سطح انرژی تشعشعات جذب شده توسط سلول فتوولتائیک رابطه مستقیم با توان تولیدی در سلول دارد و در صورت افزایش میزان انرژی جذب شده در سلول ، منحنی مشخصه الکتریکی خروجی سلول تغییر می کند . در قسمت پایین منحنی خروجی یک سلول خورشیدی به ازای سطوح مختلف از جذب انرژی تشعشعات خورشید نمایش داده شده ، که مشاهده می گردد با افزایش سطح تشعشعات جذب شده جریان تولیدی سلول افزایش می یابد که باعث افزایش مقدار توان تولیدی سلول می شود .

• 1. 1. افزایش راندمان سلول های فتوولتائیک

   

   

همانطور که ذکر شد راندمان سیستم های فتو ولتائیک ساده ، با توجه به هزینه بالای تولید سلول های خورشید در حد ۷ تا ۱۵ درصد می باشد که چندان مطلوب نمی باشد و اگر بتوان به روش هایی این راندمان را بالاتر برد ، نیروگاه های فتو ولتائیک دارای توجیه اقتصادی بهتری خواهند شد . همانطور که گفته شد پارامترهای الکتریکی مشخصه ولتاژ – جریان سلول خورشیدی با تغییر شدت نور تغییر خواهد کرد و جریان تولید شده توسط سلول خورشیدی تغییرات زیادی با تغییر شدت تابش نور پیدا می کند و طبیعتا با افزایش سطح انرژی تشعشعات جذب شده توسط سلول ، جریان الکتریکی و در پی آن توان تولیدی سلول افزایش می یابد ، پس نکته مهم در فرایند افزایش راندمان سلول های خورشیدی ، افزایش سطح نور جذب شده توسط سلول می باشد که این کار به دو روش انجام می گیرد .
با توجه به حرکت خورشید در طول روز و تغییر زاویه تابش خورشید در طول روز ، ماه و سال و تاثیر مستقیم زاویه تابش خورشید در میزان جذب انرژی تشعشعات خورشیدی ، می توان با بهره گرفتن از یک ساختار مکانیکی که در زیر سلول های خورشیدی نصب می شود و قابلیت حرکت دادن کلکتورها در طول روز برای تعقیب خورشید در آسمان را دارند ، همواره شرایطی را فراهم کرد که تابش خورشید بر روی سلول ها به صورت عمودی باشد تا بیشترین میزان جذب انرژی توسط سلول ها انجام گیرد و با این روش می توان راندمان سلول های فتوولتائیک و توان تولیدی آن ها را افزایش داد .روش دیگر در افزایش راندمان سلول های خورشیدی استفاده از متمرکز کننده های خورشیدی است .

متمرکز کننده های خورشیدی با توجه با انواع آنها شامل متمرکز کننده صفحه ای ، متمرکز کننده سهموی ترکیبی ، متمرکز کننده تصویری و غیر تصویری و دیش سهمی و غیره می تواند راندمان کاری سلول های خورشیدی را بین ۲۵ تا ۵۰ درصد افزایش دهند . یک کمیت که اغلب در متمرکز کننده ها بسیار مهم است نسبت تمرکز سیستم می باشد و بدین صورت تعریف می گردد که اگر سطح مجموع لنزهای منعکس کننده ۱۰۰ برابر سطح سلول خورشیدی باشد ، نسبت تمرکز سیستم ۱۰۰ می باشد و به صورت X100 نشان داده می شود و این موضوع بدین معنی است که با بهره گرفتن از یک متمرکز کننده X100، می توان میزان جذب انرژی را ۱۰۰ برابر حالت طبیعی دریافت انرژی خورشیدی افزایش داد .با توجه به مطالب ذکر شده و با ترکیب دو ویژگی فوق یعنی ساخت یک آرایه فوتوولتائیک متحرک با قابلیت تعقیب خورشید ( در دو جهت) و همچنین استفاده از آینه های منعکس کننده که خود قابلیت حرکت و تنظیم زاویه و افزایش شدت نور بر حسب فصول مختلف سال را دارند می توان راندمان کاری این سلول ها را تا حد ۸۰% افزایش داد .]۷[

• اجزای سیستم های فتوولتائیک

• پنل یا مدول خورشیدی

انرژی الکتریکی خروجی یک سلول خورشیدی به صورت منفرد بسیار محدود است و به منظور تامین مقادیر ولتاژ و جریان در اندازه های بیشتر باید از ترکیب سلول خورشیدی به صورت سری و موازی استفاده کرد . پنل یا مدول خورشیدی به ترکیب سری و موازی ( مختلط) سلول های خورشیدی برای رسیدن به یک ولتاژ و جریان دلخواه گویند . برای تامین ولتاژهای بیشتر باید تعدادی از سلول های خورشیدی باهم سری شوند و برای تامین جریان های بالاتر باید تعدادی از سلول های خورشیدی با هم موازی شوند . در نتیجه اتصال سری سلول ها منحنی مشخصه الکتریکی آنها در محور ولتاژ و در اثر اتصال موازی سلول ها منحنی مشخصه الکتریکی آنها در محور جریان به ازای مقدارهای برابر با هم جمع می شود و بدین ترتیب یک منحنی مشخصه الکتریکی خروجی واحد بدست می آید که از دیدگاه مصرف کننده این سلول های سری و موازی شده مشابه یک سلول خورشیدی منفرد با توان بیشتر خواهد بود .

• تنظیم کننده

هنگامی که یک پانل خورشیدی در معرض تابش خورشید قرار می گیرد و در آن پتانسیلی ایجاد می شود و باری را تغذیه می کند همیشه نقطه بارگیری در نقطه توان حداکثر(Pmax) قرار ندارد و با توجه به قیمت بالای سیستم های فوتوولتائیک و اهمیت میزان توان تولیدی سیستم ، همواره ضروری است که نقطه کار در نقطه توان حداکثر قرار گیرد تا بیشترین توان ممکن از پانل خورشیدی دریافت گردد ، این عمل توسط تنظیم کننده نقطه توان حداکثر (MPPT) انجام می شود . سیستم(MPPT) با تنظیم جریان آرایه ویا ولتاژ آن ، نقطه کار را به سمت نقطه توان ماکزیمم (MPP) هدایت می کند .

روش دینامیکی: در این روش تلاش برای پی بردن وآشکارکردن رابطه تابعی بین مقادیرسری­زمانی و دینامیک حاکم بر مقادیر سری زمانی می­باشد. با بهره گرفتن از این روش می­توان اثرداده­های متوالی را بر یکدیگر بررسی و توصیفی از فرایند تحت بررسی به دست آورد.

با بهره گرفتن از روش دینامیکی، سری­های­زمانی آشوبی بر مبنای تئوری سیستم­های دینامیکی بررسی می­ شود. سیرتکامل زمانی^[۲۴]و رفتار سیستم­های دینامیکی، در فضای حالت مربوط به آن سیستم تعریف و معرفی می­شوند [۱۰]. از این رو در راستای تحلیل دینامیکی، ضرورت بازسازی فضای حالت پیش می ­آید. در این راستا تولید یک فضای برداری ( که در این­جا همان فضای حالت است ) برای یک سیستم به طوری که مشخص کننده­ رفتار حالت سیستم باشد بسیار مهم است.
پدیده­ آشوب و ویژگی­های آن را می­توان با استفاده ازسری­های زمانی حاصل از خروجی­های اندازه گیری شده، بررسی نمود. برای تفسیر مشاهداتی که نمودار آن­ها بر حسب زمان به صورت نامنظم و آشوبی به نظر می­رسد ابزارهای متفاوتی به کار می­رود. اگر این­گونه از سری­های زمانی، بدون استفاده از روش مناسب تحلیل شوند ممکن است به صورت نویز سفید تلقی شوند. در مورد سیستم­های معین وجود رفتارهای نامنظم در داده ­های اندازه ­گیری شده نشانگر غیرخطی بودن سیستم است.
به طور کلی روش­های خطی در استخراج برخی از خصوصیات سیستم مانند همبستگی خطی بین داده ­ها به کار می­روند. ماهیت سیستم­های خطی به گونه ­ای است که اعمال تغییرات کوچک در سیستم به اثرات کوچک منجر خواهد شد. به دلیل آن­که پاسخ سیستم­های خطی نمایی­ویا نوسانی است، مشاهده­ هر گونه رفتار غیرمنظم در سیستم را بایستی به ورودی خارجی تصادفی نسبت داد. اما با کشف تئوری آشوب مشخص گردید که ورودی تصادفی تنها منبع ممکن برای ایجاد بی­نظمی در خروجی سیستم نیست. به عبارت دیگر سیستم­های غیر خطی آشوبی با معادلات کاملاً معین قادر به ایجاد داده ­های بسیار نامنظم هستند. ساختار غیرخطی معلوم منجر به پیش ­بینی­پذیری کوتاه مدت^[۲۵]می­گردد. این نکته با سری زمانی قابل مشاهده نیست اما با رسم هر نقطه بر حسب نقطه قبلی مشهود است. این شکل نمایش را پرتره­ی فاز^[۲۶]می­نامند و به طور گسترده ای در تحلیل سری­های­زمانی غیرخطی استفاده می­ شود. به­ طور کلی سه ویژگی برای سری­های­زمانی آشوبی وجود دارد:

1. 1. سری­های­زمانی آشوبی ظاهری تصادفی دارند اما کاملاًمعین هستند؛

1. 1. سری­های­زمانی آشوبی دارای جاذب­هایی با بعد کسری یا فراکتال می­باشند؛

1. 1. سیستم­های آشوبی به شدت به شرایط اولیه حساس می­باشند.

در ادامه به شرح ویژگی­های فوق پرداخته شده است:

1. 1. سیگنال آشوبی بسیار شبیه نویز است این سیگنال­ها به شدت نامنظم وغیرخطی وغیر متناوب هستند. به همین علت مدت زیادی، آشوب به عنوان نویز در نظرگرفته می­شد یعنی برای یک سیستم آشوبی مانند نویز رفتاری کاملاًتصادفی و اتفاقی متصور بوده ­اند. مهمترین عامل در ایجاد چنین تصوری این بود که ابزار استفاده شده برای آنالیز فرآیندهای آشوبی مناسب نبودند. یکی ازاین ابزارها طیف توان می­باشد. سیگنال­های پریودیک و یا گوسی-پریودیک، طیف توانی با خطوط تیز نشان می­ دهند. حال اگر سیگنال نویز به این سیگنال­هااضافه شود یک سطح نسبتاً هموار و پیوسته به طیف اضافه می­ شود بنابراین در طیف توان، سیگنال ونویز قابل تشخیص است. از طرفی طیف سیگنال­های معین آشوبی هموار و پیوسته بوده اما شامل خطوط تیز نیزاست بنابراین بدون اطلاعات اضافی وتنها با مشاهده­ یک طیف توان پیوسته و با خطوط تیز نمی­ توان استنباط کرد که قسمت هموار و پیوسته به واسطه نویز روی یک سیگنال پریودیک ایجاد شده است یابه علت حضور سیگنال آشوبی می­باشد [۱۱]. به طور کلی به سیستمی معین گفته می­ شود که پیشامدهای آینده آن براساس پیشامدهای گذشته آن رقم بخورد. در مورد سیستمی با معادله تفاضلی به این معنی است که برای مقدار گذشته تابع مقدار آینده راتعیین می­ کند. در مورد سیستم­های آشوبی نیزاز لحاظ نظری با دانستن دقیق شرایط اولیه مقادیر آینده به طور متوالی قابل محاسبه است اما به خاطر وجود نویز در مقادیر اندازه ­گیری شده چنین چیزی اتفاق نمی­افتد.

1. 1. درسری زمانی آشوبی، جاذب یک خط ساده یا یک منحنی با بعد دو نیست بلکه یک شئ پیچیده است که منطقه­ای از صفحه را پر کرده است. به همین دلیل این نسبت صحیح نیست و در نتیجه بعدآن یک عدد صحیح نیست بلکه کسری است. جاذب یک سری آشوبی زمانی، یک شئ هندسی پیچیده است که رفتار بلند مدت یک سیستم در فضای حالت را نشان می­دهد.

1. 1. دو مسیر حالت که از فاصله بسیارنزدیک به هم آغاز می­شوند به سرعت از هم واگرا می­شوند و بعد ازآن کاملاً متفاوت خواهند بود. وجود این ویژگی باعث می­ شود که امکان پیش ­بینی تنها برای زمان­های کوتاه امکان­ پذیر باشد زیرا در سیستم­های واقعی امکان تعیین مقدار شرایط اولیه هرگز وجود ندارد. حساسیت شدید معادلات آشوبی به شرایط اولیه باعث می شود تا قدرت پیش ­بینی بلندمدت مقادیر آینده از دست برود.

تعاریف زیادی برای نگاشت آشوبی وجود دارد که تعریف دوانی^[۲۷]در ادامه بیان می­گردد[۱۲]. تعاریف زیر به ما در فهم کلّی
آن­چه در ادامه می ­آید کمک می­ کند.
تعریف ۴- سیستم دینامیکی آشوبی: به یک سیستم دینامیکی آشوبی گفته می­ شود اگر:
به شرایط اولیه حساسیت داشته باشد؛
رابطه توپولوژیکی باشد،
نقاط متناوب در I متراکم باشد.
نگاشت به شرایط اولیه حساس است اگر به ازای هر برای هر و یک همسایگیN از x ، ای وجودداشته باشد به طوری­که . (() به معنای اعمال n بار تابع است).
حساسیت به شرایط اولیه به معنای وجود دو مسیر در فضای فاز از یک نگاشت با اختلاف اندک در شرایط اولیه است که به طور متوسط به صورت نمایی واگرا می­ شود. نرخ متوسط تغییر، با نماهای لیاپانوف بیان می­ شود.
نگاشت یک رابطه انتقالی توپولوژیکی در مجموعه نامتغیر است اگر برای هرجفت زیر مجموعه باز U و V در I یک عدد مثبت n وجود داشته باشد به طوری که .
به صورت شهودی نگاشتی رابطه توپولوژیکی است که با تکرار، نهایتاً از یک همسایگی کوچک دلخواه به هر همسایگی دیگری حرکت کند یعنی یک قسمت کوچک جاذب با هر تکرار گسترش پیدا می­ کند به طوری­که تمام جاذب را می­پوشاند. این خاصیت اختلاط^[۲۸]نیز نامیده می­ شود.
نقاط متناوب یک نگاشت متراکم است اگر برای هر وهر همسایگی N ازx ، و وجود داشته باشد به طوری که .
۲-۴- سیستم­های دینامیکی گسسته
مقدار خروجی سیستم در لحظه n+1 تابعی از مقدار آن در لحظه n است:
(۲-۴)
دنباله را گردش می نامند. به عنوان مثال برای نگاشتی که به نگاشت ورهالست^[۲۹]معروف است داریم:
(۲-۵)
برای گردش مطابق نگاشت ورهالست به­ صورت {۰.۸,۰.۹۶,۰.۹۹۸,۱.۰,۱.۰,۱.۰,۱.۰,۱.۰,….} خواهد بود.
۲-۴-۱- معرفی ایده­های اصلی دینامیک یک دنباله غیر خطی با رفتار آشوبی
اگر مسیر همگرا باشد به نقطه ثابت همگرا می­ شود. یک روش تحلیل، روش گرافیکی است که در آن تابع وخط در صفحه دو بعدی رسم می­ شود و از نقطه شروع وبه نقطه وسپس به نقطه و همین­طور و ادامه می­یابد نقطه ثابتی که نگاشت از آن دور می­ شود را نقطه دافع می­گویند و به نقطه ثابتی که نگاشت به آن جذب می­ شود، نقطه جاذب گفته می­ شود. شکل (۲-۱) گردش برای تابع (نگاشت Logistic) برای مقادیر برای شکل سمت چپ و برای شکل سمت راست نشان می­دهد. اثبات می­ شود که اگر نقطه­ای جاذب باشد است واگر دافع با شد است[۵]. در صورتی که مسیر همگرا نشود اما بین دو نقطه نوسان کند شرایط به صورت زیر است:
یک نقطه متناوب در زمان n برای است اگر اما به ازای و باشد.
شکل(۲-۱): نمایش چرخش برای نگاشت به ازای k معین در شکل راست و در شکل سمت چپ است. در هر دو مورد نقطه نفطه جذب و نقطه صفر نقطه ثابت دفع است[۵].
۲-۵- مشخصات رفتار آشوبی از نظر ریاضی
رفتار آشوبی دارای سه مشخصه زیر است:

1. 1. داشتن نمای لیاپانوف مثبت؛

1. 1. آنتروپی مثبت محدود؛

1. 1. داشتن بعد غیر صحیح جاذب.

شاخص تشخیص رفتار آشوبی نمای لیاپانوف است. نمای لیاپانوف، میانگین نرخ­های نمایی برای واگرایی و همگرایی در مسیرهای حالت نزدیک به هم در فضای فاز هستند. از آن­جایی­که مسیرهای حالت نزدیک به هم بیانگر حالت­های تقریباً یکسان هستند واگرایی آن­ها به این معناست که اختلاف بسیارکوچک سبب می­گردد تا مسیرهای حالت به فاصله زمانی اندک، رفتاری کاملاً متفاوت داشته­باشند. هرسیستم دینامیکی با حداقل یک نمای لیاپانوف مثبت به عنوان سیستم آشوبی شناخته شود. اندازه نمای لیاپانوف بیان­گر بازه­ی زمانی است که دینامیک سیستم غیرقابل پیش ­بینی می­گردد. برای سیستم با دینامیک مشخص روش سرراستی برای محاسبه نمای لیاپانوف وجود دارد.
۲-۵-۱- محاسبه­ی نمای لیاپانوف
اگر سیستم از دو حالت بسیار نزدیک به هم مانند و تحول یابد پس از n تکرار اختلاف حالت آن را می­توان به صورت زیر نمایش داد:
(۲-۶)
شکل(۲-۲): تعریف نمای لیاپانوف[۱۳].
آهنگ میانگین این واگرایی را مشخص می­ کند مقدار میانگین باید روی تعداد زیادی شرایط اولیه که در طول مسیر توزیع شده ­اند محاسبه شود. با در نظر گرفتن نگاشت به صورت داریم :
(اختلاف بین دو حالت اولیه نزدیک به هم پس از n مرحله )
(۲-۷)
در حالت عمومی به شرایط اولیه بستگی دارد. بنابراین محاسبه آن برای مقادیر کوچک وقتی n به سمت بی­نهایت میل می­ کند به صورت زیر انجام می­ شود [۱۳]:
(۲-۸)
با بهره گرفتن از قاعده زنجیره­ای مشتق برای n امین تکرار داریم:
(۲-۹)

تأمل بیشتر روی موضوع

آگاهی از انگیزهها و علایق دانشآموزان

آگاهی معلم

آگاهی از میزان ارزشمندی موضوع از نظر دانشآموزان

آگاهی از میزان برخورداری دانشآموزان از مهارتهای خودتنظیمی

تکیهگاهسازی در به کارگیری مهارتهای خودتنظیمی (شناختی، فراشناختی و انگیزشی)

آموزش

تسهیل یادگیری موضوع

کمک به یادگیرندگان نسبت به موضوع

ایجاد علاقه در یادگیرندگان نسبت به موضوع

کمک به دانشآموزان در نسبت دادن موفقیتها و شکستها به خود

ارائه بازخورد صریح در راستای رفع کج فهمیهای یادگیرندگان

ترتیب و توالی محتوا براساس دانش و تجارب قبلی یادگیرنده

محتوا

فعال بودن یادگیرنده در محتوا

پس از بازنگری در طبقهبندی اولیه و مطالعهی مجدد کلیهی کدها، طبقهبندی نهایی زیر بدست آمد که در جدول ۲-۴ آمده است و مقوله های آن به طور مختصر تشریح میگردد.
الف) یادگیرنده در نظریهی یادگیری زایشی
براساس یافته های حاصل از یادگیرنده ۲ نقش اساسی در این نظریه ایفاء میکند. یکی خلق معنا و دیگری فعال بودن در جریان یادگیری است.
نقش اول یادگیرنده در نظریهی یادگیری زایشی، خلق و زایش معنا، در این نظریه برای این که یادگیرنده به قابلیت خلق و زایش معنا برسد، او باید قادر باشد تا اطلاعات و داده های جدید را به قدیم خود مرتبط سازد و از آنها برای خود معنا و مفهوم جدیدی خلق کند. همچنین در زمانی که او در رابطه با موضوع از اطلاعات چندانی برخوردار نیست، باید سعی کند تا اطلاعات جدید را به یکدیگر با بهره گرفتن از راهبردهای شناختی خود مرتبط سازد و از این طریق به خلق معنا بپردازد.

نقش دوم یادگیرنده در نظریهی یادگیری زایشی، فعال بودن در جریان یادگیری، برای این که یادگیرنده فعال باشد، مطابق با این نظریه او باید به محرکها توجه کند، گرچه این کار به طور انتخابی و از روی اراده اتفاق میافتد، در فرایند یاددهی-یادگیری مشارکت کند (که ممکن است این کار از طریق پاسخگویی به پرسشها، انجام تکالیف و نظایر آنها اتفاق میافتد). همچنین مطابق با نظریهی یادگیری زایشی برای این که یادگیرندهای فعال تلقی شود، او باید قادر به بکارگیری مهارتهای خودتنظیمی (اعم از شناختی، فراشناختی و انگیزشی) طی فرایند یاددهی- یادگیری باشد.
ب) معلم در نظریهی یادگیری زایشی
براساس یافته های حاصل از این پژوهش، معلم در نظریهی یادگیری زایشی به طور کلی باید ۶ نقش اساسی را ایفاء نماید که عبارتند از: داشتن یک درک صحیح و درستی از نظریههای یادگیری زایشی، فعالسازی دانش و تجارب پیشین یادگیرنده در رابطه با موضوع، فرصتدهی به یادگیرندگان، شناخت یادگیرندگان، آموزش و نهایتاً به کارگیری فنون انگیزشی.
معلم در نقش اول باید درک صحیح و درستی از نظریهی زایشی داشته باشد. برای این نقش او باید وظایف زیر را انجام بدهد: او باید از فرآیندهای یادگیری زایشی به خوبی آگاه باشد و سعی کند در قسمتهای مختلف تدریس خود آنها را به کار گیرد. وظیفهی دوم آگاهی از وجود رابطه مستقیم بین سطح سؤالات با سطح خلق معنای یادگیرندگان است که هر چه سؤالات عمیقتر باشد، احتمال این که یادگیرندگان به درک عمیقی از موضوع دست یابند، بیشتر است. همچنین در این نقش معلم باید بداند که رابطه مستقیمی بین بررسی موضوع از دیدگاه های مختلف و سطح درک و فهم یادگیرندگان از موضوع وجود دارد که اگر موضوع از چند جنبه مورد بررسی قرار بگیرد، احتمال این که یادگیرندگان به درک و فهم عمیقی از موضوع برسند افزایش پیدا میکند.
او در نقش دوم باید به فعالسازی دانش و تجارب پیشین یادگیرندگان بپردازد: معلم در این نقش خود مطابق با نظریهی یادگیری زایشی باید وظایف زیر را انجام بدهد: برای فعالسازی دانش قبلی یادگیرندگان از طرح سؤال، سناریوی مبتنی بر مسأله، داستان و نظایر آنها استفاده کند، اما در هر یک از آنها یادگیرندگان باید نقش فعالی ایفاء کنند تا به عنوان یادگیری زایشی محسوب گردد. از جمله وظایف دیگری که معلم در این نقش باید ایفاء کند، جلب توجه یادگیرندگان به موضوع است که این کار را میتواند از طریق طرح سؤال، مثال و مواردی از این قبیل انجام دهد تا زمینهی لازم را برای خلق معنای یادگیرندگان مهیا سازد. وظیفهی بعدی او در این نقش طراح سؤالات عمیق در رابطه با موضوع است به طوری که یادگیرندگان برای پاسخگویی به آن از دانش و تجارب پیشین خود استفاده کنند.
نقش سوم معلم، فرصتدهی به یادگیرندگان است. در این نقش معلم باید به یادگیرندگان در جریان فعالیتهای یاددهی- یادگیری فرصت لازم را بدهد تا آنها روی درک و فهم خود کنترل داشته باشند و آنها را مورد بازبینی قرار دهند. همچنین از جمله وظایف دیگر معلم در این نقش، فرصت دادن به یادگیرندگان است تا آنها قادر باشند که از راهبردهای یادگیری خود به طور مناسب برای خلق معنا استفاده کنند و نهایتاً معلم باید فرصت لازم را به یادگیرندگان بدهد تا آنها بتوانند روی موضوع تأمل کنند.
نقش چهارم معلم، شناخت یادگیرندگان است. در این نقش مطابق با نظریهی یادگیری زایشی معلم باید شناخت لازم را از یادگیرندگان داشته باشد. برای این کار او باید وظایف زیر را انجام دهد: از انگیزههای دانشآموزان به طور کلی مطلع باشد، از ارزشدهی آنها نسبت به موضوع آگاه باشد. زیرا آنها بر اساس میزان ارزشی که برای موضوع قائل هستند با آن درگیر میشوند. از جمله وظایف خیلی مهم معلم در این نقش آگاهی از میزان خود-تنظیمی یادگیرندگان است که در آنها طی فرایند یادگیری تا چه اندازه از این مهارتها بهره میبرند.

فرضیه چهارم: بین رضایت گردشگران وارد شده به بخش مرکزی شهرستان نیر و توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه گردشگران رابطه معنی داری وجود دارد.
ضرورت و اهمیت تحقیق
گردشگری روستایی جزئی از صنعت گردشگری است که می‌تواند نقش عظیمی در توسعه و عمران نواحی روستایی ایفا نماید. بنابراین ضروری مینماید با شناسایی و بررسی حساب شده تواناییها و پتانسیل‌های گردشگری در نواحی روستایی منطقه مورد مطالعه و ارائه راهکارهایی مناسب جهت توسعه این صنعت عظیم، گامی موثر در راه توسعه روستایی و کمک به رشد و ترقی اقتصاد روستا برداشته شود. بخش مرکزی شهرستان نیر به دلیل ویژگی‌های زمین ساختی، یکی از کانونهای مهم آب معدنی و آبگرم کشور است و در گوشه و کنار این منطقه آب‌های گرم معدنی متعددی را در خود جای داده است. از طرف دیگر، جاذبه های مصنوع همچون دریاچه پشت سد یامچی به غنای پتانسیل‌های توریستی و تفرجی این شهرستان افزوده است. این منابع هر چند آن طور که شایسته است مورد برنامه ریزی و بهره برداری قرار نمی‌گیرند و از فقر امکانات و تسهیلات خدماتی و رفاهی در عذاب هستند، با این حال منابعی همچون آب‌های گرم معدنی منطقه، سال‌ها است که مورد استفاده اهالی روستاهای پیرامون و در چند سال اخیر گردشگران عبوری قرار می‌گیرند. در کنار کانون‌های آبگرم و معدنی و منابع گردشگری تاریخی و فرهنگی، بخش مرکزی شهرستان نیر دارای پتانسیل‌های ویژه تفرجی است که برخی از آن‌ها در صورت بالفعل شدن توانمندی‌های تفرجی خود، می‌توانند به فضای مطلوبی برای گذران اوقات فراغت شهروندان و تفرج گردشگران تبدیل شوند. بنابراین ضرورت آن وجود دارد که از مناطق نمونه گردشگری محدوده بخش مرکزی شهرستان نیر مطالعه و بررسی به عمل آید.

با وجود مشکلات فراوان در راه توسعه روستایی شهرستان و کمبود پتانسیل‌های لازم در جهت توسعه بخش کشاورزی، صنعت گردشگری می‌تواند نقش موثری در رونق بخشیدن به اقتصاد روستا و گام موثری در جهت توسعه روستایی منطقه مورد مطالعه باشد. در حالی که با توجه به توان‌ها و پتانسیل‌های منطقه مورد نظر هنوز هیچ برنامه ای جهت توسعه گردشگری روستایی تدوین نشده است. از این رو با توجه به رشد فزاینده جمعیت شهرها و افزایش مشکلات شهری و نیز عدم برنامه ریزی و همچنین عدم موفقیت برنامه های مختلف اجرا شده در جهت توسعه مناطق روستایی، ضروری است راهکارهای جدیدی در این زمینه ارائه گردد تا از امکانات و توانایی‌های بالقوه و بالفعل این مناطق در جهت رفع بخشی از مشکلات شهری و نیز توسعه و تحول نواحی روستایی به طرز معقولانه ای استفاده شود. در این راستا توسعه صنعت گردشگری در نواحی روستایی مورد مطالعه به عنوان یک استراتژی جدید توسط جوامع محلی، عوامل سیاسی و برنامه‌ریزان که به عنوان عوامل مهم اصلاح مناطق روستایی به شمار می‌آیند، می‌تواند نقش عمده ای در توسعه این نواحی داشته باشد.
اهداف تحقیق
هدف از انجام این تحقیق بررسی راهکارهای توسعه گردشگری روستایی و جذب گردشگر در بخش مرکزی شهرستان نیر به شرح زیر می‌باشد:

• • شناسایی توانمندی‌های گردشگری روستایی در منطقه مورد مطالعه

• • ارائه راهکار برای توسعه گردشگری روستایی و جذب گردشگر

• • ایجاد اشتغال برای مردم محلی از طریق توسعه گردشگری روستایی

• • افزایش سطح آگاهی مردم محلی در برخورد با گردشگران روستایی

محدوده مورد مطالعه
این تحقیق از نظر بازه زمانی از ابتدای بهمن ماه ۱۳۹۱ تا اواخر دی ماه ۱۳۹۲ انجام شده است و از نظر محدوده مکانی در بخش مرکزی شهرستان نیر که شامل دو دهستان رضا قلی قشلاق و دورسون خواجه می‌باشد، انجام شده است.
موانع و محدودیت
انجام این گونه مطالعات و تحقیقات به ویژه در سطح روستا با محدودیت‌های خاصی مواجه است از مهم‌ترین محدودیت‌های این تحقیق می‌توان به مورد زیر اشاره کرد:
- عدم وجود یا کمبود آمار و اطلاعات دقیق در مورد تعداد گردشگران بازدید کننده از منطقه
- محدودیت زمانی انجام این تحقیق و دسترسی به تعداد محدودی از گردشگران در فصل رکود گردشگری
بهرهوران تحقیق
با توجه به کاربردی بودن این تحقیق در جهت ارائه راهکار برای توسعه گردشگری روستایی و جذب گردشگر می‌توان مورد استفاده سازمان‌های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل و شهرستان نیر و در راستای برنامه ریزی مناسب و بهینه به منظور توسعه گردشگری مناسب با توانمندی‌های منطقه و جذب گردشگر متناسب با ظرفیت منطقه صورت بگیرد.
روش تحقیق
با توجه به موضوع، اهداف و فرضیه های این پژوهش، این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. به این ترتیب در راستای سؤالات و فرضیه های تحقیق، ابتدا با هدف توصیف عینی، واقعی یعنی شرایطی که در منطقه است پرداخته شده است و در مرحله بعد از روش تحلیلی استفاده گردیده است. در عین حال این تحقیق به لحاظ هدف جزو تحقیقات کاربردی است که یافته های آن می‌تواند در جهت توسعه گردشگری روستایی منطقه مورد مطالعه قابل استفاده باشد. برای تنظیم چارچوب نظری این پژوهش از نظریات، مفاهیم مرتبط و مقالات مرتبط در رابطه با موضوع پژوهش استفاده شده است.
روش گردآوری اطلاعات، با توجه به ماهیت مطالعه تحقیق به دو صورت کتابخانه ای و میدانی بوده و با توجه به ضرورت در هر یک از مراحل تحقیق، یکی از این دو روش و یا هر دو، مورد استفاده قرارگرفته است. در این پژوهش برای دستیابی به اهداف مورد نظر پژوهش و جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از پرسش نامه استفاده گردیده است. پایایی پرسش نامه با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ مورد کنترل و ارزیابی قرار گرفته است. داده‌های بدست آمده در این تحقیق با بهره گرفتن از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و برای آزمون فرضیات از تکنیکهای آماری T-Test و اسپیرمن استفاده شده است.
جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل مردم محلی روستاهای بخش مرکزی شهرستان نیر، گردشگران و مسئولان می‌باشد. با توجه به اینکه تعداد خانوارهای این بخش زیاد بوده و امکان مطالعه تمام جامعه آماری میسر نبوده، لذا از روش نمونه گیری شارل کوکران استفاده شده است. این فرمول به صورت زیر محاسبه میشود:

n= حجم نمونه
N = حجم جمعیت آماری
t یا z = در صد خطای معیار ضریب اطمینان قابل قبول
p = نسبتی از جمعیت فاقد صفت معین
q=1-p نسبتی از جمعیت فاقد صفت معین
d = درجه اطمینان یا دقت احتمالی مطلوب
طبق فرمول بالا حجم نمونه برابر با ۳۷۴ نفر محاسبه شد ولی به دلیل حجم آماری گروه های مختلف، از مردم محلی ۱۰۰ نفر، از مسئولان کل جامعه آماری ۷۴ نفر و گردشگران ۲۰۰ نفر، تصادفی انتخاب و پرسشنامه به صورت حضوری توزیع شد. مدل مورد استفاده در این تحقیق SWOT است که با شناسایی نقاط قوت و ضعف محیط داخلی و فرصت‌ها و تهدیدها به کمک ارزیابی محیط خارجی، به ارائه استراتژی‌های مناسب بر مبنای نقاط قوتی که ضعف‌هایش را حذف و یا کاهش و فرصت‌ها و تهدیدها را به حداقل برساند، پرداخته شده است.
فرایند تحقیق
پژوهش حاضر در چهار مرحله به صورت زیر انجام میشود:
مرحله اول: این مرحله به کلیات تحقیق شامل شرح مسئله، ضرورت و اهداف پرداختن به موضوع تحقیق، فرضیات و سؤالات تحقیق و در نتیجه روششناسی و پیشینه پرداخته میشود.
مرحله دوم: آن مبانی نظری تحقیق است که شامل بیان دیدگاه های دانشمندان مختلف در خصوص مباحث مرتبط با گردشگری روستایی و شامل تعاریف و مفاهیم مرتبط با گردشگری و گردشگری روستایی و انواع گردشگری و انواع گردشگری روستایی و اثرات و پی آمدهای گردشگری روستایی است.
مرحله سوم: در این مرحله به روششناسی تحقیق و معرفی محدوده مورد مطالعه و ویژگیهای جغرافیایی آن از جمله ویژگیهای طبیعی و انسانی و همچنین توصیفی از وضع موجود توان‌های گردشگری روستایی آن پرداخته میشود.
مرحله چهارم: در این مرحله به یافته های تحقیق و چگونگی ارزیابی داده ها و اطلاعات بدست آمده و همچنین آزمون فرضیات و بحث و نتیجهگیری پرداخته میشود (شکل ۱-۱).
نمودار (‏۱-۱) نمودار فرایند پژوهش حاضر
مراحل فوق مشتمل بر مرور ادبیات تحقیق و تدوین چهارچوب نظری، لیست شاخصهای مربوطه، جمع آوری داده ها و اطلاعات، مقایسه تطبیقی وضعیت همکاری شهروندان و نحوه توجه مدیریت شهری به مسئله رویکرد اجتماع محور میباشد. اصلی‌ترین مراکز اطلاعاتی این تحقیق شامل: نهادهای علمی و تحقیقاتی، شهرداریها، سالنامههای آماری و سرشماریهای عمومی نفوس و مسکن، اطلاعات رسمی ادارات و سازمان‌های مربوطه، شبکه جهانی اینترنت و منابع معتبر آماری ملی و بین المللی است.
مسائل، مشکلات و محدودیت‌های تحقیق
در طی مراحل تحقیق همواره یکسری مشکلات، محدودیتها و تنگناها بر سر راه قرار داشتند که اهم آن‌ها به شرح زیر میباشند:

• • نبود آمار و ارقام در زمینه های مختلف مربوط به موضوع؛

• • ناقص بودن برخی از آمارها و ارقام و بعضاً عدم هم‌خوانی آمار یک موضوع واحد در سازمانها و ادارات مختلف؛

• • همکاری ضعیف یا بعضاً عدم همکاری بعضی از مسئولان در تعدادی از ارگانها.

فصل دوم:
پیشینه و مبانی نظری تحقیق
فصل دوم: پیشینه و مبانی نظری تحقیق

کاهش نرخ مالیات نقل و انتقال: از مزایای فرابورس براس سهامداران شرکت های سهامی کاهش مالیات نقل و انتقال سهام این شرکت ها از ۴ درصد ارزش اسمی به نیم درصد ارزش معامله همانند بورس اوراق بهادار تهران است. این مزیت در حقیقت در معامله یک سهم د رنرخ ۱۰۰۰ ریال از ۴۰ ریال برای هر سهم در خارج از بورس به ۵ ریال برای هر سهم در بازار فرابورس ایران منجر خواهد شد.

نقل و انتقال سهام به صورت آسان - سریع و کم هزینه: با فعالیت فرابورس چه در رابطه با سهام شرکت های پذیرفته شده و چه در رابطه با معاملات عمده موردی این نقل و انتقال با سهولت انجام خواهد گرفت.
شفافیت و اعتبار قیمت سهام بواسطه مبادله در فرابورس: با توجه به نظارت و شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا قیمت سهام شرکت ها درفرابورس مبین شرایط روشنی برای وضعیت مالی شرکت است و در همه معاملاتی که شرکت یا سهامداران آن انجام می دهند می تواند مبنای عمل قرار گیرد.
اطلاع رسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه: پس از پذیرش سهام شرکت ها در فرابورس مکانیسم های قانونی و مراجع رسمی برای اعلام اطلاعات شرکت وجود خواهد داشت و پس از آن ارائه اطلاعات و شفافیت بیشتر عملکرد مدیران خواهد شد.
گفتار چهارم: تفاوت فرابورس با بورس
شرکت فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور – بورس اوراق و بورس کالا- با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد، با این تفاوت که ورود به بازارهای فرابورس از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و شامل بازارهای متنوعی می باشد که این تفاوت ها را به اختصار در زیر تشریح می کنیم.
بند اول) تفاوت در بازارها
براساس دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران، فرابورس دارای پنج بازار (اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه) است. پذیرش شرکت های سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفا در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می پذیرد.
بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیره نویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقل و انتقال سهام شرکت هایی است که بر اساس الزام بند ب ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند. ^[۵۳]
بند دوم) تفاوت در فرایند پذیرش
بر اساس بند ب ماده ۱ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید سهام شناور آزاد بخشی از سهام شرکت است که دارندگان آن همواره آماده عرضه و فروش آن سهام می باشند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام در مدیریت شرکت مشارکت نمایند.