر مشخص می شوند:
آنها یک مجموعه مشترک از انتظارات در آنچه که دانش آموزان باید در مورد فناوری یاد بگیرند هستند.
آنها به طور تکاملی برای دانش آموزان مناسب هستند.
آنها پایه ای را برای توسعه برنامه های درسی معنی دار، مرتبط و بند بند را در سطح محلی، ایالتی و استان پیش بینی کرده اند.
آنها یادگیری تجربی و فعال را تشویق می کنند
دولت آمریکا، طرحی را برای تعیین استانداردهای سواد فناورانه توسط انجمن بینالمللی آموزش فناوری آمریکا (ITEA) و با همکاری گسترده و دلسوزانه مدرسان، مهندسان و دانشمندان، در سال ۲۰۰۰، به اجرا گذاشت. عنوان این طرح “فناوری برای همه آمریکاییها” بود. نهایتاً ۲۰ استاندارد شناختی و فرایندی وجود دارد که می توان آنها را به پنج گروه تقسیم کرد. به دنبال هر یک از استانداردها معیاری بیان شده که به دانش آموزان دانش و توانایی را برای معرفی استاندارد مربوطه داده است. استانداردهای مربوطه مطابق شکل شماره سه به شرح زیر بیان شده است(انجمن بین المللی آموزش فناوری، ۲۰۰۴):
مؤلفه ۱) فهم ماهیت فناوری
ماهیت فناوری یعنی درک اساسی فناوری که مورد نیاز است. همه مردم رایانه، هواپیما و ماشین ها را به عنوان نمونه هایی از فناوری می شناسند؛ اما اغلب افراد فناوری را به طور عمیق درک نمی کنند. این مبحث آنچه که دانش آموزان باید در ماهیت فناوری بفهمند، برای اینکه باسواد فناورانه باشند را توصیف می کند و شامل سه استاندارد ویژگی ها و دامنه فناوری، مفاهیم اساسی فناوری، درک ارتباط بین فناوری ها و فهم ارتباط آنها با سایر زمینه ها که در زیر هر کدام شرح داده شده است(انجمن بینالمللی آموزش فناوری،۲۰۰۷).
استاندارد۱) درک دانش آموزان از ویژگی ها و دامنه فناوری
کلمه فناوری دارای معانی متعدد می باشد و می تواند تولیدات و اختراعات انسانی را شامل گردد. فناوری بعضی مواقع شامل محصولات، دانش، اشخاص، سازمان ها، قوانین و مقررات، ساختارهای اجتماعی می باشد. شخص باسواد فناورانه اهمیت فناوری در زندگی روزانه و نقش فناوری در شکلدهی جهان اطراف را درک می کند. در سطح متوسطه دانش آموزان چشم انداز گسترده ای نسبت به اهمیت نوآوری های انسان و ابتکار در پالایش فناوری های موجود و توسعه فناوری های جدید کسب می کنند. آنها اغلب مهارت های از جمله پرسیدن، تحقیق کردن و جستجو کردن را توسعه خواهند داد. دانش آموزان باید مفاهیم فناوری از جمله محصول ها و سیستم ها را درک کنند و سرانجام مفاهیم فناوری که شامل ماهیت فناوری، ارتباط فناوری با جهان طبیعی، سرعت و همچنین پیشرفت فناوری را بفمند(همان).
استاندارد۲) درک دانش آموزان از مفاهیم اساسی فناوری
مانند هر رشته دیگر فناوری مفاهیم اساسی دارد که آن را توصیف می کند و آن را از حوزه های دیگر جدا می کند. این مفاهیم به عنوان اساسی برای مطالعه فناوری بکار گرفته شده اند و دانش آموزان را برای فهم جهان طراحی شده آماده می کنند. مفاهیم اساسی فناوری شامل سیستم ها، منابع، نیازها، بهینهسازی و سبک و سنگین کردن و فرایند و کنترل ها می باشد. دانش آموزان متوسطه باید با مفاهیم اساسی فناوری آشنا باشند. در این سطح آنها باید بتوانند تحلیل کنند که چگونه این مفاهیم بر یکدیگر، بر جامعه و بر جهان تأثیر می گذارند. دانش آموزان باید بر مفاهیم تحلیل سیستم ها، ثبات سیستم ها و کنترل سیستم ها تمرکز کنند(همان).
استاندارد ۳) درک ارتباط بین فناوری ها و فهم ارتباط آنها با سایر زمینه ها
محصولات فناوری در هر زمینه ای وجود دارد. پیشرفت فناورانه اغلب منجر به ترقی می شود و بعضی مواقع می تواند یک زمینه مطالعه جدید را به وجود آورد. برای مثال تلسکوپ در عصر مدرن علم نجوم را شکل می بخشید. دانش آموزان متوسطه باید درک عمیق خود را از ارتباطات فناوری افزایش دهد. معلمان رشته های علوم، ریاضیات، مهندسی، زبان، هنر و غیره باید از ابزارها، وسایل، نمونه ها و الگوهای رایانه ای برای توضیح دانش و مفاهیمی استفاده می کنند. همین طور دانش آموزان در کلاس آزمایشگاه فناوری باید از محتوا رشته های دیگر استفاده کنند(همان).
مؤلفه ۲) ارتباط فناوری و جامعه
بدیهی است که فناوری باید وارد زمینه اجتماعی، فرهنگی و محیطی شود. جامعه خواسته ها و نیازهایی که در فناوری استفاده می شود، را تعیین می کند. فناوری «موتور تاریخ» نامیده می شود که جامعه را تغییر می دهد و بر الگوهای فرهنگی، جنبش های سیاسی، اقتصادهای محلی و جهانی و زندگی معمولی تأثیر می گذارد. به طور کلی جامعه بر فناوری و فناوری بر جامعه تأثیر می گذارد. بنابراین این دو با هم آینده را می سازند. این مؤلفه در مورد این است که چگونه فناوری بر جامعه و محیط تأثیر می گذارد و چگونه جامعه موجب توسعه فناوری و استفاده از آن می شود و نفوذ فناوری در تاریخ می باشد(همان).
استاندارد۴) درک آثار فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی فناوری
فناوری به محیط شکل می دهد و بر بخش های مختلف زندگی بشر تأثیر می گذارد. بیشتر مردم در خانه یا آپارتمان زندگی می کنند، کار و خرید آن ها در ساختمان ها انجام می شود، با وسایل نقیله جا به جا می شوند، برای خوردن غذا تهیه می کنند و از روزنامه ها، رادیو، تلویزیون و اینترنت برای انتقال و ارتباط استفاده می کنند. بسیاری از اثرات فناوری ها بر جامعه مطلوب است مانند این که پیشرفت در پزشکی سلامت عمومی مردم را برای زندگی طولانی قادر می سازد. اثرات بعضی از فناوری ها زیاد مطلوب نیست. دانش آموزان در این مقطع چگونگی توسعه اثرات فرهنگی و اجتماعی فناوری ها در دو طریق به طور دقیق و آشکار و همچنین به طور مداوم مطالعه می کنند. دانش آموزان باید بتواند فناوریها را کشف کنند و مهارت هایشان را برای ارزشیابی تأثیرات فناوری توسعه دهند. دانش آموزان متوسطه ارزش انتقال دانش فناورانه را در فرهنگ ها و جوامع تشخیص می دهند آن ها باید بدانند که چگونه انتقال فناوری از یک جامعه به جامعه دیگر بر فرهنگ ها، جوامع، اقتصاد و سیاست های جوامع دیگر تأثیر می گذارد. دانش آموزان باید بدانند ملاحظات اخلاقی در توسعه، انتخاب و استفاده فناوری ها مهم است و انتقال فناوری از یک جامعه به جامعه دیگر می تواند موجب تغییرات فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و سیاسی در جامعه مقصد شود(همان).
تجزیه و تحلیل دادهها و
یافتههای تحقیق
۴-۱ تجزیه و تحلیل داده ها
- مقدمه
لنگرود یا لنته به معنی ایستاده و آرام، رودی است در گیلان که از نزدیکی لاهیجان سرچشمه می گیرد و از وسط شهر لنگرود می گذرد و در چمخاله پس از پیوستن به شلمان رود به دریای مازندران می ریزد.
شهر لنگرود به عنوان یک واحد جغرافیای پدیده ای است که در فضا و مکانی خاص، بر بستر سرزمین مناسب؛ از نظر پتانسیل های محیطی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و … بوجود آمده است یا به قول پیر مولین شهر پدیده ای سرزمینی است و سرزمین هر شهر در درجه نخست به اعتبار و موقعیت های طبیعی اش پایداری و بقای انسان های مهمانش را تضمین می کند (امانی، ۱۳۸۵،ص ۲۸).
لذا شناخت امکانات محیطی به ویژه شرایط زمین ساختی و مورفولوژیکی لنگرود، با محدودیت های طبیعی شهر، شناسایی قابلیت ها و مقاومت زمین و منابع … به منظور بهره برداری اقتصادی، شناسایی منابع طبیعی مصالح ساختمانی و شناسایی شهرها کاربرد مفیدی خواهد داشت (رهنمایی، ۱۳۶۹،ص ۶۲).
بدین لحاظ در این فصل ویژگی های جغرافیایی و زیست محیطی لنگرود را مورد بحث و بررسی قرار میدهیم.
۴-۲ موقعیت جغرافیایی شهر
شهرستان لنگرود در شرق استان گیلان و در جنوب دریای مازندران بین مدار ۳۷ درجه و ۱۹ دقیقه تا ۳۶ درجه و ۵۶ دقیقه عرض شمالی و نصف النهار ۴۹ درجه و ۵۹ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۱۳ دقیقه طول شرقی دارد. این شهرستان از سمت غرب و شمال غرب به شهرستان لاهیجان، از سمت جنوب و شرق با شهرستان املش و رودسر و از سمت شمال شرقی با دریای مازندران همجوار است (نقشه آبادیهای استان گیلان، ۱۳۸۳، ص۱۶).
شهر لنگرود در جلگه ای واقع شده که شیب آن از بخش جنوبی و از کوهپایه های لیلاکوه به سمت شمال ادامه مییابد. رودخانه های لنگرود و رودخانه خاله از جمله عوامل طبیعی در محدوده شهر هستند. مسیر رودخانه اصلی از قسمت جنوب غربی به شمال شرقی است. پس از گذشتن از مرکز شهر آن را به دو قسمت مجزا تقسیم کرده است. دیگر رودخانه خاله است که نسبت به رودخانه اصلی از اهمیت کمتری برخوردار است و از جانب غرب به شرق جریان دارد و در مرکز شهر، در حد فاصله دو محله راه پشته و انزلی محله، به رودخانه اصلی وصل شده است. از دیگر عوامل طبیعی موجود در محدوده شهر، استخر طبیعی کیاکلایه است که دارای وسعتی بیش از ۲۰۰ هکتار است (مهندسین مشاورشمال،۱۳۷۷،ص ۴).
شهر لنگرود از قسمت شمالی به روستای موبندان (Moubandan)، پلت کله (Palatkalleh) باغات توت و مزارع منتهی است. در قسمت شرق، مزارع برنج و روستای کیاکلایه که هم اکنون جزء محدوده شهر است قرار دارد. قسمت جنوبی شهر لنگرود، به استخر کیاکلایه، مزارع برنج و باغات چای محدود می شود، در این بخش روستاهای سالکویه (Salkoye) بالا و پایین، در ادامه کوهپایه های لیلاکوه واقع شده اند. لنگرود از جانب غرب به روستای درویشانبر (Darvishanbar) که هم اینک به شهر متصل شده است ارتباط مییابد. اکثر مناطق غرب نیز زیر پوشش مزارع برنج، باغات چای و توتستان قرار گرفته است (همان، ص۱۱).
شهر لنگرود به لحاظ قدمت وسابقه تاریخی وقدیمی خود دارای بافت شهری ارزشمند می باشد که هم اکنون جدای از کلیت بافت، بناها و آثارارزشمند تاریخی و هنری را درخود جای داده است ودرحال حاضراین منطقه فضاهای مرکزی شهررا شامل می شود که بافت قدیم شهر نیز جزوآن است (همان،ص ۴).
مجموعه بافت قدیم شامل بازار، مسجد جامع، محلات مسکونی و مراکز محله ها از طریق گذرهای اصلی از یک سو و محور ارزشمند طبیعی رودخانه از سوی دیگر می باشد که محله های اصلی شهر به نام های راه پشته، فشکالی محله، دباغ محله و بازار در دو سوی رودخانه و در امتداد آن چیده شده اند و با یک مفصل ارتباطی تاریخی به نام پل خشتی به یکدیگر متصل شده اند. مساحت محدوده قانونی شهر لنگرود، ۱۶۰۵ هکتار می باشد. مساحت حریم این شهر نیز ۹۰۴ هکتار که با احتساب محدوده قانونی و حریم، مساحت کل آن بالغ بر ۲۵۰۹ هکتار از سوی شهرداری برآورد گردیده است (قربانپور، ۱۳۸۸، ص۱۲).
۴-۲-۱ زمین شناسی
منطقه گیلان در دوران پرکامبرین یعنی در حدود ۷۰۰ میلیون سال پیش در زیر دریاهای کم عمق قرار داشت. رسوباتی که بر کف این دریا انباشته شده بود در طی کوهزایی از آب بیرون آمده و بقایای آن در برخی مناطق امروزی البرز مشاهده می گردد.از دوران اول زمین شناسی نیز شواهدی بر جای مانده که حاکی از وجود و گسترش شرایط دریایی در این منطقه می باشد. ماسه سنگ های قرمز رنگ که در کوههای البرز وجود دارند بقایای رسوبات دریایی از دوران اول می باشند. در اواخر دوران اول پس از عقب نشینی دریا فعالیت های آتشفشانی در این منطقه به وقوع پیوسته است لیکن تشکیلات زمین شناسی استان گیلان عموماً از دوران دوم و سوم زمین شناسی بوده و تشکیلات دوران اول به طور پراکنده و وسعت های کوچکی در آن دیده می شود.تمام دشت های دامنه ای و رودخانه ای و دشت های ساحلی تا حد دریای خزر از رسوبات دوران چهارم زمین شناسی به صورت های مختلف تشکیل شده است (نقشه زمین شناسی لنگرود، ۱۳۸۳).
۴-۲-۲ توپوگرافی
شهر لنگرود به صورت یک دشت با اختلاف ارتفاع از سمت شمال، به اندازه ۲ متر در غرب، ۳ متر در شرق است که در بین فاصله شمال به جنوب ۲ الی ۳ بار این اختلاف ارتفاع به صفر می رسد. از جمله عوامل مهم این پستی و بلندی رودخانه های لنگرود و خاله هستند که از نظر ذفع آبهای سطحی و زهکشی آبهای شهری اهمیت فراوان دارند و از سمت غرب به ارتفاع ۵۰ متر، به سمت شرق به ارتفاع ۴۸ متر با اختلاف ارتفاع حدود ۲ الی ۳ متر که در مرکز شهر به ۵۲ متر می رسد دیده می شود.
وضعیت توپوگرافی تپه ای و پلکانی شهر از سمت غرب به شرق و بالعکس نشان می دهد که در غرب شهر، از ارتفاع آن به مانند شرق شهر کاسته شده است. توپوگرافی واقع در محدوده بیرونی شهر شامل اختلاف ارتفاع بین دریا در شمال و کوهستان در جنوب است که از دو طرف، اطراف شهر را در بر گرفتهاند (نقشه توپوگرافی لنگرود، ۱۳۸۳).
۴-۲-۳ اقلیم
اقلیم یک واژه عربی است که در زبان فارسی به آن (آب وهوا) گفته می شود و از کلمه یونانی کلیما (kilima) به معنی میل می باشد. اقلیم نتیجه تاثیر توام پدیده های هواشناسی است و حالت متوسط هوا را در یک نقطه دلخواه به دست می دهد. بنابراین وقتی در مورد آب و هوای یک منطقه بحث می کنیم لحظه زمامی را مطرح نمی کنیم. البته اقلیم معنای گسترده تری داشته و تنها به پارامترهای هواشناسی محدود نمیشود بلکه مجموعه عوامل فیزیکی، شیمیایی و زیست محیطی را در بر می گیرد (علیزاده، ۱۳۷۷).
جهت بررسی اقلیم درشهر لنگرودابتدا اقدام به شناسایی ایستگاههای موجود در محدوده مورد مطالعه نموده و در انتخاب ایستگاهها با توجه به اینکه هدف بررسی وضعیت شهر لنگرودبوده دو موضوع مورد دقت نظر قرار می گیرد، نزدیکترین فاصله به محدوده و ارتفاع ایستگاههای مورد نظر، لذا پس از تهیه و جمع آوری آمار موجود و استخراج اطلاعات و بررسی شکافها کمبود های آماری را مشخص نموده و به بررسی اقلیم منطقه می پردازیم.
۴-۲-۳-۱ بررسی شبکه ایستگاههای هواشناسی
آمار کلیه ایستگاههای هواشناسی و آب سنجی تحت نظارت معاونت مطالعات پایه منابع آب گیلان از بایگانی دفتر آبهای سطحی این معاونت و آمار سینوپتیک لاهیجان نیز از سازمان هواشناسی گیلان جمعآوری شده است، که از این آمار و اطلاعات ایستگاهها جهت بررسی وضعیت اقلیمی شهر لنگرودمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند.
۴-۲-۳ -۲ بررسی داده های بارش
جهت بررسی شهر لنگرودبدلیل وسیع بودن و وجود ایستگاههای اطراف از روش بررسی منطقهای استفاده شده است بنابراین قبل از انجام هر گونه محاسبه بارش منطقه ای و محاسبات آماری باید کارهای زیر انجام گیرد:
_ انتخاب پایه زمانی مشترک ، بازسازی داده های کمبود ، بررسی درستی و همگنی داده ها
۴-۲-۴ انتخاب پایه زمانی مشترک یا دوره شاخص آماری
عناصر متفاوتی هواشناسی، از قبیل دما، رطوبت، فشار و باد به دلیل فرایندهای جو، غالبا ً در فواصل زمانی معین، دستخوش نوسان می شوند به این دلیل کمیت های حاصل از دیده بانیهای اقلیمی که به سریهای اقلیمی معروف اند ماهیتی آماری دارند. در این بررسی چون بارش و آبدهی در بین عناصر اقلیمی زمانی بیشتری دارند از شاخص آماری ۳۰ ساله در نظر گرفته شده است.
۴-۲-۵ انحراف معیار بارندگی
انحراف معیار نشان دهنده میزان پراکندگی داده ها بوده و هر چه مقدار آن کمتر باشد نشاندهنده نزدیکی اعداد موجود در زنجیره یا سری داده ها به یکدیگر است. انحراف معیار با بهره گرفتن از دو رابطه زیر محاسبه میگردد:
برای کمتر از ۳۰ داده (برای نمونه)
برای ۳۰ داده و بیشتر (برای جامعه)
انحراف معیار شهر لنگرودرا می توان به شرح زیر محاسبه کرد:
با توجه به محاسبات بالا انحراف معیار شهر لنگرود۲۳۸ می باشد.
۴-۲-۶ ضریب تغییرات
ضریب تغییرات یکی دیگر از شاخص ها برای آمار بارندگی می باشد که پراکندگی مشاهدات را مشخص می کند و عبارت از نسبت بین انحراف معیار به میانگین داده هاست و مقدار زیاد آن نشان دهنده نامنظم بودن رژیم بارندگی می باشد لذا در عرف کارشناسی هنگامی که ضریب تغییرات سالانه یا جریان آب رودخانه ها کمتر از ۴۰ درصد باشد رژیم بارش یا جریان را از نوع منظم می دانند و برای مقدار بیش از آن نامنظم خوانده می شود. درصد ضریب تغییرات به صورت زیر قابل محاسبه است که در آن :
%C.V = درصد ضریب تغییرات
S.D = انحراف معیار داده ها
= میانگین بارندگی می باشد
ضریب تغییرات شهر لنگرودبه شرح زیر محاسبه می شود:
که بالانویس k و k+1 به ترتیب تکرار (k)ام و (k+1)ام را نشان میدهد, ژاکوبین نامیده میشود.
در رابطه ۳-۲۹، [۳]۱ به صورت زیر تعریف میشود :
حال رابطه ۳-۳۱ را تعریف میکنیم :
با بهره گرفتن از رابطه ی۳-۳۱ در رابطه ی۳- ۲۹ رابطه جدید زیر بدست خواهد آمد .
پس از حل معادله ی۳-۳۲ مقدار بدست خواهد آمد سپس از رابطه زیر که از تعریف۳-۳۱ بدست آمده است مقدار را می یابیم .
در مرحله ی بعد مقدار به عنوان مقدار اولیه برای معادله ی۳-۳۲ است و مراحل۳-۳۲ و ۳-۳۳ آن قدر تکرار میشود تا مقدار شود .ER مقدار خطایی است که به عنوان شرط توقف درروش نیوتن رافسون در نظر گرفته میشود.
حل همزمان معادلات DAE با انتگرالگیری صریح
یک دستگاه DAE شامل n معادله ی دیفرانسیلی و m معادله ی جبری است که این معادلات دارای n+m مجهول می باشند .
برای حل دستگاه DAEابتدا معادلات دیفرانسیلی را از رابطه ای که در بخش قبل بدست آوردیم به صورت جبری تبدیل میکنیم .
رابطه ۳-۳۴ را به صورت تابعی مثل F که در زیر آمده است تبدیل میکنیم .
حال نوبت به معادلات جبری می رسد که آن را بر حسب مرحله ی ۱+n[4]۱بازنویسی میکنیم .
و آن را به صورت در می آوریم .
سپس دستگاه جبری زیر به دست خواهد آمد .
معمولا حل این دستگاه به روش نیوتن رافسون نیاز دارد که برای( k+1 ) امین تکرار می توانیم بنویسیم .
(۳٫۳)
در این مدل پنج معادله ی دیفرانسیلی و چهار معادله ی جبری داریم که در فصل چهارم بیان شده اند . همچنین نه متغیر مجهول داریم که چهار تای آن جبری و پنج تای دیگر حالت می باشند. برای شبیه سازی سیستم در این مدل ابتدا مقادیر اولیه را به روشی که در بخش گذشته توضیح داده شده است بدست می آوریم .
سپس معادلات دیفرانسیلی را با بهره گرفتن از روش ذوزنقه ای به معادلات جبری بر حسب گام n ام و۱+n ام تبدیل میکنیم همچنین معادلات جبری را برحسب گام ۱+n ام بیان میکنیم و با بهره گرفتن از روش حل غیر خطی نیوتن-رافسون جواب دستگاه را که شامل نه متغیر می باشد ذخیره میکنیم تا در نهایت بتوانیم نمودار های دلخواه را بوسیله ی آن رسم کنیم. سپس بردار گام بعدی انتگرالگیری ذوزنقه ای(گام ۱+n ام) را با بهره گرفتن از جواب قبلی دستگاه نیوتن رافسون به هنگام آوری میکنیم .
همچنین باید توجه کنیم که در لحظه ی خطا یا در لحظه ی رفع خطا متغیر های حالت تغییری نمی کنند ولی متغیر های جبری جهش خواهندکرد . برای محاسبه ی مقدار جهش یافته ی متغیر های جبری ، مقدار متغیر های حالت را برابر با آخرین گام زمانی مرحله ی قبل قرار می دهیم و آن را ثابت در نظر می گیریم ولی متغیر های جبری را مجهول در نظر می گیریم و بر اساس داده های آن لحظه ( لحظه ی خطا یا لحظه ی رفع خطا )مثل راکتانس خط ، دستگاه غیر خطی که شامل چهار معادله ی جبری استاتور مولد و توازن توان است را حل میکنیم.
سپس پنج متغیر دیفرانسیل مرحله ی قبل و چهار متغیر جبری جهش یافته را به عنوان بردار متغیر های مرحله ی بعد (مرحله ی دوام خطا یا مرحله بعد از خطا) در نظر می گیریم .
باید توجه کنیم که به هنگام جهش، حدس اولیه ی روش نیو تن-رافسون را همان نقطه ی کار قبلی در نظر بگیریم[۹] .
متغیر های سیستم به این صورت می باشند
(۳٫۴)
در شکل ۳-۳ فلو چارت این مدل آمده است . در این فلوچارت f1,f2,f3,f4,f5معادلات دیفرانسیل سیستم می باشند که توسط روش ذوزنقه ای جبری شده اند . همچنین f6,f7,f8,f9 معادلات جبری استاتور و توازن توان می باشند که بر اساس گام زمانی ۱+nدرروش انتگرالگیری ذوزنقه ای باز نویسی شده اند . dt نیز گام زمانی می باشد.
بلی
خیر
حل دستگاه غیرخطیf1 ,f2 ,…, f9با روش نیوتن - رافسون
مقادیر اولیهی متغیرها را محاسبه کن
دادهها را وارد کن
دادههای سیستم را در لحظهی ایجاد خطا را بخوان(مثل راکتانس خط و…)
حل دستگاه غیرخطیf6 ,f7 ,f8, f9با روش نیوتن - رافسون
حال مراحل انتگرالگیریذوزنقهای و روش نیوتن-رافسون را برای مدت زمان حین خطا انجام بده ، سپس متغیرهای جبری را در لحظهی پس از رفع خطا محاسبه کن و آنگاه مراحل انتگرالگیریذوزنقهای و روش نیوتن رافسون را برای مدتزمان پس از خطا انجام بده.
حدس اولیه در حل معادلهیغیرخطی
شکل ۳-۳ فلو چارت حل همزمان معادلات DAE
فصل چهارم
نتایج حاصل از شبیه سازی مدل خطی ماشین سنکرون
بررسی نتایج حاصل از شبیه سازی در مدل دو محوری
در این قسمت پایداری گذرای سیستم شامل اثر دینامیک مدار روتور و سیستم کنترل تحریک و سیم پیچ های میرا کننده را تحلیل میکنیم[۹] .
قلمرو و محدوده ای از عقاید، احساسات، اعمال رفتارها و ویژگی های هر عضو خانواده،که برای دیگر اعضا آشکار نیست یا علیرغم اشکار بودن رضایت به افشای آن ندارد و در برابر ورود و نظارت دیگر اعضا واکنش نشان می دهد، حریم خصوصی در مناسبات روابط اعضای خانواده به شمار می آیند.
حریم خلوت، حریم جسمانی، حریم اطلاعات، حریم جنسی، حریم ارتباطات، حریم شخصیت از جمله مصادیق حریم خصوصی در روابط اعضای خانواده به شمار می- آیند(فقیهی، معمارزاده طهران ، ورفوگرآستانه،۱۳۸۹).
۵- پژوهشی توسط دهقان نیری و آقاجانی در سال ۱۳۸۶ با عنوان “رعایت حریم بیماران توسط تیم درمان وارتباط آن با رضایتمندی بیماران در بخش اورژانس بیمارستان” انجام گرفت. دراین مطالعه توصیفی-تحلیلـی،جامعـه مـــورد مطالعـــه،کلیـــه بیمـــاران بـــستری دربخش های اورژانس بیمارستان منتخب دانـشگاه علـوم پزشـکی تهران بوده است. نمونه های پژوهش ۳۶۰ نفر از بیماران واجد شرایط بودند که به شیوه ی در دسترس انتخاب شدند. این مطالعه ارتباط معناداری را بـین رعایت حریم و رضایتمندی بیماران نـشان داد (دهقان نیری و آقاجانی،۱۳۸۶).
ج) چکیده ی تحقیقات انجام شده در خارج از ایران
۱- تحقیقی توسط پدرسن با موضوع “روان شناسی کارکرد های حریم خصوصی” در سال ۱۹۹۷ به روش پیمایشی در میان ۲۳ مرد و ۵۱ زن انجام گرفت. در این تحقیق با توجه به انواع حریم خصوصی که توسط پدرسون بیان شده است (گمنامی،توداری،انزوا،تنهایی،صمیمیت با دوستان و صمیمیت با خانواده)،بیست کارکرد حریم خصوصی مورد سنجش قرار گرفتند و چندین شاخص ازجمله تفکر،استقلال، نوآوری،اعتماد، خلاقیت،مصارف خلاف،باز یابی،تزکیه نفس واختفاء با توجه به ارتباط با انواع حریم خصوصی بدست آمد. نتایج این تحقیق عبارتند از:
- افراد از تنهایی جهت رسیدن به خلاقیت و سپس تفکر و اعتماد ،نو سازی و استقلال استفاده می کنند.
- تفکر یک کارکرد انزوا است و بعد از آن به ترتیب استقلال،نوسازی، اعتماد ،مصارف پنهانی کارکردهای بعدی می باشند
- برجسته ترین کارکرد برای نوع گمنامی، بازیابی و سپس استقلال و تزکیه نفس می باشد
- برای نوع توداری ،کارکرد های بازیابی و اختفاء برجسته تر از سایر کارکردها می باشند.
- برای انواع صمیمیت با دوستان و خانواده ،کارکرد اختفاء کمتر از همه شایع بود.
- نحوه استفاده افراد از انواع حریم خصوصی با توجه به مسائل روانی ، از شخصی به شخص دیگر، از زمانی به زمان دیگر، واز موقعیتی به موقعیت دیگر تفاوت وجود دارد.
- در مقایسه با کارکرد های حریم خصوصی که وستین (۱۹۶۷) توصیف کرده (استقلال، آزادی عاطفی،خود ارزیابی، تعاملات محدود و حفاظت شده)،نتایج این تحقیق نشان داد که کارکرد های حریم خصوصی پیچیده تر از این می باشند و یک همبستگی جزئی بین عملکرد حریم خصوصی و آنچه در این مطالعه یافته شدوجود دارد. تنها کارکرد استقلال همچون یک شاخص جداگانه بدست آمد وبقیه در دسته سایر شاخص ها قرار گرفتند بطور مثال آزادی عاطفی به عنوان جزئی از شاخص تفکر بدست آمد (Pedersen,1997).
۲- در تحقیق دیگری که توسط پدرسن در سال (۱۹۹۹) با عنوان ” ارائه مدل برای انواع حریم خصوصی با کارکرد های حریم خصوصی"بصورت پیمایشی انجام گرفت. شرکت کنندگان ۱۲۳ نفر(۵۵ مرد و ۶۸ زن) از محصلان یک دانشگاه خصوصی امریکای غربی در رشته روانشناسی بودند. با توجه به شش بعد حریم خصوصی (تنهایی، انزوا، گمنامی، توداری، صمیمیت با دوستان، صمیمیت با خانواده) و پنج کارکرد آن (استقلال، اعتماد،تفکر،خلاقیت،نوسازی) یک جدول۵*۶ ارائه شد.که دراین جدول ردیف نمایانگر ابعاد حریم خصوصی و ستونها نشان دهنده عملکرد حریم خصوصی می باشدو میزانی که آن بعد از حریم خصوصی هریک از کارکردها را تامین می کنددر محل تقاطع این دو نوشته شد.در این تحقیق نتایج زیربه دست آمد:
- استقلال یکی از مهمترین نیاز هاست که بوسیله تمامی انواع حریم خصوصی بدست می آیدگرچه صمیمیت با دوستان بطور خاص برای کسب استقلال مناسب است.
- نوسازی یک نیاز به تجدید است که در تعاملات اجتماعی نامطلوب و ناخوشایند ایجاد می شود و می توان در انزوا و صمیمیت با دوستان به آن دست یافت.
- اعتماد در هر دو بعد صمیمیت با دوستان وبا خانواده بدست می اید وبه میزان کمی بوسیله ابعاد گمنامی و توداری می توان به آن دست یافت.
- تفکر و خلاقیت به بهترین نحو بوسیله “تنها بودن"که شاخصی از تنهایی و انزوا است بدست می آید.
- هیچ تفاوت ترجیحی در ابعاد حریم خصوصی در میان دو جنس مشاهده نشد.گرچه تحقیقات قبلی تفاوتهایی را در ترجیح دو جنس در استفاده از انواع حریم خصوصی نشان می دهد( Pedersen,1999).
۳- تحقیقی توسط اروین آلتمن در سال (۱۹۷۷) با عنوان “تنظیم حریم خصوصی، یک فرهنگ جهانی یا یک فرهنگ خاص؟” انجام گرفت. این مقاله یک تحلیل اکتشافی است که با بررسی مطالعات قوم نگاری و توصیفات فرهنگی صورت گرفت و به نتایج زیر دست یافت.
- تنظیم حریم خصوصی ، موضوعی فراتر ازصرفا مرتبط با محیط فیزیکی است وشامل تنوعی از مکانیزمهای فرهنگی،محیطی ،کلامی ،فرا کلامی و غیر کلامی می باشد.
- مردم در تمام فرهنگها برای تنظیم حریم خصوصی از مکانیزمهایی استفاده می کنند. این مکانیزمهای رفتاری با توجه به موقعیت های ویژه اجتماعی، روانی و فیزیکی در هر فرهنگ منحصر بفرد هستندواین مکانیزمها برای تنظیم کنش متقابل با غریبه ها،آشنایان، خویشاوندان سببی و اعضای خانواده استفاده می شود.( Altman, 1977 )
۴- تحقیقی توسط پاترسون و چیزویک در سال (۱۹۸۱)به روش میدانی در جزیره بورنئو[۲۲] ، در میان دایاک های ساراواک[۲۳] به مدت سیزده روز با عنوان ” نقش اجتماع و محیط فیزیکی در نگهداشت حریم خصوصی در میان قوم ایبان در برنئو” انجام گرفت. در این پژوهش میدانی تئوری آلتمن مبنی بر وجود مکانیزمهای اجتماعی جبرانی در هنگام عدم کفایت مکانیزمهای محیطی برای حفظ حریم خصوصی ، مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج این نظریه را تایید کرد.در این خانه ها افراد در خانه هایی بزرگ و بصورت دسته جمعی زندگی می کندوآپارتمانها با دیوارهای غیر وا قعی جداهستندکه در برابر صدا بی اثر هستند و بطوریکه صدای آپارتمان کناری شنیده می شود. همچنین دسترسی از یک آپارتمان به دیگری به سادگی صورت می گیردو با خانواده بزرگ غذاخوردن و در همان جا خوابیدن حریم کمی را ارائه میدهد.گرچه این افراد ظاهرا از حریم خصوصی کمی برخوردار هستند اما بوسیله مکانیزمهای فرهنگی و فرایند های جبرانی مانند رعایت شرم و حیا در هنگام تعویض لباس و یا تابوی شدید زنای با محارم ،کمبود محیط فیزیکی مناسب را جبران می کنند و به سطح مناسبی از حریم خصوصی دسترسی می یابند ( Patterson & CHiswick, 1981).
۵- تحقیقی توسط نورالهدی مهد رزالی و تلیب با موضوع ” مفهوم حریم خصوصی در طراحی خانه های سنتی مسلمانان مالزیایی"درسال(۲۰۱۳)بصورت مطالعه موردی انجام گرفت. این تحقیق با مشاهده و اندازه گیری طرح خانه ها و و مصاحبه با ساکنان خانه ها انجام گرفت و دو نوع از خانه ها یکی متعلق به کدخدا و دیگری روستائیان عادی را مورد مطالعه قرار گرفت و به نتایج زیر بدست آمد:
مفهوم حریم خصوصی در اسلام برجنبه هایی از حریم خصوصی در فضاهای داخلی خانه ها تاکید دارد وهر دونوع خانه های سنتی در مالزی بر عناصری از معماری و طراحی تاکید دارند که از نفوذ دیداری به حریم خصوصی زنان و زندگی خصوصی خانوادها جلوگیری می کند.
- مفهوم حریم خصوصی اسلامی موجب رفاه جامعه می شودو یک شیوه رفتار مناسب در میان مسلمانان را تضمین می کند. همچنین یک محیط سازنده و روابط اجتماعی کنترل شده را در بر می گیرد.
- مصاحبه نیمه عمیق با شرکت کنندگان نشان می دهد که اعتقادات مذهبی،هنجارهای فرهنگی و فعالیتهای روزانه در مالزی ،جنبه های مهمی از تنظیم حریم خصوصی در خانواده ها را نشان می دهد. تنظیم حریم خصوصی موجب طبقه بندی مناطق مختلف خانه در میان زنان بالغ، اعضای خانواده، مهمانان نسبی نزدیک و مهمانان نامحرم می شود. (Mohd Razali&Talib,2013)
۶- در تحقیقی که توسط راجر کلارک) ۲۰۱۴ ( با عنوان ” تاثیر هواپیماهای غیرنظامی بدون سرنشین در حفظ حریم خصوصی رفتاری” در سال بصورت توصیفی انجام گرفت ، حریم خصوصی رفتاری را اینگونه تعریف کردند:"حریم خصوصی رفتار شخص، مربوط به آزادی فرد برای داشتن رفتاری است که می خواهد بدون مشاهده و دخالت دیگران باشد و اصطلاح دفتار در این زمینه شامل فعالیتهای فرد، حرکات و معاشرت ها و ترجیحات است. این تحقیق به این نتیجه رسید که” پدید آمدن جوامع نظارتی[۲۴] نگرانی های عمومی را ایجاد کرده است و تاثیرات منفی را در سطح روانی بر روی افراد، در سطح اجتماعی روی گروه ها و جوامع ،در سطح اقتصادی بر نوآوری،ودر سطح سیاسی روی دمکراسی ایجاد کرده است و هواپیماهای بدون سرنشین این نگرانی هارا تشدید می کندو این مهم است که بدنبال تعادل جدیدی در زمینه فناوریهای جدید که به سرعت درحال تحول می باشند، باشیم .(Clarke, 2014)
۷- در تحقیقی که توسط (عثمان دمیرباس و حلیمه دمیرکان) با عنوان ” ابعاد حریم خصوصی ،یک مطالعه موردی در استودیوطراحی داخلی معماری “در سال ۲۰۰۰در دانشگاه بیلکنت جهت بررسی تفاوت بین شرایط مورد نظر و واقعی و با در نظر گرفتن تفاوتهای جنسیتی انجام گرفت به این نتیجه رسیدند که تفاوتی بین ترجیحات (تنهایی، توداری،گمنامی و انزوا ) در میان جنسها وجود ندارد گرچه یک تفاوت معنی دار میان دو جنس وجود دارد بطوریکه زنان صمیمیت با خانواده و مردان صمیمیت با دوستان را ترجیح می دهند .(Demirbas & Demirkan, 2000)
۸- در تحقیقی که توسط بلینگار و کپرتز با عنوان “اهمیت حریم خصوصی” در سال ۲۰۰۳ بصورت توصیفی انجام گرفت بخشی از حریم خصوصی که با محیط کار ارتباط پیدا می کند مورد بررسی قرار گرفت وبه نتایج زیر دست یافتند:
- ایجاد یک سلسله دستورالعمل و هنجار و طراحی فضای کار به شکل مطلوب جهت تامین نیازهای حریم خصوصی،توانایی انجام کار بدون حواس پرتی را افزایش می دهد.
- درک حریم خصوصی مرتبط با کار مسئله ی پیچیده ای است و شامل تنظیم تعامل بین افراد و محرکهای محیطی است
- درهمه ی انواع کار،انطباق “نیاز به حفظ حریم خصوصی “با “نیازبه همکاری با دیگران” به افراد کمک می کند تا به اندازه کافی مولد باشند.( Bellingar& Kupritz, 2003)
۹-در تحقیقی که توسط پاول هریس و همکاران در سال ۱۹۹۵ با عنوان ” نقل مکان و تنظیم حریم خصوصی، تجزیه و تحلیل میان فرهنگی ” بصورت کمی انجام گرفت.سهولت تنظیم حریم خصوصی در میان ساکنان زن آسیایی و امریکایی ساکن در خوابگاه خانوادگی دانشجویی در امریکا بررسی گردید همچنین روابط بین حریم خصوصی، کیفیت زندگی و تعلق مکانی بررسی شد و به نتایج زیردست یافتند:
- رابطه معنی دار بین سلامت روانی و حریم خصوصی برای آمریکایی ها محدود به تماس با خانواده و برای اسیایی ها محدود به تماس با همسایگان شد.
- آسیایی ها در برقراری رابطه با همسایگان خود به نسبت امریکایی ها مشکل داشتند.
- برای هر دو گروه ،تعلق مکانی همراه با گزارش کیفیت بالای زندگی بود.
- رابطه معنی داری بین تعلق مکانی و حریم خصوصی بدست امد اما کوچک و بی اهمیت بودند.
- برای هردو ساکنان امریکایی و اسیایی ،بین تعلق مکانی و سلامت روانی همبستگی وجود داشت.
- هر دو گروه شرکت کننده دارای نمره پایینی در “اجتناب از تماس با خانواده ” بودند در وافع هر دو گروه اجتناب از خانواده را آسان نمی دانند واین عدم توانایی شاید ناشی از حس مادری باشد که نظارت بر کودکان را حتی در هنگام نیاز به تنهایی ترجیح می دهند و همچنین هنجارهای فرهنگی فراگیر که این حس را حمایت می کنند. (Harris, Werner , Brown& Ingebritsen , 1995)
چارچوب نظری
این پژوهش بر بعد اجتماعی حریم خصوصی و تعاملات افراد تاکید دارد، این بعد با توجه به انواع حریم خصوصی مورد بررسی قرار می دهد. در واقع هر یک ازانواع حریم خصوصی، سایر ابعاد را نیز در بر میگیرد. به عنوان مثال توداری، به مفهوم خودداری از ارائه اطلاعات در تعاملات، بعد اطلاعاتی را در بر می گیرد. چهارچوب نظری این تحقیق بر اساس مطالب مطرح شده در مباحث نظری شامل هشت نوع حریم خصوصی که توسط پدرسن و مارشال بیان شده است می باشد. دسترسی به سطح مطلوب هر یک از این انواع نیزبا توجه به مدل آلتمن سنجیده می شود. برای تحلیل میزان دستیابی به سطح مطلوب، افزایش و کاهش از سطح مطلوب(ازدحام و انزوای اجتماعی) نیز در نظر گرفته می شود. جهت سنجش عوامل تاثیر گذار بر میزان دستیابی به سطح مطلوب حریم خصوصی از پیشینه تجربی تحقیق و سایرنظریه پردازان اخذ شده است. عوامل فیزیکی باتوجه به نظریه ی ژورار که بر اهمیت محیط فیزیکی تاکید دارد و مقایسه آن با نظریه ی آلتمن که مکانیزمهای جبرانی را مهمتر از عوامل فیزیکی می داند، بررسی می شود. عامل فیزیکی با تاکید بر تراکم با توجه به نظریه ی بوث و ولش، پایگاه اجتماعی بر اساس نظریه ی برگر، اراگایل، هنلی و نولز، عامل سن بر اساس نظریه ی گواردو، عامل جنس بر اساس نظریه ی نیوئل، توانایی استفاده از مکانیزم را بر اساس نظریه ی جانسون و نوع مکانیزم مورد استفاده بر اساس نظریه ی آلتمن و بومی بودن بر اساس نظریه ی هریس، مورد بررسی قرار میگیرد.بررسی عوامل فرهنگی با توجه به نظریه ی آلتمن بر وجه فرهنگی حریم خصوصی ونظریه ی اوانس مبنی بر تفاوت فرهنگی در درک حریم خصوصی مورد بررسی قرار میگیرد. نوع پوشش یک مکانیزم تنظیم حریم خصوصی به عنوان یک شاخص فرهنگی بصورت جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد.
مدل تحلیلی پژوهش(۲-۲)
فرضیه ها
۱- بین سن ومیزان دستیابی به سطح مطلوب حریم خصوصی رابطه وجود دارد.
۲- بین جنس ومیزان دستیابی به سطح مطلوب حریم خصوصی رابطه وجود دارد.
۳- بین وضعیت تاهل و میزان دستیابی به سطح مطلوب حریم خصوصی رابطه وجود دارد.
۴- بین نوع مسکن ومیزان دستیابی به سطح مطلوب حریم خصوصی رابطه وجود دارد.
۵- بین مدت سکونت و میزان دستیابی به سطح مطلوب حریم خصوصی رابطه وجود دارد.
۶- بین میزان درامد و میزان دستیابی به سطح مطلوب حریم خصوصی رابطه وجود دارد.