ج) انعکاس فرایند یادگیری ( یادگیری دوگانه ).
۴- فرایند یادگیری : که متشکل از گام های مختلفی است و الزاماً به دنبال یک دیگر تکرار نمی شوند. این گام ها عبارتند از : شناسایی اطّلاعات مرتبط و خلق دانش جدید، مبادله و توزیع دانش از افراد به جمع ( گروه )، انسجام بخشی دانش در درون نظام های موجود دانش و تبدیل دانش نظری به دانش عملی و کاربرد عینی آن. بر اساس این فرایند، یادگیری سازمانی فرایند بالقوه بهبود اقدامات می باشد(انگهارد، نیگل، ۲۰۰۳، به نقل از قربانی زاده، ۱۳۸۷: ۵۵).
۲-۲-۵) یادگیری سازمانی به مثابه فرایندی پویا:
کروسان[۴۲] و دیگران(۱۹۹۹)، بر مبنای کار دانشمندان پیشین، الگویی از فرایند یادگیری سازمانی را ایجاد کردند که یادگیری در سطوح مختلف سازمان را توضیح می دهد. از نظر آنها ایجاد یادگیری سازمانی بر پایهی چهار فرایند فرعی زیر استوار است:
۱) آگاه شدن
۲) تعبیر و تفسیر
۳) انسجام بخشی
۴) نهادینه کردن
این فرایندها در سطوح مختلف سازمان اعم از فردی، گروهی و سازمانی رخ می دهند. این مدل بیان می کند که سازمان باید تنشی را مدیریت نماید که بین چیزهای از قبل نهادینه شده و دانش نوظهور به وجود می آید. این مدل روابط بین سطوح فردی، گروهی و سازمانی را شرح می دهد و علاوه بر این، یادگیری سازمانی را به عنوان یک فرایند تشریح می نماید که از چهار گام اصلی، آگاه شدن، تعبیر و تفسیر، انسجام بخشی و نهادینه کردن یادگیری تشکیل شده است. یکی از نکات اصلی مطرح شده در مدل، گام چهارم یا نهادینه کردن یادگیری در سازمان است که از اهمیّت بسزایی برخوردار است.
نمودار۲-۱: یادگیری سازمانی به مثابه فرایندی پویا
گروه
فرد
سازمان
پیش خوراند
پس خوراند
آگاه شدن
فرد
تعبیر وتفسیر
گروه
انسجام بخشی
سازمان
نهادینه کردن
منبع : کروسان و دیگران، ۱۹۹۹؛ به نقل از قربانی زاده، ۱۳۸۷
۲-۲-۶) فرایند سه مرحله ای یادگیری سازمانی:
از منظر بسیاری از نویسندگان، یادگیری سازمانی فرایندی است که از سه مرحله متفاوت تشکیل شده است :
الف) کسب ( تولید) اطّلاعات: که به گردآوری و ارزیابی اطّلاعات مربوط به نیازها و ترجیحات مشتریان و نیروهای مؤثر در تقویت نیازها و خواسته های آنان اشاره دارد.
ب) نشر و توزیع اطّلاعات : فرایندی است که طی آن اطّلاعات مربوط به بازار در درون یک شرکت خاص مبادله می شود.
ج) تعبیر و تفسیر مشترک : فرایندی است که طی آن اطّلاعات معنی دار می شود؛ البته با در نظر گرفتن محدودیّت های موجود در انتقال اطّلاعات و توسعه فهم مشترک و مدل های مفهومی مشترک در بین افراد ( هیولت، فرل و هیورلی، ۲۰۰۲، نقل از قربانی زاده،۱۳۸۷ : ۳۹).
۲-۲-۷) فرایند یادگیری سازمانی از دیدگاه، آرجریس و شون (۱۹۷۸) :
آرجریس و شون[۴۳] (۱۹۷۸)، فرایند یادگیری را به سه دسته یک حلقه ای[۴۴]، دو حلقه ای[۴۵] و دوگانه[۴۶] تقسیم کرده اند :
ا) یادگیری یک حلقه ای : این نوع یادگیری، هنگامی روی می دهد که اعضای سازمان از طریق کشف خطاها و اصلاح آن ها به محیط پاسخ می دهند، البته پاسخ گویی به نیاز های محیطی با حفظ هنجارهای جاری سازمانی انجام می شود. این سطح از یادگیری به ایجاد پرسش منجر نمی شود، تمرکز آن بر حل مسائل فعلی است، بدون این که مناسب بودن رفتارهای جاری یا ذهنیّتی که ایجاد کننده مسأله است را زیر سؤال برده و بررسی کند ( هالت، لاو، لی[۴۷]، ۲۰۰۰؛ به نقل از قربانی زاده، ۱۳۸۷). هدف یادگیری یک حلقه ای بهینه سازی روش های جاری است و هیچ گونه اصلاحی را در صلاحیّت ها و شیوه های عملیّاتی انجام نمی دهد ( ینگ، ۲۰۰۴) و به عبارت دیگر، در یادگیری یک حلقه ای تنها مسائل و مشکلات جاری حل می شود ( بت و زاوری[۴۸]، ۲۰۰۲).
۲) یادگیری دو حلقه ای : این نوع از یادگیری، نه تنها فرایندهای موجود را کنترل می کند، بلکه اصلاح فرهنگ، خط مشی ها، اهداف، استراتژی ها و ساختار سازمانی را نیز در بر می گیرد ( هالت، لاو، لی، ۲۰۰۰؛ بت و زاوری، ۲۰۰۲). یادگیری دو حلقه ای شامل تغییر پایگاه دانش شایستگی ها و کارهای عادی سازمان است ( هالت، لاو، لی، ۲۰۰۰؛ به نقل از قربانی زاده، ۱۳۸۷). یادگیری دو حلقه ای فرایندی مبتنی بر تفکر است که بهبود مستمر را به دنبال دارد و در آن روش های ناقص به کنار گذاشته می شود و شایستگی های ناکافی بهبود می یابد ( ینگ، ۲۰۰۴).
۳) یادگیری دوگانه ( سه حلقه ای) : این نوع یادگیری مبتنی بر تغییر روش هاست و مستلزم بازتاب مدل های ذهنی افراد می باشد. این نوع یادگیری، جزء ” بازتاب ” چرخه یادگیری را مجدداً شروع می کند و منجر به سطح جدیدی از تفکر و خلق دانش می شود. به بیانی دیگر، نتیجه یادگیری دوگانه، کشف جدید و دانش جدید می باشد ( ینگ، ۲۰۰۴). یادگیری دوگانه هنگامی روی می دهد که سازمان یادگیری یک حلقه ای و دو حلقه ای را به طور هم زمان به کار گیرد ( هالت، لاو، لی، ۲۰۰۰؛ به نقل ازقربانی زاده، ۱۳۸۷: ۵۱).
شکل۲-۱ : یادگیری یک، دو و سه حلقه ای
فعالیّت ها، هنجارها و خط مشی ها
منطق و بافت سازمان
کارها
نتایج
یادگیری سه حلقه ای
یادگیری دو حلقه ای
یادگیری تک حلقه ای
منبع : آرجریس و شون، ۱۹۷۸؛ به نقل از سیاوشی و قلی پور، ۱۳۹۰
۲-۲-۸) یادگیری درون سازمانی و بین سازمانی :
الف) یادگیری درون سازمانی : تاکنون تمرکز ادبیات یادگیری سازمانی بر چگونگی یادگیری از تجربیّات در سازمان های رسمی مثل دانشگاه ها، مؤسسات دولتی و… بوده است و این نکته را توضیح می دهد که در این سازمان ها، عادت های ویژه سازمان، رویه های عملیاتی استاندارد و سایر قواعد سازمانی چگونه به یادگیری کمک می کند. بنابراین، تمرکز چنین ادبیاتی صرفاً بر فرایند های یادگیری درون سازمانی بوده است. مثلاً در محیط سازمانی، افراد چگونه با هم می آ موزند؛ گروه ها، بخش ها یا تیم هایی از افراد چگونه تجربه می اندوزند و یادگیری مشترک انجام می دهند و اینکه نقش تعامل اجتماعی و انجام وظایف کاری در یادگیری چیست، موضوع مورد توجه محققین یادگیری درون سازمانی میباشد(قربانیزاده، ۱۳۸۷).
ب) یادگیری بین سازمانی: اما حدوداً از ده سال پیش تحقیقاتی انجام شده است که مشخصاً بر یادگیری بین سازمانی تمرکز داشته و رفتارهای منحصر به فردی را در بین سازمان ها مورد مطالعه قرار داده است. مانند رویدادها ی استراتژِیک، سرمایه گذاری مشترک، شبکه ها و سایر شکل های رسمی همکاری بین سازمانی ( هولمکویست[۴۹]، ۲۰۰۲). همکاری اثربخش سازمان ها با یک دیگر باعث می شود که سازمان ها از طریق یادگیری بین سازمانی با تغییرات محیط پویا تطابق بهتری را انجام دهند و در بر آورده ساختن نیازهای مشتریان، سرعت عمل بیشتری را به خرج دهند. در یادگیری بین سازمانی، سازمانهای مختلف با یک دیگر به مبادله اطّلاعات می پردازند و بخش حساس و مهم مبادله بین سازمانهای همکار، سهولت دسترسی به اشکال مختلف اطّلاعات، اعم از اطّلاعات درباره افراد، تسهیلات، سیستم ها و فعالیّت های مدیریتی و اطّلاعات مهم درباره تفاوت ارزش ها و اعتقادات می باشد ( هالت، لاو و لی، ۲۰۰۰؛ به نقل از قربانی زاده،۱۳۸۷).
۲-۲-۹) یادگیری درونی و بیرونی :
یادگیری درونی: در یادگیری درونی، گردآوری و اکتساب دانش از طریق تجربیّات دیگران، دانش سازمانی و مخازن سازمانی از قبیل اسناد و مدارک و پایگاه داده ها انجام می شود (ینگ، ۲۰۰۴) و افراد، گروه ها و سازمان با بهره گرفتن از فرایندها و اطّلاعات درون سازمانی یاد می گیرند.
یادگیری بیرونی : در یادگیری بیرونی، گردآوری دانش از شرکت ها ی طرف قرارداد، رقبا، مشتریان و عرضه کنندگان رقبا، بدنه دولت، اداره مرکزی، انواع رسانه های ارتباط جمعی و چیزهایی از این قبیل انجام می شود ( اوردنز دو پابلو[۵۰]، ۲۰۰۲) و به عبارت دیگر، منبع یادگیری، اطّلاعات و تجربیّاتی است که از بیرون از سازمان به دست می آید ( قربانی زاده، ۱۳۸۷: ۵۲).
۲-۲-۱۰) یادگیری سطح پائین و سطح بالا [۵۱]:
یادگیری سطح پائین :
فایول و لایلز[۵۲] با الهام از تحقیقات محققین قبلی در حوزه یادگیری سازمانی مثل آرگریس و شون، یادگیری سازمانی را به دو دسته سطح پائین و سطح بالا تقسیم بندی کرده اند. یادگیری سطح پایین در درون ساختار سازمانی خاص و مجموعه ای از قوانین و رویه های اجرایی اتفاق می افتد تا میزان هم خوانی بین رفتار و پیامد ها را افزایش دهد. آرجریس و شون این گونه یادگیری را یادگیری یک حلقه ای نامیده اند ( دیویس[۵۳]، ۲۰۰۳، به نقل از قربانی زاده، ۱۳۸۷: ۵۳). یادگیری سطح پایین منجر به توسعهی روابط پایه ای میان رفتار و نتایج می شود، اما این امر اغلب در دورهی کوتاهی اتفاق می افتد و تنها بخشی از آنچه سازمان انجام می دهد را تحت تأثیر قرار می دهد. به نظر فایول و لایلز، یادگیری سازمانی نتیجهی تکرار رویه ای معمول و روزمره است و شامل ایجاد روابطی بین رفتارها و نتایج مربوط به آن ها می باشد. در نتیجهی این اتکاء به رویه ها و روال عادی، یادگیری سطح پایین بیشتر در زمینهی سازمانی اتفاق می افتد که به خوبی درک و شناسایی شده و مدیریت می تواند به توانایی خود در کنترل موقعیّتها باور داشته باشد. هر چند این نوع کنترل واضح بر روی عوامل محیطی بیشتر از ویژگی های مدیران سطح پایین و میانی است تا مدیران سطح بالا، اما یادگیری سطح پایین را نباید با سطوح پایین سازمان اشتباه گرفت. هر سطح از سازمان ممکن است به نوبهی خود درگیر این نوع از یادگیری شود ( سبحانی نژاد، شهابی و یوز باشی، ۱۳۸۵ : ۶۳).
یادگیری سطح بالا :
ج ـ تراکنش: این سیستم متناسب با نوع اطلاعات و ارتباطات خود از بالاترین سطح ریسک برخوردار است و با یک سیستم امنیتی کنترل شده قادر است، صدور چک، انتقال وجه و افتتاح حساب را انجام دهد.
بخش دوم :رویکردهای بانکداری الکترونیک
۱-۲-۲- صفحات وب (وب جهان گستر)
سادهترین شکل بانکداری الکترونیک که به منظور نمایش اطلاعات پیرامون بانک و محصولات و خدمات آن میباشد از طریق شبکه جهان وب (وب جهان گستر) میباشد. این صفحات امکان تعامل مشتریان و بانک را به منظور تبادل اطلاعات فراهم میآورد و همچنین وب به عنوان مکانیزمی برای رسیدگی به شکایات و پیشنهادهای مشتریان و به عنوان ابزاری به منظور توسعه ارتباطات تعاملی توسعه سیستمهای فروش، توسعه خدمات جدید از قبیل پست الکترونیک و … مورد استفاده قرار میگیرد. ماهیت تعاملی کانالهای الکترونیکی ارتباطات، این امکان را فراهم میآورد که احتمال به خاطر سپاری اطلاعات و ماندگاری آن در حافظه افراد افزایش یافته و در نتیجه مشارکت و همکاری مشتری با بانک بهبود یابد.
۲-۲-۲- بانکداری اینترنتی
بانکداری اینترنتی به معنی انجام تراکنشهای بانکی و مالی به کمک اینترنت و تفاوت آن با سایر تراکنشهای مالی شبکههای در نوع شبکهای است که مورد استفاده قرار میگیرد، یعنی در بانکداری اینترنتی، اینترنت به عنوان شبکه گسترده جهانی مورد استفاده قرار میگیرد. به طور کلی طیف وظایف مالی که از طریق اینترنت قابل دسترسی است، عبارتند از:
نمایش حسابها و صورتحسابها، صورتحسابهای پرداخت، انتقال پول بین حسابها، مشاهده ترتیب پردازش حسابها، مشاهده تراکنشها، ترتیب لیست چکها
۳-۲-۲- بانکداری خانگی
نوع دیگری از بانکداری الکترونیک، بانکداری خانگی و یا انجام امور بانکی از منزل میباشد. در این نوع از بانکداری دسترسی به اطلاعات حسابها و خدمات بانکی از طریق کامپیوترهای شخصی و با بهره گرفتن از یک مودم و یک خط تلفن به علاوه یک نرمافزار کاربردی مالی و یا بانکی صورت میپذیرد. تفاوت عمدهای که بین این نوع از بانکداری و بانکداری اینترنتی وجود دارد در نوع شبکهها مورد استفاده میباشد. در مجموع بانکداری اینترنتی به عنوان زیرمجموعه بانکداری خانگی است.
۴-۲-۲- خدمات بانکی مبتنی بر تلویزیون
در این روش با بهره گرفتن از تلویزیونهای ماهوارهای ارائه اطلاعات حسابهای مشتریان بر روی صفحه تلویزیون آنها ارائه میشود. در سال ۱۹۹۷ آزمایشهای علمی متعددی در مورد ارائه خدمات بانکی به خانه مشتریان از طریق تلویزیون صورت گرفته است. با به وجود آمدن تلویزیونهای دیجیتالی و امکانات موجود در آن دامنه ارائه اینگونه خدمات به سرعت افزایش یافته است. امتیاز عمده این نوع خدمات در این است که نیازمند استفاده از کامپیوترهای شخصی نبود و این امر توسعه بازاری این نوع سیستمها را تشویق میکند.
دو نمونه از این بانکها عبارتند از:
HSBC،LIYED.
۵-۲-۲ - بانکداری تلفنی
در بانکداری تلفنی مشتریان قادر خواهند بود که عملیات مالی خودشان را از طریق تلفن انجام دهند که این خدمات به دو طریق انجام میگیرد یکی بانکداری تلفنی مبتنی بر اپراتور انسانی و دیگری به طور اتوماتیک. در بانکداری الکترونیکی مبتنی بر اپراتور، یک فرد مسوول پاسخگویی و راهنمایی اربابرجوع است که این امر به صورت شبانهروزی هزینه عملیاتی بالایی را در پی داشته و از کارایی و اثربخشی لازم برخوردار نخواهد بود اما در بانکداری الکترونیکی اتوماتیک این کار از طریق یک سیستم کامپیوتری پاسخگو انجام میگیرد.
در سیستم بانکداری از طریق موبایل این امکان برای مشتریان بانکها بوجد می آید تا خدمات و اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق تلفن همراه خود دریافت کنند و بدین صورت از مراجعه غیر ضروری آنها به شعب جلوگیری می شود. در این شیوه مشتری اطلاعات مربوط به تغییرات حساب خود را از بانک دریافت و دستوراتی مبنی بر انتقال وجه از حسابی به حساب دیگر را صادر می کند.
خدمات بانکداری الکترونیک را می توان به گروه های مختلفی همچون:
بانکداری بر اساس شبکه[۱]
بانکداری از طریق موبایل[۲]
عابر بانک ها[۳]
کارت های اعتباری و هوشمند[۴]
سیستم های پرداخت الکترونیکی[۵]
انتقال الکترونیکی وجوه و… تقسیم بندی کرد.در حال حاضر از بارزترین خدمات بانکداری الکترونیک در ایران می توان به کارتهای بانکی(درداخل کشور) و SWIFT بانکداری بین المللی و حساب جاری الکترونیک اشاره نمود.
بخش سوم
۳-۲- کارتهای بانکی:
در سالهای اخیر اکثر بانکهای کشور اقدام به ارائه خدمات مربوط به کارتهای بانکی نموده اند. کارتهای بانکی بدون شک وسیله ای جهت مبادله می باشند. به عبارت دیگرآنها وظیفه اول پول را انجام میدهند. کارتهای مذکور به دو گروه اعتباری و کارتهای بدهکار تقسیم میشود.
کارتهای اعتباری وسیله ای برای پرداخت می باشند ولی به عنوان پول مد نظر قرار نمی گیرند چرا که:
اولاً: کارت اعتباری توانائی از بین بردن یک بدهی را ندارد. اگر شما یک بلیط هواپیما توسط کارت اعتباری خریداری کنید شما بدهی خود را به شرکت صادر کننده کارت اعتباری انتقال داده اید.
ثانیاً: فرض کنید شما می خواهید با کارت اعتباری خرید کنید. خرید خود را انجام می دهید و سپس پائین برگه فروش را امضأ می کنید.آیا این روش همان استفاده از پول نقد است؟جواب منفی است. چن کارت اعتباری به عنوان ذخیره ارزش محسوب نمی گردد و قبل از اینکه خرید انجام گیرد هیچ اتفاقی رخ نداده است. شما هنگام خرید با کارت اعتباری در حال قرض کردن پول از بانک می باشید و به بانک دستور می دهید تا پول فروشنده را از محل پولی که شما قرض کرده اید پرداخت نماید. بعد از اینکه بانک پول فروشنده را پرداخت نمود در انتهای ماه برای شما صورتحساب می فرستد و به شما این فرصت را میدهد تا در همان موقع قرض خود را باز پرداخت نمائید و یا اینکه آن را بعداً همراه با سود متعلقه بپردازید. دارنده کارت بدهکار پس ازانتخاب کالای خود، کارت خود را ارائه داده و پائین برگه فروش را امضأ میکند ولی ازنظر ماهیتی این کارت شبیه چک می باشد چرا که وقتی از طریق آن معامله ای انجام میشود در واقع به بانک دستور داده می شود تا مبلغ مشخصی را از حساب دارنده برداشت نموده و به حساب پذیرنده کارت واریز نماید. کارت بدهکار مانند چک وسیله ای است برای استفاده از پولی که دارنده کارت قبلاً مالک آن بوده است.
صدور کارتهای بانکی در ایران با هدف تسهیل در امور دریافت و پرداخت پول نقد، کاهش مسافرتهای درون شهری جهت دریافت و پرداخت پول نقد، انجام امور حوالجات درون شهری و بین شهری، ایجاد مراکز اعتباری و جذب نقدینگی برای کارتهای داخلی و همچنین کنترل بر خروج ارز و چگونگی استفاده از آن و رسوب مقادیر متنابهی ارز درسیستم بانکی کشور برای کارتهای بین المللی انجام پذیرد.
خودپرداز یا عابر بانک دستگاهی الکترونیکی است که مشتری از طریق آن با کارت پولی که بانک صادر کرده، مبالغ محدودی وجه نقد از موجودی حساب شخصی برداشت میکند و درموارد اندکی از فروشگاهها خرید میکند. (شیخانی، ۱۳۷۷)
۱-۳-۲- سوئیفت:
در سال ۱۳۷۱ ایران به صورت سوئیفت در آمد و درسال ۱۳۷۲ به شبکه بین المللی متصل گردید. دلیل عمده راه اندازی سریع سیستم سوئیفت استفاده از زیرساخت ها و سیستم های ارتباطی پیشرفته موجود در خارج از کشور بود.در حال حاضر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و بانک های ملی، صادرات، تجارت، سپه، ملت و بانک توسعه صادرات و بانک صنعت و معدن عضو شبکه بین المللی سوئیفت
می باشند.تمامی اعضای سوئیفت در یکی از بانکهای سوئیفت دارای حساب می باشند،و حق برداشت از این حسابها توسط اعضا به موسسه سوئیفت داده شده است. موسسه سوئیفت حق اشتراک سالانه اعضاء هزینه تجهیزات وجزواتی را که برای اعضاء ارسال میدارد را از این حسابها برداشت می نمایند.
بانکهای ایرانی در حال حاضر از انواع پیامهای سوئیفت از جمله پیامهای مربوط به حواله شخصی، ارسال منابع بین بانکی و حساب به حساب، پیامهای مربوط وام، اعتبارات اسنادی وصولیها و پیامهای غیر مالی استفاده می نماید.تعداد پیامهای ارسالی ایران از طریق سیستم سوئیفت در سالهای مختلف عبارتند از سال تعداد پیامها:
۱۹۹۴ ۴۲۲۶۶
۱۹۹۵ ۱۲۶۰۳۰
۱۹۹۶ ۱۵۹۵۷۶
۱۹۹۷ ۲۲۲۴۵۶ (قلعه بانی، ۱۳۸۷ص۷۸)
در مواردی که بانکهای عضو سوئیفت به تعهدات خود نسبت به بستانکار نمودن حساب اعضای دیگر عمل ننمایند این موسسات بین المللی می باشند که مرجع قضایی حل اینگونه اختلافات هستند و سوئیفت در این رابطه هیچگونه تعهدی بر عهده ندارد، چرا که موسسه مزبور تنها وظیفه انتقال پیامها را بر عهده دارد. به همین دلیل بعضی از بانکها صرفاً با دریافت یک پیام سوئیفتی اقدام به بستانکار نمودن حساب مشتری مورد نظر نمی کنند بلکه حتماً بایستی حساب آنها از طرف بانک ارسال کننده ی پیام در خارج از کشور بستانکار شود. (هزینه ارسال پیام از طریق شبکه سوئیفت کاهش می یابد» بررسی های بازرگانی ،۱۳۷۷ص۲۲)
۲-۳-۲- سیستم حسابداری بانکداری الکترونیک:
با توجه به حذف دفاتر حسابداری درسیستم های الکترونیکی، در ایران نیز به هنگام دریافت پول از دستگاه های ATM و یا EFTPOS موجود در شعب و یا خرید کالا از طریق دستگاه های EFTPOS نصب شده در فروشگاه ها ویا بستانکار نمودن حساب دیگر موجود در سیستم، حساب دارنده کارت به صورت آنی بدهکار می شود و در صورتی که دارنده کارت بخواهد حساب خود را با واریز پول از طریق EFTPOS بستانکار نماید این امر نیز به صورت آنی خواهد بود ولی اگر بخواهد این کار را از طریق دستگاه ATM انجام دهد به دلیل اینکه می بایستی پول مورد نظر را در پاکتهای مخصوص قرار داده و تحویل ATM بدهد لذا مسئولین ذیربط باید قبل از بستانکار نمودن حساب مشتریان، پولهای فوق را شمارش، سپس به حساب کارت مشتری واریز نماید، لذا بستانکاری حساب حداقل ۲۴ ساعت بعد خواهد شد.
۳-۳-۲- سیستم یکپارچه بانکی (سیبا)
سیستم یکپارچه بانکی سیبا، سیستمی است که اخیراً توسط بانک ملی ایران راه اندازی گردیده است.این سیستم تلفیقی از دو سیستم کارتهای بانکی (ملی کارت ) و حسابهای الکترونیکی می باشد. به عبارت دیگر حساب جاری (حساب چک) و حساب کارت مشتری هر دو در اصل یک حساب مشترک بوده و مشتری می تواند برای استفاده از حساب مزبور هم از دسته چک خود و هم کارت استفاده نماید (علل عدم گسترش بانکداری الکترونیک در ایران، احمد کاشانی[۶])
بخش چهارم: مشتری کیست ؟
۴۳۷/۳
۳۸۴
۰۰۰/۰
۰۵/۰
غیرنرمال
در جدول فوق با توجه به مقدار آماره اسمیرنوف کلموگروف حاصل شده همچنین مقدار سطح معنی داری میتوان استنباط نمود که توزیع مورد انتظار با توزیع مشاهده شده برای تمام متغیرها بجز سرمایه فکری تفاوت معنی داری دارد و بنابراین توزیع این متغیرها نرمال نیست (فقط متغیر سرمایه فکری نرمال است). بنابراین باید از آمارههای ناپارامتریک برای آزمون فرضیههای تحقیق استفاده نمود و یا دادهها را با روش استاندارد سازی یا روش حذف دادههای پرت نرمال نمود و سپس از آزمونهای پارامتریک استفاده نمود.
۴-۳-۲- آزمون فرضیات
فرضیه اصلی: «بین مولفههای دانش مدیریت حسابداری و افزایش سرمایه فکری سازمانهای دولتی ارتباط معناداری وجود دارد».
H0: بین مولفههای دانش مدیریت حسابداری و افزایش سرمایه فکری سازمانهای دولتی ارتباط معناداری وجودندارد.
H1: بین مولفههای دانش مدیریت حسابداری و افزایش سرمایه فکری سازمانهای دولتی ارتباط معناداری وجود دارد.
رگرسیون طبقه بندی شده یک روش آنالیز آماری است که در آن تغییرات یک یا چند متغیر وابسته نسبت به یک یا چند متغیر مستقل ناپارامتریک تبیین و پیش بینی میشود. به عبارت دیگر رگرسیون یک تکنیک قدرتمند آماری است که تأثیرات یک یا چند متغیر مستقل بر روی متغیر وابسته بررسی میشود. بنابراین به جهت تبیین و پیش بینی سرمایه فکری سازمانهای دولتی براساس مولفههای تأثیرگذار از آنالیز رگرسیون چند متغیره رتبهای استفاده میشود.
لذا به منظور بررسی تاًثیرات متغیرهای مستقل و کشف مدل برازش شده از روش رگرسیون چند متغیره ترتیبی استفاده شده است.
جدول ۴-۱۰- متغیرهای وارد و خارج شده
مدل
متغیرهای وارد شده
متغیرهای خارج شده
روش رگرسیون
اول
متغیرهای مستقل فوق
-
Categorical Data
در مدل فوق تمام متغیرهای مستقل مد نظر در حالت طبقه بندی شده به عنوان فاکتورهای مؤثر بصورت یکجا، به مدل وارد شده و در معرض آنالیز قرار گرفته اند.
جدول ۴-۱۱- برآورد خلاصه مدل رگرسیونی
ردیف
مدل
ضریب همبستگی چندگانه
ضریب تبیین
ضریب تبیین تعدیل یافته
۱
اول
۸۵۸/۰
۷۳۷/۰
۷۳۴/۰
جدول فوق به روابط بین مولفههای تأثیرگذار (مدیریت بودجه، بودجه هزینه، هزینهیابی بر مبنای فعالیت و حسابداری مدیریت راهبردی) با متغیر (سرمایه فکری سازمانهای دولتی) دلالت دارد. در این جدول ضریب همبستگی چندگانه متغیرهای مستقل با متغیر سرمایه فکری معادل با ۸۶/۰ میباشد. ضریب تبیین (تأثیر و پیش بینی) متغیرهای مستقل تقریبا معادل با ۷۴/۰ است و ضریب تبیین تعدیل یافته که مبتنی بر درجه آزادی متغیرها میباشد معادل با ۷۳/۰ است. به عبارت دیگر میزان تغییرات متغیر سرمایه فکری براساس تاثیرات متغیرهای فوق معادل با ۷۴/۰ است که با احتساب دقیق درجه آزادی هر متغیر ۷۳/۰ میباشد (این مقدار، ضریب مناسبی است و مبیین کارآیی نسبی مدل است). بنابراین ۷۳% تغییرات سرمایه فکری توسط متغیرهای فوق تبیین و پیش بینی میشود.
که در رابطه بالا ψ ضریب کروی بودن شکل است که حاصل تقسیم مساحت سطح یک کره با حجمی معادل حجم ذره بر مساحت سطح ذره است. بنابراین n برای ذرات کروی شکل مساوی ۳ بوده و در این صورت معادله بالا به معادله ماکسول تبدیل میشود. هر دو معادله بالا عملاً برای ذراتی با اندازه های بزرگتر و در مقیاس میلی و میکرو استخراجشدهاند و کاربرد آنها برای نانوسیالات ابهامآمیز بوده و به جوابهای معتبری منجر نخواهد شد.
ب- مدلهای مبتنی بر حرکت براونی
حرکت براونی، حرکت یا جا به جایی تصادفی ذرات معلق در یک محلول است. در بحث نانوسیالات، این حرت تصادفی انرژی را بهطور مستقیم از طریق نانوذرات منتقل می کند. مقالات زیادی در رابطه با اثر حرکت براونی بر ضریب هدایت گرمایی نانوسیالات وجود دارد. مدلهای متعددی برای تعیین ضریب هدایت گرمایی نانوسیالات بر مبنای حرکت براونی نانوذرات تعریفشدهاند که در اینجا بعضی از آنها را معرفی میکنیم. باتاچاریا و همکاران[۶۹] [۲۸] با بهره گرفتن از شبیهسازی حرکت براونی ضریب هدایت گرمایی مؤثر نانوسیال را بهصورت زیر تعریف کردند،
(۴-۱۱)
باید توجه کرد که در معادله (۴-۱۱)، kp ضریب هدایت گرمایی توده ذرات نیست و اثر حرکت براونی نانوذرات را در محاسبه ضریب هدایت گرمایی نانوسیال به همراه دارد. روشی به نام شبیهسازی دینامیک براونی برای محاسبه kp مورد استفاده قرار میگیرد و سپس از آن برای محاسبه knf استفاده می شود.
کو و کلینشتروئر[۷۰] [۲۴] ضریب هدایت گرمایی نانوسیالات را بهصورت ترکیبی از دو قسمت مجزا موردتوجه قرار دادند،
(۴-۱۲)
که در آن kStatic افزایش هدایت گرمایی نانوسیال ناشی از عامل هدایت گرمایی بالاتر نانوذرات را در برمیگیرد و kBrownian اثر حرکت براونی را در نظر میگیرد. برای قسمت سکون[۷۱] مدل کلاسیک ماکسول پیشنهاد شد [۱۳]،
(۴-۱۳)
برای kBrownian، حرکت براونی ذرات همراه با اثر جا به جایی ذرات سیال با نانوذرات اطراف آنها در نظر گرفته شد بهعنوان نتیجه تعریف زیر پیشنهاد شد.
(۴-۱۴)
که در رابطه بالا، rp و rf به ترتیب چگالی نانوذرات و سیال پایه و T دما برحسب کلوین است. Cp,f ظرفیت گرمایی ویژه نانوسیال است. در این تحلیل، تقابل بین نانوذرات و حجم سیال در حال حرکت اطراف آنها موردتوجه قرار نگرفته است و یک قسمت اضافی بهمنظور لحاظ کردن اثر آن معرفی شده است. متغیر از جدول ۴-۲ قابلاستخراج است [۲۴].
جدول ۴-۲ تعیین متغیر برای استفاده در رابطه (۴-۱۴)
«روزی که به نعره حمله آغاز کنیم
خصم ار برمد کمند کین باز کنیم
ورپیش آید، به شیوه ی کودک مرگ
در قلک دوزخش پس انداز کنیم ! »
(همان، ۱۵۲)
۳-۲-۲-۲ ) گنجشک و جبرئیل
این دفتر از جمله آثار آقای حسینی است که کاملاً در فضای دینی و مذهبی سروده شده و در قالب های شعر سپید وآزاد است. اشعار در حالت کلی انتزاعی هستند وذهن سیال شاعر با تصویر سازی و شکل دادن به واژه و بازی با ترکیبات، اشعار زیبایی را خلق کرده است.
«این کتاب حادثه ای در ادبیات دینی تلقی گردید. سی شعر سپید و آزاد عاشورایی با لحنی که از آموزه های مرحوم دکتر شریعتی رنگ گرفته و پنجره ای جدید برای تماشای دنیا از نگاه دین می گشاید. زبان ویژه ی سید حسن حسینی، با این کتاب است که خود را به فضای شعر معاصر می شناساند. خود شاعر این کتاب را توشه ی آخرت خود می دانست و وصیت کرد که نسخه ای از «گنجشک و جبرئیل» را هنگام تدفین در کفن او بگذارند.» (نادمی، ۱۳۷۸، ۱۹)
در اینجا شعر «ترجیع بند عرش» از کتاب مذکور آورده شده است:
«فقط خدا بود که می دانست
آن دل دریایی
به کمند پندهای پوسیده
در بند نمی آید
وبا لبان مواج
بی کرانه های دور خطر را می بوسد
فقط خدا بود که می دانست
پس به دریا زد
وتشنگی
سر به تلاطم گذاشت
عطش
چه بی رحمانه آتش می بارد
باید چراغ را خاموش کرد
تا چهره ی مردانگی
روشن شود
درظهر موعود
پاییز گل کرد
ویک باغ ارغوان
دور شد . . .
اینک خدا می داند
نام آن دل کامل
ترجیع بندِهاتف عرش است. » (حسینی، ۱۳۸۶، ۵۴)
۳-۲-۲-۳ ) در ملکوت سکوت
«درملکوت سکوت» اولین کتابی است که مرحوم قیصر امین پور از شعرهای سپید و آزاد سید حسن حسینی جمع آوری و منتشر کرده است. تمام شعرهای این کتاب بعد از انقلاب سروده شده است. قدیمی ترین شعر آن به سال ۶۳ بر می گردد و قسمت اعظم شعرها مربوط به سال ۷۴ می است. شعرهای این مجموعه نسبت به شعرهای دو مجموعه ی قبل که معرفی کردیم از انسجام و کمال یافتگی کمتری برخوردار است. ذهن خلاق شاعر با چیدمان واژه ها و کلمه ها تصویری مبهم از آنچه در اندیشه ی اوست، به خواننده القا می کند. درون مایه و محتوای اشعار این مجموعه از یک طیف و گروه سرچشمه نمی گیرد هر چند خیلی از شعرهای او رنگ و بوی مذهبی دارند و می توان فرهنگ عاشورایی را در آن جستجو کرد مانند شعر «از کودکی های من» :
«جادوی نامت
جاودانه است
وسحرِ حلال حنجره ات
ابدی !
سال
با گلوی تو
نو می شود
وباغ
با تکیه بر لب های تو
مثل فریادی سبز
می شکفد.»
(همان، ۱۳۸۸، ۳۱)
اما بعضی مواقع اندیشه های جاری او در جریان زندگی قرار می گیرد و حرف های درد دل گونه ی او خیلی آرام بر دل می نشیند. وقتی از تولدش سخن می گوید آن را سه سال بعد از کودتای سال ۳۲ بیان می کند. او می گوید سه سال «از طاعون تیره ی مردادی» و «چند قرن از بی ثمر بودن فریاد» می گذشت و در چنین شرایطی بود که :
«مادرم
پرسشی زایید سرگردان
که چهل پاییز بی پاسخ
چرخید
وپیش پای تو افتاد
این سوال سه حرفی.» (همان، ۱۰۶)
گاه اندیشه های «برزخی» او «در گورستان ثانیه ها» جان می گیرد. روح ناآرام او در تلاطم جاده هایی که به «عدم» منتهی می شوند؛ به بن بست می خورند. او شاعری برون گراست، اما گاهی به انزوا می رود و درون را می گزیند؛ آن چنان که خنده ها می خشکند :